Contactpersoon
Datum
3 februari 2005
Ons kenmerk
DGP/VM/U.05.00333
Doorkiesnummer
Bijlage(n)
-
Uw kenmerk
2040507000
Onderwerp
Kamervragen
Geachte voorzitter,
Hieronder volgen, mede namens de minister van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit en de Staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke
Ordening en Milieubeheer, de antwoorden op de vragen van het lid Duijvendak
over de effecten van milieuregelgeving op het verkeersbeleid.
Klopt het dat u hebt "uitgehaald" naar Europese regelgeving ten aanzien van
natuur en milieu?
Nee. Ik heb wel gepleit voor realisme en uitvoerbaarheid bij het
vaststellen van brede
Europese kaderrichtlijnen (o.a. op het gebied van milieubeleid).
Kunt u uitleggen wat u bedoelt met uw uitspraak dat bepaalde Europese
richtlijnen,
zoals de Vogelrichtlijn, Nitraatrichtlijn en de richtlijnen voor
luchtkwaliteit, zo breed en
abstract geformuleerd zijn dat ze onverwachte gevolgen hebben die
voor sommige
landen verstrekkend zijn?
Welke landen doelt u op? Is Nederland ook zo'n land?
2 en 3. Hiermee bedoelde ik bijvoorbeeld dat het weinig zinvol is als
luchtkwaliteitsnormen, die primair tot doel hebben om negatieve
gezondheidseffecten te beperken, ook zouden moeten gelden in
onbewoonde gebieden. De betreffende richtlijn is momenteel op dat punt
niet eenduidig.
In mijn pleidooi heb ik ook aandacht gevraagd voor verschillen tussen
lidstaten in de wijze waarop zij aan sommige milieurichtlijnen kunnen
voldoen.Zo is het Nederland vanwege de geografische ligging, de hoge
bevolkingsdichtheid en de grote concentratie van diverse bronnen
(verkeer, industrie, huishoudens) en de hoge verkeersintensiteit
moeilijker om aan de normen te voldoen.
Overigens is Nederland zeker niet het enige land dat problemen kent
met het tijdig voldoen aan luchtkwaliteitsnormen. Vergelijkbare
problematiek doet zich voor in landen als Duitsland, Frankrijk en
Verenigd Koninkrijk.
Klopt het dat u meent dat u als gevolg van genoemde regelgeving
"uitgebouwd" bent, geen weg meer kan aanleggen en Nederland op slot zit? Zo
ja, kiest u er dan voor om daadwerkelijk alle wegprojecten uit uw begroting
en het MIT te schrappen en de middelen voor andere doeleinden aan te
wenden?
Strikte interpretatie door de Raad van State van de luchtkwaliteitsnormen
zal voor Nederland betekenen dat er afbreukrisico's bestaan voor nieuwe
ruimtelijke ontwikkelingen, waaronder, infrastructuur, bedrijventerreinen
en woningbouw).
Een en ander betekent dat de motivering van besluiten en onderzoek naar
de consequenties voor luchtkwaliteit meer aandacht behoeven. Daarnaast is
het van belang dat er aanvullende maatregelen worden getroffen -zowel in
de EU als in Nederland- om de afbreukrisico's te verminderen. Het kabinet
zal de Tweede Kamer hierover binnenkort nader informeren via het
Nationaal Luchtkwaliteitsplan.
Wat betreft de Vogel- en Habitatrichtlijn is er geen sprake van dat
Nederland op slot gaat, zoals ook bleek uit het IBO "Vogel- en
habitatrichtlijnen" (2003). Deze regelgeving biedt - mits adequaat
toegepast - voldoende ruimte voor economische ontwikkeling. Indien de
juiste procedures worden doorlopen kunnen vrijwel alle geplande projecten
gerealiseerd worden binnen de kaders die de regelgeving stelt.
Als u hiertoe niet bereid bent, betekent het dan dat u bij de Europese Unie
zal
aandringen op herziening van de Vogelrichtlijn, Nitraatrichtlijn
en/of richtlijnen ten
aanzien van luchtkwaliteit? Hoeveel steun heeft u hiervoor bij uw
Europese
collega's?
Richting de Europese Commissie is reeds eerder door Nederland de lijn
ingezet om
te komen tot meer tijd en tot een differentiatie voor het realiseren
van de
luchtkwaliteitnormen. Zo bepleit Nederland dat de Europese Commissie
zo
spoedig mogelijk helderheid verschaft over het toepassingsgebied van
de normen
voor fijn stof en NO2. Duidelijk zou moeten worden gemaakt dat het in
de Europese
richtlijn gaat om bescherming van de gezondheid, en dat toepassing
geboden is op locaties waar sprake is van relevante blootstelling van
mensen, Voorts
wordt uitstel bepleit van de NO2 norm tot 2015, uitsluitend voor de
resterende zgn.
"hot spots" . Dit gezien de positieve effecten die verwacht mogen
worden van het
Europese bronbeleid in de periode 2010-2015. Daardoor kunnen
maatschappelijk zeer
ingrijpende en kostbare maatregelen (zoals overkluizing van
infrastructuur of
amovering van woningen), die nodig zouden zijn om in 2010 aan de
normen te
voldoen, vermeden worden.
In het kader van EU-evaluatie van de betrokken luchtkwaliteitsrichtlijn
blijkt dat andere Lidstaten tegen problemen aanlopen, die vergelijkbaar
zijn met die in Nederland. Het is dan ook te verwachten dat in het kader
van deze evaluatie en de komende EU-strategie voor luchtverontreiniging
(Clean Air For Europe), die de Europese Commissie in de zomer zal
uitbrengen, een oplossing zal worden gezocht voor deze ervaren
knelpunten. De achterliggende doelstellingen van bescherming van de
gezondheid blijven uiteraard uitgangspunt. Voor wat betreft fijn stof is
het in dit verband belangrijk dat normen in de toekomst, meer dan thans
het geval is, zo goed mogelijk gericht zijn op het voorkomen van de
gezondheidsrisico's. Dit sluit aan bij het advies dat in het kader van de
EU-evaluatie is opgesteld door een EU-brede werkgroep waarin aanpassing
van de stofnormen wordt voorgesteld.
Om aan de Europese luchtkwaliteitsnormen te kunnen voldoen, is vooral
een
aangescherpt Europees bronbeleid nodig. Aan de noodzaak hiervan
hebben de
staatssecretaris van VROM en ikzelf dan ook veel aandacht besteed
tijdens het
voorbije EU-voorzitterschap, een noodzaak die breed door de andere
lidstaten
onderschreven werd. Ook de komende tijd blijft Nederland zich
hiervoor in Europees
verband sterk maken.
Wat betreft de Vogelrichtlijn is de kabinetsreactie op het IBO "Vogel- en
Habitatrichtlijnen" relevant. In het kader van deze reactie is
afgesproken eerst maatregelen te treffen die de uitvoering van de
richtlijnen verbeteren zonder dat daarvoor aanpassing van nationale of EU
regelgeving nodig is. De verwachting is dat daarmee knelpunten in de
uitvoering in belangrijke mate verdwijnen. Als dat niet zo is komen
vervolgstappen (aanpassing regelgeving) aan de orde. Een en ander
betekent dat er op korte termijn geen concrete maatregelen te verwachten
die zijn gericht op herziening van de Europese richtlijnen. De
Vogelrichtlijn wordt geëvalueerd in 2006/2007. Discussies over eventuele
wijziging van de richtlijn zijn pas dan aan de orde.
Kunt u, het liefst met concrete voorbeelden, aangeven hoe het kan dat de
Nitraatrichtlijn en de Vogelrichtlijn ervoor zorgen dat er geen weg
meer aangelegd
kan worden? Of hebben deze richtlijnen geen gevolgen voor
weginfrastructuurprojecten die onder uw verantwoordelijkheid vallen?
Voor het antwoord op deze vraag verwijs ik naar het antwoord op vraag 4.
Deelt u de mening dat de genoemde richtlijnen leiden tot te veel
bescherming van
kwetsbare waarden? Zo ja, kunnen we binnenkort concrete maatregelen van
het kabinet verwachten die gericht zijn op het herzien van de
Nitraatrichtlijn en de Vogelrichtlijn? Welke zijn dat dan?
Nee. Nederland onderstreept het belang dat de EU toekent aan milieuwaarden
die
het beschermen waard zijn. Er zijn dus geen initiatieven op dit
moment aan de orde.
Komt u met uw uitspraken terug op de afspraak in het regeerakkoord, waarin
staat
dat Nederland in de Europese Unie zal pleiten voor een scherpe
normstelling voor
het milieu?
Nee. Mijn uitspraken zijn volledig in lijn met hetgeen in het regeerakkoord
is
afgesproken.
Deelt u de mening dat herziening van de richtlijnen niet aan de orde is
wanneer dit
betekent dat de natuur, het milieu en de volksgezondheid minder beschermd
zullen worden? Sluit u hiermee uit dat deze doelen op de helling gaan?
Ik onderschrijf de doelen ten aanzien van natuur, milieu en
volksgezondheid, zoals
deze in de Europese richtlijnen neergelegd zijn. Deze waren en blijven
voor mij dan ook randvoorwaarden voor de planning en uitvoering van
Nederlandse wegenprojecten.
Bent u bereid maatregelen te nemen om de milieuproblemen, die door het
verkeer
worden veroorzaakt, aan te pakken, zodat alsnog aan de richtlijnen
kan worden
voldaan?
Ja, bij meerdere gelegenheden heb ik, samen met de staatssecretaris van
VROM, reeds geschetst welke maatregelen wij reeds eerder hebben genomen,
zoals onder ander neergelegd in de Nota Verkeersemissies. Een overzicht van
alle maatregelen staat in het Luchtkwaliteitsplan, dat aan de Europese
Commissie en de Tweede Kamer moet worden aangeboden. Uit het
Luchtkwaliteitsplan blijkt dat de huidige maatregelen niet voldoende zijn
om overal tijdig aan de luchtkwaliteitsnormen te voldoen. Daarom heeft het
kabinet besloten om aanvullende maatregelen te nemen teneinde zoveel
mogelijk aan de Europese richtlijnen te voldoen. Deze maatregelen variëren
van een versterkte inzet op Europees bronbeleid, via extra nationale
maatregelen, tot gerichte acties op lokale knelpunten.
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
Karla Peijs
-----------------------
Trouw, 21 januari jl.
Ministerie van Verkeer en Waterstaat