Erasmus Universiteit Rotterdam

Verloren enzym biedt bescherming tegen huidkanker

Onderzoekers van de afdeling Genetica van het Erasmus MC hebben het type DNA-beschadiging, verantwoordelijk voor het ontstaan van huidkanker, geïdentificeerd. Ze hebben een methode gevonden om muizen (en in de toekomst mogelijk ook mensen) blijvend te beschermen tegen de kwalijke effecten van UV straling. De bevindingen van de onderzoekers zijn op 26 januari gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Current Biology.

Reeds lang is bekend dat ultraviolette (UV) straling in het zonlicht het DNA beschadigt en daardoor huidkanker kan veroorzaken. Daarnaast kan overmatige blootstelling aan zonlicht leiden tot celdood, in de huid merkbaar als "verbranding". UV licht veroorzaakt verschillende soorten DNA schade die in zoogdiercellen worden opgeruimd door middel van het ingewikkelde Nucleotide Excisie Reparatie (NER) systeem. Afwijkingen in dit DNA herstel mechanisme, zoals het geval is bij patiënten met de zeldzame erfelijke ziekte xeroderma pigmentosum, leiden dan ook tot een zeer UV gevoelige huid en een sterk verhoogd risico op het krijgen van huidkanker. De efficiëntie van het NER systeem hangt sterk af van het type DNA schade, zoals blijkt uit het feit dat cyclobutaan pyrimidine dimeren (CPD), één van de twee meest voorkomende soorten UV schade, zeer slecht worden gerepareerd. In een nieuwe studie hebben Judith Jans en collega's in de groep van Dr. Bert van der Horst muizen voorzien van een DNA herstel gen dat tijdens de evolutie verloren is gegaan in de meeste zoogdieren, waaronder ook de mens. Met dit gen kunnen huidcellen van de muis een fotolyase eiwit aanmaken dat er voor zorgt dat CPDs zeer snel worden opgeruimd. Voor dit herstel proces heeft het fotolyase eiwit energie nodig in de vorm van licht. Gebleken is dat muizen met het CPD fotolyase gen veel beter bestand zijn tegen blootstelling aan UV licht dan dieren die niet over dit gen beschikken (of dieren die het fotolyase wel aanmaken maar in het donker worden gehouden). Het CPD fotolyase eiwit biedt niet alleen bescherming tegen verbranding, maar zorgt er ook voor dat de dieren nauwelijks meer huidtumoren ontwikkelen. Deze studie laat zien dat met name CPDs verantwoordelijk zijn voor de schadelijke effecten van blootstelling aan zonlicht en andere UV bronnen. Deze kennis draagt bij aan een beter begrip van het ontstaan, en op termijn ook het voorkomen van UV-geinduceerde huidkanker.