Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Magneten zetten moleculen aan tot zelfmaakbaarheid

1 februari 2005

Met hoge magneetvelden kunnen moleculen worden aangezet tot zelfassemblage. Dit concludeert NWO-promovendus Igor Shklyarevskiy in zijn proefschrift. De scheikundige gebruikte zeer sterke magnetische velden om organische nanostructuren te manipuleren en hun eigenschappen te bepalen. Shklyarevskiy promoveert op 1 februari aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Promovendus Igor Shklyarevskiy heeft aan het Nijmeegse High Field Magnet Laboratory (HFML) zeer hoge magnetische velden gebruikt om organische nanostructuren te manipuleren. Deze structuren worden spontaan gevormd uit kleine organische moleculen, een proces wat zelf-assemblage wordt genoemd. De onderzoeker toonde aan dat hoge magneetvelden uiterst geschikt zijn om de zelf-assemblage van moleculen op nanoschaal te beïnvloeden.

De promovendus ontwierp een nieuwe methode om ultrakleine nanodraden of -bollen te oriënteren of te vervormen. Hiervoor gebruikte hij het zogenaamde diamagnetisch karakter van de organische bouwstenen. Diamagnetisme is een quantummechanisch verschijnsel. Als diamagnetische materie in een magneetveld komt, zal het zich gaan gedragen als een antimagneet, ongeacht van welke kant het magneetveld komt. De materie zal dus afstoten. Dit diamagnetisme ligt ook ten grondslag aan magnetische levitatie van kikkers, water en andere objecten.

Met magnetische experimenten wist de promovendus de interne opbouw van de nanostructuren te bepalen. Tegelijkertijd kon hij ook hun elastische eigenschappen meten. Daarnaast toonde de promovendus aan dat het magnetische uitrichten van organische moleculen gebruikt kan worden om een hogere elektrische geleidbaarheid te realiseren. Dit is van groot belang voor moderne toepassingen, zoals organische transistoren.

In juni 2003 werd het nieuwe gebouw van het 'High Field Magnet Laboratory' (HFML) van de Radboud Universiteit Nijmegen officieel geopend. Het is uniek in zijn soort. Nergens ter wereld kunnen zo lang achter elkaar zulke hoge magneetvelden opgewekt worden als in dit laboratorium. Het laboratorium is gerealiseerd door gezamenlijke investeringen van de Radboud Universiteit en de Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM).

..............................

Meer informatie:

* drs Igor Shklyarevskiy, (RU, inmiddels werkzaam bij TUE, Macro-Organic Chemistry)

* t: +31 (0)24 36 52 237, mobiel: +31 (0)64 22 12 355, i.shklyarevskiy@science.ru.nl

* promotie 1 februari, promotor prof. dr. ir. J.C. Maan