Bevolkingsgroei in 2004 gehalveerd
Op 1 januari 2005 telde Nederland 16,3 miljoen inwoners. De bevolking is in 2004 met slechts 34 duizend personen toegenomen. In 2003 was de groei nog tweemaal zo groot. Sinds 1920 heeft een dergelijk lage bevolkingsgroei zich niet meer voorgedaan. Deze ontwikkeling is vooral veroorzaakt door een verdere afname van de immigratie en een verdere toename van de emigratie. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van het CBS.
Groei opnieuw afgenomen
Het groeitempo van de Nederlandse bevolking is sinds 2000 voortdurend afgenomen. In dat jaar nam de bevolking nog met 123 duizend personen toe. In 2004 bedroeg de groei met 34 duizend personen nog maar ruim een kwart daarvan. In de afgelopen jaren is de natuurlijke bevolkingsgroei (het aantal geborenen min het aantal overledenen) geleidelijk afgenomen. Verreweg de belangrijkste oorzaak van de dalende bevolkingsgroei is echter dat in 2004 voor het eerst sinds twintig jaar sprake is van een vertrekoverschot: het aantal emigranten overtrof het aantal immigranten met bijna 23 duizend.
Meer emigratie, minder immigratie
In 2004 zijn ruim 112 duizend personen uit Nederland vertrokken. Dit aantal was nooit eerder zo hoog. Ten opzichte van het voorgaande jaar is de emigratie in 2004 met ruim 7 procent toegenomen. Tegelijkertijd daalde de immigratie met 14 procent tot 90 duizend. Deze daling hangt samen met de minder gunstige economische situatie. Mogelijk speelt ook de aangescherpte wetgeving rond immigratie een rol.
Veel minder Turkse en Marokkaanse immigranten
Het aantal immigranten uit Turkije, Marokko, Suriname en de Nederlandse Antillen is sterk afgenomen. Dit geldt met name voor Turkije en Marokko. In 2004 zijn 2,9 duizend immigranten uit Marokko gekomen, 2 duizend minder dan in 2003. Het aantal immigranten uit Turkije daalde van 6,7 duizend naar 3,9 duizend. De immigratie uit Polen is sterk toegenomen sinds Polen op 1 mei 2004 tot de EU is toegetreden. Het aantal Poolse immigranten is verdubbeld van 2,2 duizend in 2003 naar 4,9 duizend in 2004.
Lagere sterfte in 2004
Ondanks de geleidelijk toenemende vergrijzing van de Nederlandse bevolking, is het aantal overledenen afgenomen. In 2004 zijn 137 duizend personen overleden, 5 duizend minder dan in 2003. Deze daling heeft te maken met het ontbreken van uitgesproken hitte- en koudeperioden in 2004. Ook deed zich in tegenstelling tot 2003 geen griepgolf voor. Dergelijke gebeurtenissen leiden tot een verhoogde sterfte, in het bijzonder onder ouderen.
Aandeel allochtonen blijft toenemen
Voor het eerst sinds lange tijd is het aantal eerste generatie allochtonen niet toegenomen. De tweede (in Nederland geboren) generatie laat in 2004 daarentegen een groei zien van 29 duizend personen.
Op 1 januari 2005 woonden in Nederland 1,69 miljoen niet-westerse allochtonen, 283 duizend meer dan op 1 januari 2000. Het aandeel niet-westerse allochtonen is hiermee gestegen tot ruim 10 procent. Het aantal westerse allochtonen is in deze periode met 54 duizend gegroeid tot 1,42 miljoen. Dit is bijna 9 procent van de bevolking.
Technische toelichting
Het CBS stelt statistieken over de bevolkingsgroei samen op basis van informatie uit de Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens (GBA) van alle Nederlandse gemeenten. De bevolkingsgroei bestaat uit vier componenten: geboorte, sterfte, immigratie en emigratie. Omdat niet alle mutaties bij gemeenten worden gemeld, worden er administratieve correcties uitgevoerd. Als een gemeente vaststelt dat een persoon niet woont op het adres waar hij of zij staat ingeschreven, wordt een administratieve afvoering doorgevoerd. Als later wordt vastgesteld dat de desbetreffende persoon toch op hetzelfde adres of op een ander adres verblijft, vindt een administratieve opneming plaats. Het saldo van deze administratieve correcties betreft vooral personen die uit Nederland zijn vertrokken zonder dit bij de gemeente te hebben gemeld. Daarom wordt het saldo van deze correcties meegeteld bij de emigratie. Naast de administratieve correcties vinden nog andere correcties plaats. Deze worden door het CBS uitgevoerd omdat de informatie die het CBS ontvangt over de bevolkingsgroei inclusief administratieve correcties niet exact overeenkomt met het verschil tussen de inwonertallen in twee opeenvolgende jaren. Deze overige correcties worden meegeteld in het cijfer van de bevolkingsgroei van december. Voor 2004 is het aantal overige correcties nog niet bekend.
De cijfers over 2004 hebben een voorlopig karakter. Medio 2005 zullen definitieve cijfers worden gepubliceerd.
PB05-013
9 februari 2005
9.30 uur
Centraal Bureau voor de Statistiek
Persbericht
CBS