Socialistische Partij
World Social Forum 2005
26 januari 2005, Porto Alegre, Brazilië
Spetterende opening van het World Social Forum
Porto Alegre, een moderne en schone miljoenenstad met talrijke
torenflats, een groot aantal monumentale, koloniale gebouwen,
palmbomen en een goed onderhouden wegennet, staat deze dagen in het
teken van het World Social Forum. Meer dan 120 duizend mensen uit de
hele wereld wisselen de komende dagen kennis en ervaring uit over
globaliseringprocessen, de oorlogen die door het westen worden
gevoerd, democratie, etnische minderheden en talrijke andere thema's.
De programmakrant die je bij inschrijving in handen krijgt gedrukt,
bevat zo'n 140 pagina's met informatie over workshops, manifestaties
en exposities. Dat betekent dat je elk moment van de dag uit ongeveer
20 of 30 mogelijkheden kunt kiezen. In de bloedhete middagzon maken we
een eerste selectie van workshops die we de komende dagen zullen
bezoeken.
Boliviaanse boerenvrouwen
Vanmiddag is het Forum geopend met een vier à vijf uur durende
demonstratie waar geen eind aan kwam. Inheemse indianen, dalits uit
India die voor landhervormingen strijden, lesbische vrouwen die
gelijke rechten opeisen, Afrikanen die tegen de VS-bezetting van Irak
protesteren, joden voor de vrede, Venezolanen die solidair zijn met de
Bolivariaanse revolutie van president Chavez, sieradenmakers, moeders
die achter een spandoen "We baren geen zonen om ze de oorlog in te
sturen" en zelfs een handjevol Hare Krishna's gaven er acte de
presence. Vlaggen, spandoeken, ballonnen, strooibiljetten die uit
flatgebouwen worden gegooid, een gigantisch spektakel dat zelfs
nuchtere lieden tot het inzicht moet brengen dat de wereld in beweging
is en dat er indrukwekkende krachten zijn die zich inzetten voor
menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. De straten
van Porto Alegre zijn vandaag rood gekleurd met vlaggen van
activisten.
Aanhangers van Chavez
Van de ene kant zie je in Porto Alegre dat het verzet tegen
kapitalisme en oorlog in hoge mate geglobaliseerd is; de protesten, de
jongeren, hun kleding en hun muziek doen denken aan protesten tijdens
de Europese Sociale Fora in Florence, Parijs en Londen die we voor de
SP bezochten. Van de andere kant zijn er ook grote verschillen; een
groot deel van de mensen die vandaag in Porto Alegre de straat
opgingen zijn niet jong, niet hoger opgeleid en zijn weinig kansrijk.
Zo zien we vandaag vele honderden leden van de recyclingsbeweging
MNCR, die plastic flessen en blikjes ophalen en op die manier in hun
levensonderhoud voorzien. Jongens, meiden, ouderen, veel van hen op
slippers, kapotte gebitten, schamel gekleed, te dik en te dun,
lijmsnuivende kinderen om hen heen.
Afvalsorteerders de straat op
Hier hebben we te maken met mensen die uit de marge van de samenleving
komen, die zich tien tegen één nooit en te nimmer politiek zullen
engageren, laat staan organiseren, maar die hier vanmiddag zijn. Net
als de mensen uit de marginale buurten van Porto Alegre die geen
voorgedrukte borden dragen maar stukken papier waarop zij met de hand
hun boodschap hebben geschreven. En de landarbeiders van de CUT die
met hele families naar de stad gekomen zijn om steun van de regering
te vragen voor hun inspanningen om het land met eenvoudige middelen te
bewerken.
Ordedienst
Tijdens de demonstratie is er kilometers lang geen agent te bekennen.
Activisten uit de stad fungeren als ordedienst en laten niet met zich
spotten. Een motorrijder die door de demonstratie heen wil rijden,
krijgt pardoes een bamboestok door de spaken van zijn wiel gestoken
waarop hij slippend tot stilstand komt. Onmiddellijk wordt de man
omringd door tientallen demonstranten. "Een beetje normaal doen en
rustig even wachten," is de boodschap die ze hem bijbrengen.
Brazilië gist, dat ontdek je binnen een dag. De kranten schrijven
schande over een opleidingsinstituut van de landloze beweging MST waar
actieve leden geleerd wordt hoe je landbezettingen uitvoert en waar de
ervaringen van de Cubaanse en Nicaraguaanse landhervorming worden
bestudeerd. Schande roepen de kranten, president Lula dient zich
hiervan te distantiëren. Een president mag geen begrip hebben voor
wetsovertreders.
PSOL spandoek
Demonstranten PSOL
Activisten van de PSDB en de P-SOL staan precies aan de andere kant
van de streep. Vele honderden aanhangers van deze partijen schreeuwden
vandaag in de straten van Porto Alegre dat Lula zich, nu hij president
is, als een baas gedraagt en dat hij beter kan opdonderen. Maar
voorlopig geniet de president nog steeds het vertrouwen van miljoenen
Brazilianen die begrijpen dat je ijzer niet met handen kunt breken en
dat hun president met handen en voeten gebonden is aan de
internationale financiële instellingen die erop staan dat het land
zijn gigantische buitenlandse schuld keurig afbetaalt. Kleine stapjes
vooruit zijn tegen die achtergrond het enige pad dat tot een andere
wereld moet leiden.
Harry van Bommel in gesprek
Voordat we gaan eten, keren we terug naar het hotel om ons eerst even
op te frissen. Beiden zijn we verbrand maar Harry is echt rood als een
kreeft. Hans is verstandiger geweest en heeft de hele dag een SP-petje
gedragen. Onder het motto "goed voor de zichtbaarheid van de partij"
heeft hij daarmee enig leed voorkomen. We kijken snel nog even naar
het Amerikaanse Foxnieuws. Niet "fair and balanced" maar ordinaire
Bushpropaganda over Irak en de strijd tegen het terrorisme. Dat is
weer eens wat anders dan "Bush, number 1 terrorist", dat sommige
demonstranten vandaag met zich meedroegen.
Morgen wordt een zeer inhoudelijke dag. We zijn er klaar voor.