Meer informatie: dienst Interne en Externe Communicatie, tel. 071-5273282
Kamerlingh Onnes Persbericht Universiteit Leiden
Maandag 31 januari 2005
Visie en uitgekooktheid bepaalden succes Kamerlingh Onnes
In 1908 won Heike Kamerlingh Onnes de internationale race om het
vloeibaar maken van heliumgas, waarvoor hij de Nobelprijs kreeg. Dit
succes dankt hij vooral aan zijn karakterstructuur, meent
NRC-wetenschaps-redacteur Dirk van Delft. 10 februari verschijnt diens
biografie over Kamerlingh Onnes.
Op 10 juli 1908 werd Leiden het koudste plekje op aarde. Die dag
bereikte Heike Kamerlingh Onnes (1853-1926), hoogleraar aan de Leidse
universiteit, een temperatuur vlak boven het absolute nulpunt (-273
graden Celsius). Heike Kamerlingh Onnes, zoon van een Gronings
fabrikant van dakpannen, slaagde door diplomatie, lef,
doorzettingsvermogen, visie, organisatietalent en een welhaast
industriële aanpak. In 1911 ontdekte hij de supergeleiding. Twee jaar
later won hij de Nobelprijs voor de natuurkunde en heette hij 'de man
van het absolute nulpunt'.
cryogeen laboratorium Kamerlingh Onnes verbouwde het natuurkundig
laboratorium aan de Steenschuur tot een plaats waar het gedrag van
stoffen bij zeer lage temperaturen kon worden onderzocht. Dit cryogeen
laboratorium was uniek in de wereld. Stap voor stap bouwde Kamerlingh
Onnes zijn koude-imperium uit. Een gouden greep was zijn initiatief om
instrumentmakers in het eigen laboratorium op te leiden. Dit unieke
leerlingenstelsel (de 'blauwe jongens') voorzag het Leidse
laboratorium van uitmuntende technici.
Samen met zijn vriend en naaste collega H.A. Lorentz voerde Kamerlingh
Onnes de Leidse natuurkunde naar grote hoogte. Van heinde en verre
stroomden onderzoekers toe om van de extreme koude te profiteren. Zo
kon Kamerlingh Onnes zijn ideaal waarmaken: Hollandse fysica
internationaal aanzien geven.
Heike Kamerlingh Onnes Dirk van Delft (1951) promoveert donderdag 10
februari op de vuistdikke biografie (669 paginas) over Heike
Kamerlingh Onnes. Van Delft studeerde natuurkunde in Leiden en is chef
redactie wetenschappen van NRC Handelsblad.
Donderdagavond 17 februari (18.45-20.15 uur) houdt Van Delft een
Studium-Generale-lezing over Heike Kamerlingh Onnes: de man van het
absolute nulpunt (Lipsius-gebouw, zaal 003, Cleveringaplaats 1 te
Leiden, toegang gratis, iedereen welkom).
Dirk van Delft, Heike Kamerlingh Onnes. Een biografie. Uitgeverij Bert
Bakker, Amsterdam, 2005. 669 pp. ISBN 90 351 2739 0.
* Proloog: een theekopje helium
* Summary
Informatie: afdeling wetenschapsvoorlichting Universiteit Leiden,
071-5273282
wetenschap@ics.leidenuniv.nl
Persbericht0444 - proloog Persbericht0444 - summary