STICHTING WAKKER DIER
politierapport: STRUCTURELE CRIMINALITEIT IN VEESECTOR
Uit een door minister Donner geheim gehouden rapport 'Inventarisatie
Milieucriminaliteit' van de Landelijke Recherche (KLPD) blijkt dat de
georganiseerde milieucriminaliteit, met name in de veesector, groot is
en de aandacht van politiek en politie hiervoor gering. Wakker Dier
heeft het vertrouwelijke rapport in handen gekregen en maakt het
vandaag openbaar op haar website www.wakkerdier.nl. Directeur Marianne
Thieme: 'Wij zien het als onze maatschappelijke taak om de discussie,
die minister Donner kennelijk niet publiekelijk wil voeren, toch
gevoerd te krijgen.' De veesector brengt mens, dier en milieu keer op
keer in gevaar met verboden hormonen, BSE en schadelijke antibiotica.
Volgens de Algemene Inspectiedienst is 'de varkenssector de grootste
afvalverwerkende industrie in Nederland'. Slachtafval, extracten uit
dierhuiden, visafval en afvalstoffen uit de chemische en
farmaceutische industrie worden op grote schaal in het veevoeder
gemengd. Illegale menging in veevoer van gevaarlijke en giftige
afvalstoffen lijken op grote schaal een 'structureel' en
'georganiseerde' karakter te hebben dat tot op de dag van vandaag
doorgaat. Daarnaast constateert de Recherche dat de bestuurlijke
integriteit structureel gevaar loopt waarbij corrumperende handelingen
voortvloeien uit 'de verwevenheid van de veehouderijsector met de
politiek'. Adequate bestrijding van de illegale handel in besmet
veevoer wordt tegengewerkt door een 'zeer summiere handhaving, geringe
pakkans en lage strafmaat.' Desondanks subsidieert de overheid
reclamecampagnes van de veesector zoals 'effe checken' waarin juist
wordt gesuggereerd alsof alles veilig is en zorgvuldig wordt
gecontroleerd.
In meer dan de helft van de onderzochte milieumisdrijven is er sprake
van corrumperende handelingen. De uitgelekte voedselschandalen in de
veehouderij zijn volgens het rapport slechts het topje van de ijsberg.
Wakker Dier vindt een openbaar parlementair onderzoek noodzakelijk om
een einde te maken aan de misstanden waarmee de huidige veesector de
gezondheid en het welzijn van mens, dier en milieu in gevaar
brengt.
Het rapport inventariseert diverse vormen van zware
milieucriminaliteit waaronder de MPA-affaire uit 2002 waar op grote
schaal veevoeder aan varkens is verstrekt met verboden hormonen
afkomstig uit gevaarlijk afval bij de vervaardiging van
anticonceptiepillen (groeihormoon MPA en een voortplantingshormoon).
Doodgeboren biggen en onvruchtbaar geworden zeugen brachten het
gebruik van deze ook voor consumenten zéér schadelijke stoffen bij
toeval aan het licht. 50.000 Varkens werden vernietigd. Vervuilde en
gevaarlijke eindproducten in de vorm van sauzen werden maar ten dele
achterhaald, deels kwamen ze op de consumentenmarkt zonder dat de
overheid de consument daarvoor waarschuwde. Uit persuitingen blijkt
dat de toenmalige Minister, de Voedsel en Waren-Autoriteit en de
sector verzekerden dat alles onder controle was en er geen enkel
gevaar voor de volksgezondheid dreigde. De consument werd niet
gewaarschuwd voor de besmette sauzen.
De veehouderij veroorzaakt crisis na crisis en valt daarmee van het
ene voedselschandaal in het andere. Naast de grote dierziektes
varkenspest en vogelpest en de massale overtredingen van
dierenwelzijnswetgeving, is het veevoer vaak de oorzaak van
schandalen. BSE veroorzaakt al sinds 1997 grote problemen en lijkt nu
ook op geiten overgeslagen. De oorzaak ligt in de verwerking van
slachtafval in veevoer voor herbivoren als rundvee, schapen en geiten.
In 2002 veroorzaakte de verwerking van vergiftigde suikerstroop in
veevoer een voederschandaal (de MPA-affaire). Afvalolie die verwerkt
werd in kippenvoer was in 1999 de vorm van dioxinebesmetting. In
februari 2003 werd dioxine ontdekt in veevoer dat onder honderden
bedrijven was verspreid. Onderzoek van de consumentenbond heeft
uitgewezen dat er alle aanleiding zou zijn voor diepgravend justitieel
onderzoek naar de kippensector die jaarlijks verantwoordelijk is voor
150.000 salmonella- en campylobactervergiftigingen, waar elk jaar
volgens conservatieve schattingen tenminste 100 mensen aan overlijden.
De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt al tijden voor een
mogelijke grieppandemie die miljoenen mensen het leven kan kosten. Het
gevaar wordt veroorzaakt door de vogelpest in de intensieve
kippensector.
Persvragen: mr. Marianne Thieme, directeur: 020-4638924 of
06-24269917
Noot voor de pers: het geheime KLPD rapport waarvan minister Donner
publicatie wilde voorkomen, is in bezit gekomen van Wakker Dier via
een klokkenluider vanuit de sector die anoniem wil blijven uit angst
voor represailles. Het rapport is beschikbaar voor de pers en zal via
de website van Wakker Dier (menubalk bio-industrie/rapporten) openbaar
gemaakt worden. Wakker Dier heeft daartoe besloten omdat het
maatschappelijk belang van openbaarmaking groter is dan de door
minister Donner geopperde overweging dat openbaarmaking het onderzoek
en de handhaving zou kunnen schaden. De opstellers van het rapport
hebben op dat bezwaar reeds expliciet geanticipeerd, zodat de bezwaren
van de minister tegen openbaarmaking geen stand kunnen houden.
Bijlage: illustratieve citaten uit het onderzoek
---
----
Wakker Dier is de grootste dierenbeschermingsorganisatie die exclusief
opkomt voor het welzijn van landbouwdieren. Wakker Dier bestrijdt de
bio-industrie en promoot het diervriendelijk boeren door het geven van
voorlichting, het voeren van legale acties, onderhandelingen en
campagnes. Voorbeelden zijn de biologische-, legbatterij-, foie gras -
en educatieve campagne.
Bijlage: enkele citaten uit het onderzoek:
- (blz58): 'MPA-affaire is slechts 1 van de vele voorbeelden van de
malversaties in de productie van en handel in veevoeder. Er zijn
aanwijzingen dat ernstige overtredingen van de diervoederwetgeving nog
steeds plaatsvinden en een structureel karakter lijken te hebben.
Medewerkers van de AID duiden de varkenssector aan als de
grootste afvalverwerker van Nederland.'
- (blz58): 'Gezien de verwevenheid van de veehouderijsector met de
politiek, en de grote invloed die op de politiek wordt uitgeoefend,
bestaat bovendien het risico dat de bestuurlijke integriteit wordt
aangetast.'
- (blz58): 'het wegmengen van afvalstoffen in veevoeder is bijzonder
lucratief'
- (blz59): 'ook is er voldoende aanleiding om nader onderzoek te doen
naar het vóórkomen van georganiseerde criminaliteit in de
diervoederketen.'
- (11): het is voorgekomen dat een zaak niet werd overgedragen vanwege
capaciteitsproblemen en prioriteitsverschillen. 3 onderzochte gevallen
werden wel overgedragen maar bleven op de plank liggen.
- (15) over afvalverwijderingsketen: 'Valsheid in geschrifte en fraude
zijn dan ook meer regel dan uitzondering'
- (18): 'de omvang van de milieucriminaliteit is moeilijk te bepalen
in verband met de aanwezigheid van een groot 'dark nummer' en een
onduidelijke wetgeving.'
- (21) over de onderzochte zaken: 'in bijna 80% van de gevallen is
sprake ... van meerdere strafbare feiten op structurele basis.'
- (21): 'het is opvallend dat in 54% van de gewogen zaken ... sprake
is van aantasting van de bestuurlijke integriteit.'
- (23-24): 'De verontreinigingen van veevoeders met afvalstoffen uit
de diergeneesmiddelenproductie vormen een bedreiging voor de
voedselketen en voor de agrarische sector. ... Het staat niet vast of
strafrechtelijke interventie tegen een van de actoren de afvalstroom
heeft doen ophouden.'
- (27): 'uit de onderzochte 43 zaken bleek dat met name sprake is van
organisatiecriminaliteit en 'ketencriminaliteit'. Er kan aangenomen
worden dat bedrijven vanuit een geldelijk -gewin-oogmerk
milieudelicten plegen. Tevens bleek het gerechtvaardigd te stellen dat
een en ander wordt 'gestimuleerd' door een uitstekende
gelegenheidsstructuur in de vorm van een beperkte handhaving en
onduidelijke milieuwetgeving en beleid.'
- (29): 'Op deze wijze worden de bedrijven die zich strikt aan de
milieuwetgeving houden beroofd van hun (goede) concurrentiepositie en
hierdoor min of meer genoodzaakt om zich van dezelfde malafide
praktijk te bedienen om te overleven.'
- (30): 'de omstandigheid dat de (bestuurlijke) handhaving zeer
summier, de pakkans gering en de strafmaat laag is, leiden ertoe dat
de omvang van grijze milieucriminaliteit zeer omvangrijk kan zijn.'
31 jan 05 15:33