Protestantse Kerk in Nederland
God weer terugbrengen in het gewone alledaagse leven
(4-2-2005)
Het gaat er in onze hedendaagse samenleving om God weer terug te
brengen in het domein van het denken en van het gewone alledaagse
leven. De grootste bedreiging van het Godsgeloof is dat we er ons voor
generen of dat we er ons niet meer voor hoeven te verantwoorden. Deze
woorden sprak prof. dr. Anton Houtepen tijdens zijn Oecumenelezing, op
vrijdag 4 februari in de Geertekerk in Utrecht. De Oecumenelezing is
een jaarlijks initiatief van de Raad van Kerken in Nederland.
In zijn lezing ging dr. Houtepen in op de vraag Is er nog één die
vraagt naar God? Hij benoemde een aantal ontwikkelingen in de westerse
samenleving die er toe leidden dat steeds minder mensen warm lopen
voor het christendom. Volgens Houtepen waren de bestaande godsbeelden
aan erosie onderhevig, onder meer door de behoefte van de westerse
mens aan zelfontplooiing, maar ook doordat velen afscheid hebben
genomen van het beeld van de almachtige God, die alsmaar aan de
touwtjes trekt, die ons bijstuurt via engelen en wonderkrachten (). In
tegenstelling hiermee won een wetenschappelijk wereldbeeld dat God
niet kent flink aan terrein.
Religieuze analfabeten
Tegelijk constateert Houtepen onder meer door de groei van
Pinksterkerken en de nadrukkelijke aanwezigheid van moslims in onze
samenleving dat de westerse mens zich vertwijfeld lijkt af te vragen
of religie toch niet (weer) serieus genomen moet worden. Houtepen
stelt dan ook de vraag of theologen en gelovigen aan de religieuze
analfabeten van Europa opnieuw moet uitleggen dat religie het dragende
gebinte is van de cultuur; niet haar bestrijder, wel haar kritische
hoeder. Volgens Houtepen is het daarbij mogelijk te laten zien dat God
zowel bron als doel is van ons verlangen,de bewerker van onze passie
naar het mogelijk goede, de inspirator van onze verzuchtingen om de
wereld te veranderen. Dan is ook de passie voor de oecumene, voor de
verzoening van religies en voor de samenwerking van de kerken, en het
gebed tot de genadige God om een meer bewoonbare wereld voor zoveel
ontheemden, een door de Geest van God zelf in ons uitgesproken
verzuchting: God, in Uw genade, vernieuw onze wereld.
Anton Houtepen is hoogleraar Oecumenica aan de theologische faculteit
van de Universiteit van Utrecht. Hij was tot voor kort ook directeur
van het Centrum voor Interculturele Theologie, Interreligieuze
dialoog, Missiologie en Oecumenica IIMO.
Oecumenelezing 2005