1red15257
04-02-2005, NOS, Met het oog op morgen, Radio 1, 23.07 uur
VICE-MINISTER-PRESIDENT ZALM, NA AFLOOP VAN DE WEKELIJKSE MINISTERRAAD,
OVER DE GEKOZEN BURGEMEESTER, DE BIJVERDIENSTEN VAN DE CvdK'S, EN OVER
VERTREK DE WAAL BIJ HET FNV
- GEKOZEN BURGEMEESTER -
CARASSO:
Begrijpt u dat minister De Graaf direct naar de minister-president op de
Antillen belde over de gekozen burgemeester?
ZALM:
Ja, dat kan ik me wel voorstellen want die wil natuurlijk wel even hom of
kuit weten. Nou, het bleek toch te gaan om een misverstand. Ook de minister-
president staat gewoon vol achter het kabinetsvoorstel om die gekozen
burgemeester in één keer in alle gemeenten door te voeren. Dat is ook de
positie die wij hebben als kabinet.
CARASSO:
Hij heeft gesproken in "analytische zin," luidt de verklaring. Dat zaait
wel gelijk twijfel, in ieder geval dus wel bij D66. Is het verstandig als
een premier over zo'n politiek gevoelig onderwerp in "analytische zin"
spreekt?
ZALM:
Wij hebben ook als kabinet op verzoek van de Kamer een aantal verschillende
mogelijkheden van 'hoe zou je dat kunnen invoeren?' gepresenteerd. En daar
was dit ook één van de mogelijkheden. Alleen als kabinet hebben we
geconcludeerd dat dat onwenselijk was, omdat je dan gedurende een hele
periode, zeg vier jaar, twee verschillende soorten gemeentebesturen in
Nederland zou hebben.
CARASSO:
U heeft het over de gefaseerde invoering.
ZALM:
Ja, dat is een van die ideeën, dat je de helft zou doen in 2006 en de helft
in 2010. En wij zijn van mening dat je toch beter het systeem in een keer
in 2006 kunt doorvoeren.
CARASSO:
Nou zei Balkenende in "analytische zin": 'Je kunt kijken bij welke
gemeenten de problemen met de dualisering het grootst zijn. Dat zou van
invloed kunnen zijn op het vraagstuk hoe je omgaat met de gekozen
burgemeester.' Betekent dat nou wel dat het kabinet uitzonderingen wil
maken voor gemeenten die problemen hebben met de dualisering, met de
invoering van een nieuwe rolverdeling tussen de raad en het college van
B&W?
ZALM:
Nee, ik denk dat je dit moet zien als een "als-formule". Van: als je
overgaat om het in tweeën te knippen, wat wij niet wensen, dan zou je ook
kunnen kijken naar hoe je dat dan in tweeën knipt. En dan ligt het voor de
hand om te zien dat je het vooral in die gemeenten eerst invoert waar het
enthousiasme ook het grootst is.
CARASSO:
Dus, het is niet zo dat er uitzonderingen gemaakt gaan worden?
ZALM:
Nee, het idee wat wij verdedigen in de Kamer is alle gemeenten in één keer.
CARASSO:
Dat is toch niet handig, zo'n analytische opmerking?
ZALM:
Nou ja, iedereen mag wel eens wat zeggen.
CARASSO:
De Tweede Kamer heeft ook twijfels hierover. Die zeggen van: Moet dat nou
allemaal in 2006? Het CDA zegt: Het is nog te weinig doordacht, er is te
weinig draagvlak. Maar ook de VVD aarzelt daarover. De PvdA wil het huidige
voorstel helemaal niet. Hoe gaat u de Kamer nou overtuigen dat ze wel mee
moeten gaan met het kabinetsvoorstel?
ZALM:
Dat zal collega De Graaf natuurlijk vooral moeten doen. En ik denk dat er
heel veel argumenten voor zijn om te bepleiten dat je niet langdurig twee
systemen naast elkaar wilt hebben. Dan zou je vier jaar hebben dat de ene
gemeente sus wordt bestuurd, en de andere gemeente zo. En ik vind ook dat
de burger in iedere gemeente er recht op moet hebben om zelf zijn
burgemeester te kiezen. Er is heel veel aanhang voor. Als je kijkt naar
peilingen en je vraagt mensen: 'Zou je de burgemeester willen kiezen of heb
je hem liever benoemd?', dan zal zo'n 70 tot 80% van de mensen zeggen: 'Ik
wil die burgemeester kiezen.'
CARASSO:
Maar hoe komt het dan dat bijvoorbeeld het CDA zegt: Er is te weinig
draagvlak voor? Luisteren die dan te veel naar partijpolitieke belangen?
ZALM:
Die luisteren vooral naar burgemeesters die nu benoemd zijn en die denken:
'Ik weet wel wat ik heb, maar ik weet niet wat ik krijg.'
CARASSO:
Dat zijn partijpolitieke belangen waartoe die zich laten verleiden.
ZALM:
Ik denk dat ze achterlopen op de bevolking. De bevolking die wil gewoon
zelf de burgemeester kiezen. En we hebben het ook afgesproken in het
Regeerakkoord en dat is een dubbele reden om het te willen.
- BIJVERDIENSTEN CvdK'S -
CARASSO:
Van de gemeente wilde ik overgaan naar de provincie. De Commissarissen van
de Koningin blijken goede bijbanen te hebben. Nu wil het kabinet dat ze
vertellen hoeveel ze met wat verdienen. Waarom wil het kabinet dat weten?
ZALM:
Omdat de hoofdfunctie al denk ik heel goed betaalt en ik denk dat het past
in de openbaarheid die wij ook voor topinkomens bij de ambtenaren willen,
dat de CvdK's laten zien wat zij met hun neveninkomsten verdienen. Ik denk
dat de Provinciale Staten daar ook wel recht op heeft, om dat te zien.
CARASSO:
Ze zeggen zelf: Dat is schending van onze privacy. Het is in strijd met het
Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens.
ZALM:
Nou, dat lijkt me vergezocht. Overigens is dat verdrag vooral bedoeld om
natuurlijk zielige mensen te beschermen.
CARASSO:
En zo zielig zijn die commissarissen niet?
ZALM:
Dat dacht ik niet. En we hebben bijvoorbeeld ook een verplichting dat bij
beurs en vrees ook alle salarissen van de topbestuurders openbaar moeten
worden gemaakt. Dus we hebben meer van dit soort
openbaarmakingsverplichtingen.
CARASSO:
Maar hun salaris is bekend.
ZALM:
Dat is bekend, maar het is toch ook van belang om te weten wat men nog aan
neveninkomsten heeft. Het zijn ook vaak nevenfuncties die men niet
gemakkelijk gekregen zou hebben als men geen Commissaris van de Koningin
was. Als minister mag je al helemaal geen nevenfunctie hebben bijvoorbeeld.
Dus, ik vind dat redelijk. Ik denk dat het hoort bij een moderne
maatschappij dat je niet zo moeilijk doet over dit soort dingen, tenzij je
ergens voor schaamt. Maar ik hoop dat dat niet het geval is.
CARASSO:
Maar dan weet het kabinet en iedereen wat ze met een bepaalde baan
verdienen. En dan? Gaat u dan zeggen: Dat vinden wij niet goed?
ZALM:
Nee, ik denk dat dat dan vooral een zaak is voor de provincie, Provinciale
Staten.
CARASSO:
Die hebben tot nu toe nog steeds toestemming gegeven voor die bijbanen.
ZALM:
Ja, maar misschien als ze deze gegevens zien dat ze nog eens met een andere
blik kijken. En vanuit het kabinet hebben we natuurlijk ook nog de
discussie gaande over: Hoe moet de bestuurlijke top van Nederland worden
beloond? Dus voor ons is het ook nog wel interessant als blijkt dat het
toch meer een deeltijdbaan is, Commissaris van de Koningin. Dan kan je je
afvragen of de huidige koppeling dat ze net zoveel betaald krijgen als een
minister of je die voor de toekomst nog wel wilt handhaven.
CARASSO:
Maar zijn er plannen om dat salaris wat omlaag te schroeven?
ZALM:
Nou, in ieder geval moeten we de discussie hebben. Er is in het parlement
gediscussieerd over de ministerssalarissen in de toekomst, dus voor een
volgens kabinet. En daarvan heeft de commissie-Dijkstal gezegd: Dat zou 30%
hoger moeten zijn. Dan zou je op zijn minst de discussie kunnen voeren dat
die 30%-verhoging niet hoeft te worden toegepast voor de CvdK's.
- VERTREK DE WAAL BIJ HET FNV -
CARASSO:
Van provincie nog even naar de vakbond. Lodewijk de Waal houdt ermee op.
Wat gaat u het meest aan De Waal missen?
ZALM:
Ik kom wel plezierig zaken doen met hem uiteindelijk.
CARASSO:
U heeft een akkoord gered met hem.
ZALM:
Ja. Dus, ik kon het wel met hem vinden.
CARASSO:
Wat gaat u het meest missen?
ZALM:
Ik denk zijn zeer rondborstige taalgebruik. Want hij kon wel behoorlijk ruw
overkomen.
CARASSO:
Nou schijnt dat Agnes Jongerius daar ook wel raad mee weet.
ZALM:
Nou, kijk eens aan. Dat is dan weer compensatie.
CARASSO:
Op welke eigenschap verheugd u zich het meest van zijn opvolgster
Jongerius?
ZALM:
Nou, het is wel iemand die wat meer van de emoties blijk geeft. En dat vind
ik op zich geen slechte eigenschap.
CARASSO:
Daar kunt u wel mee omgaan?
ZALM:
Ja, ik ben zelf ook af en toe wel eens wat emotioneel. En met vrouwen
werken kan ik graag altijd.
CARASSO:
Dus het volgende akkoord moet een stuk makkelijker gaan?
ZALM:
Ja, als er een volgend akkoord komt, ja. Een emotioneel, maar wel een goed
akkoord.
(Letterlijke tekst, ongecorrigeerd, GB)
Ministerie van Algemene Zaken