Leessysteem zet geschreven woord onverbiddelijk in klank om
Promotie Psychologie
woensdag 9 februari 14.00 uur
Martin van Leerdam deed onderzoek naar visuele woordperceptie, de stroom van informatie in de hersenen die ontstaat zodra we een geschreven woord zien. Volgens recente inzichten staat hierin een automatisch proces centraal waarbij ons leessysteem de geschreven vorm van een woord automatisch omzet naar een klankstructuur. Het dwingende karakter van dit proces, fonologisch coderen, blijkt veel sterker dan tot voor kort werd gedacht. De experimenten in Van Leerdams onderzoek laten zien dat proefpersonen die een Engels woord zoals paid lezen niet alleen de correcte klankstructuur aanmaken, maar ook een klankstructuur die is gebaseerd op kennis van bijvoorbeeld het Engelse buurwoord said . Het idee dat tijdens het leesproces een ambigu spellingscluster wordt omgezet in alle klankstructuren waar het ooit in verschillende woorden mee is geassocieerd, blijkt zelfs een zogeheten tussentalig fenomeen te zijn. Van Leerdam ontdekte namelijk dat Nederlandse proefpersonen die een Engels woord zoals mood lezen additioneel de klankstructuur van een Nederlands woord als lood aanmaken. De resultaten van het onderzoek ondersteunen de hypothese dat zodra een geschreven woord het netvlies raakt, ons leessysteem onmiddellijk en onverbiddelijk het proces van fonologisch coderen lanceert.
M. van Leerdam: Dynamics of phonological coding in bilingual visual word perfection. Promotor is mw. prof. dr. A.B.M. de Groot.
Meer informatie over de items in deze agenda kunt u krijgen bij de afdeling Persvoorlichting, tel. 020 - 525 2695, e-mail:
Universiteit van Amsterdam