Politie Haaglanden

Deetman: AIVD had mij moeten informeren over Antheunisstraat

Den Haag 07-02-2005 - Indien het verhaal klopt dat de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) de terreurverdachte Jason W. aan een woning in het Laakkwartier heeft geholpen, had burgemeester Deetman daarover willen worden geïnformeerd. Dat zegt de burgemeester in reactie op het artikel van afgelopen zaterdag in de Volkskrant over wat er vooraf ging aan het beleg van het pand in de Antheunisstraat op 10 november van het vorig jaar.

Volgens het Volkskrant-artikel verhuurde de AIVD via een dekmantel de woning in de Antheunisstraat aan de verdachte. In de woning zou al van tevoren afluisterapparatuur zijn geïnstalleerd. Ik wist er niet van af, de korpschef niet en ik denk dat hoofdofficier van justitie ook niet, zegt burgemeester Deetman. Deetman heeft na het incident in de Antheunisstraat gevraagd om een onderzoek waarin de gang van zaken voor de inval van het arrestatieteam in kaart wordt gebracht. Tot een eindrapport is het nog niet gekomen. Maar uit wat ik tot nu toe heb gezien, heb ik deze conclusie niet kunnen trekken.

En had ik het moeten weten? Indien het verhaal klopt: ja. Om twee redenen. Als burgemeester had ik het moeten weten omdat het samenhangt met openbare orde en veiligheid. Als korpsbeheerder had ik het moeten weten omdat ik een verantwoordelijkheid heb voor de veiligheid van politiefunctionarissen. Als er bij een politie-actie sprake is van een bovenmatig risico, ligt er een verantwoordelijkheid bij de korpsbeheerder als het gaat om de beslissing of een actie gaat plaatsvinden of niet. We hebben in de driehoek nu niet de afweging kunnen maken of die actie verantwoord was of niet.

De burgemeester wil de verantwoordelijke bewindslieden vragen om opheldering. Daar is aanleiding toe. Er zijn politiefunctionarissen gewond geraakt, en het had nog erger kunnen uitpakken.

Deetman voelt in dergelijke gevallen wel iets voor een actieve informatieplicht aan het gemeentebestuur. De afweging moet ik het nu wel of niet zeggen ligt dan bij de betrokkene. Hij wijst op andere gemeentebestuurders, die ook recent hebben gezegd dat ze zich niet voldoende geïnformeerd voelden door de AIVD. Als het Volkskrant-verhaal waar is, heb ik zoiets van: laat nu maar eens door buitenstaanders bekijken wat er in die gevallen niet goed is gegaan. Om ervan te leren en te zorgen dat het een volgende keer beter gaat.

Woensdag aanstaande bespreekt de kamer de voorstellen waarbij de wettelijke bevoegdheden van de inlichtingendienst worden opgerekt ten behoeve van de bestrijding van terrorisme. Deetman: Dat de bevoegdheden groter worden, begrijp ik wel. Maar ik vind het punt van de democratische controle niet genoeg geregeld. Bij grotere bevoegdheden hoort een soort verantwoording, zodat beoordeeld kan worden of de dingen zijn gegaan zoals het hoort. Dat hoort nu eenmaal bij een democratische rechtstaat. Dat je die verantwoording niet op de gewone manier gestalte kunt geven, begrijp ik wel. Maar ik betwijfel of de bestaande commissie voor de inlichtingen- en veiligheidsdiensten daarvoor het goede middel is. De parlementaire enquête van de commissie Van Traa heeft ons geleerd dat er aanleiding is om de democratische controle sluitend te houden.