http://www.justitie.nl
Breed initiatief maatschappelijke binding
26 JANUARI 2005
bijeenkomst maatschappelijke organisaties
gezamenlijke verklaring
kabinet en maatschappelijke organisaties zetten zich in voor meer
binding en grotere betrokkenheid
Er is een toenemende betrokkenheid van individuele burgers en
organisaties bij het wel en wee van onze samenleving. Van
verschillende kanten zijn er initiatieven genomen om de verhoudingen
tussen bevolkingsgroepen te verbeteren, verloedering van buurten aan
te pakken, afspraken te maken over de manier waarop we met elkaar
omgaan en discriminatie tegen te gaan. Veel burgers, maatschappelijke
en religieuze organisaties en gemeenten zetten zich in om in ons land
een positieve ommekeer in het samen leven tot stand te brengen. De
website 'Zestienmiljoenmensen.nl' vermeldt tientallen initiatieven,
variërend van de 'StadsDiners' in Amsterdam tot een 'Slinger door
Nederland' tot het busproject 'NL Nieuwland' van Forum.
Ook het kabinet is er veel aan gelegen om de saamhorigheid in ons land
te versterken en iedereen te stimuleren om mee te doen. Meer
betrokkenheid, meer samenhang, meer binding, dat kan het kabinet
natuurlijk niet alleen. Daarom is er nu het Breed Initiatief
Maatschappelijke Binding. Met dit initiatief willen kabinet,
maatschappelijke en godsdienstige organisaties, gemeenten en burgers
hun afzonderlijke inzet voor betere onderlinge verhoudingen en voor
een grotere betrokkenheid van iedereen een extra impuls geven. Het
initiatief behelst een reeks concrete, aansprekende, gezamenlijke
acties gericht op alle terreinen van de samenleving waar burgers
direct met elkaar te maken hebben: op kantoor en in de fabriek, in de
winkel en op de markt, op school, op het sportveld, in het buurthuis,
het koffiehuis, de speeltuin en het uitgaansleven, op straat en in de
buurt, in de kerk en in de gebedsruimte.
In de gesprekken van vandaag hebben ministers, maatschappelijke
organisaties en gemeenten de actiemogelijkheden verkend. Op elk
terrein zijn afspraken gemaakt over onderwerpen en actiepunten die in
de komende maanden verder worden uitgewerkt. De bijeenkomst van
vandaag is de start. Eind april zal in een vervolgbijeenkomst een
maatschappijbreed actieplan worden vastgesteld.
WERK: meer openheid op de arbeidsmarkt
Arbeid is het middel bij uitstek om binding en betrokkenheid in de
samenleving te bewerkstelligen. Daarvoor is het nodig dat
belemmeringen voor deelname aan de arbeidsmarkt worden weggenomen,
werkzoekenden hun kansen grijpen en op de werkvloer open met elkaar
gesproken kan worden. Gezamenlijk zullen we ons inspannen om de
integratie op de werkvloer te bevorderen. Dit houdt onder meer in:
-Er komt een gezamenlijk initiatief om het gesprek op de werkvloer op
gang te brengen en houden.
-Werkgevers- en werknemersorganisaties zullen in samenwerking met
minderhedenorganisaties het gesprek tussen bevolkingsgroepen op de
werkvloer bevorderen.
-Het voeren van goed werkgeverschap gericht op diversiteit en
ontplooiing van de werknemers.
-Een banenoffensief voor vluchtelingen.
-Een sluitende aanpak op lokaal niveau door een flexibele inzet van
middelen om iedere werkzoekende te bemiddelen naar werk, scholing of
duale banen.
-Mensen met een baan en een netwerk gaan iemand zonder baan en netwerk
coachen of een stageplek aanbieden. Voor hoger opgeleiden wordt een
actie gestart: adopteer een cv.
-Inventariseren van reeds genomen maatregelen en activiteiten en daar
nieuwe impulsen aan geven.
ONDERNEMERSCHAP: kansen voor ondernemende nieuwkomers
Ondernemerschap biedt ook voor nieuwkomers de mogelijkheid zich een
plaats te verwerven en zo hun verdere binding en betrokkenheid bij de
samenleving te vergroten. Bovendien dragen nieuwe ondernemers bij aan
het Nederlandse ondernemingsklimaat met nieuwe ideeën, producten,
diensten en methodes van ondernemerschap. Gezamenlijk zullen we o.a.
de volgende acties ondernemen om de kansen voor ondernemende
nieuwkomers te vergroten.
-Het wegnemen van knelpunten voor alle ondernemers, zoals
administratieve lasten.
-Het verbeteren van het imago van ondernemerschap en het vergroten van
de animo voor ondernemerschap onder nieuwkomers door de inzet van
goede voorbeelden en door voorlichting. Ondernemerschap in het
onderwijs onder de aandacht brengen.
-Het blijkt in de praktijk soms moeilijk te zijn om zakelijke
kredieten voor kleine bedragen via een bank te verkrijgen. Voor
nieuwkomers vormt dit soms een barrière om bedrijven te starten. Het
ministerie van Economische Zaken, banken en branche-organisaties en
accountants gaan de komende maanden hiervoor oplossingen vinden.
-Het stimuleren van de mogelijkheden om vanuit een uitkeringssituatie
via ondernemerschap weer aan het werk te gaan. Het UWV en CWI kunnen
een belangrijke bijdrage leveren.
-Het versterken van de groeimogelijkheden voor nieuwe ondernemers
onder meer door het actief toegankelijk maken van reguliere netwerken
van ondernemers voor nieuwkomers. Voor branches is hierbij een
speciale rol weggelegd.
-Het intensiveren van coachingsmogelijkheden voor nieuwe ondernemers.
Bijvoorbeeld door het gebruiken en uitbouwen van netwerken van
coaches.
In het actieprogramma 'Nieuwe ondernemers' van de ministeries van EZ,
SZW en V&I zullen deze acties worden uitgewerkt.
ONDERWIJS: Scholen, de plaats om leerlingen bij elkaar te brengen
Het onderwijs brengt kinderen en jongeren met een zeer verschillende
achtergrond bij elkaar en bereidt hen voor op hun functioneren in de
samenleving en hun positie op de arbeidsmarkt. Leerlingen en studenten
moeten in een veilige omgeving in vrijheid met elkaar om kunnen gaan
en kunnen werken aan hun ontwikkeling. Het is van belang dat
leerkrachten, docenten en ouders in staat worden gesteld om kinderen
en jongeren zo'n omgeving te bieden. De minister van OCW gaat daarom
samen met de scholen, instellingen in het hoger en beroepsonderwijs en
de ouders werk maken van onder meer de volgende onderwerpen:
-Ondersteuning en verdere deskundigheidsbevordering van ouders met
behulp van een trainingsmodule.
-Ondersteuning en verdere deskundigheidsbevordering van leraren en
docenten met behulp van coachings- of mentoringtrajecten en het
opzetten van een landelijk netwerk leerlingbegeleiders.
-Meer aandacht in de (na)scholing en de onderwijspraktijk voor de
signalerende rol en de handelingsbekwaamheid van leraren en docenten
ten aanzien van ondermeer probleemleerlingen, uitval en
radicalisering.
-Inspelen op maatschappelijke veranderingen door verdere uitwerking en
implementatie van de kerndoelen met daarbij expliciete aandacht voor
gedeeld burgerschap.
-Organiseren van regionale rondetafelgesprekken om in samenspraak met
leraren, docenten, leerlingen en ouders de diversiteit aan problemen
en oplossingen boven tafel te krijgen.
-In samenwerking met de Inspectie van het Onderwijs zal een meldpunt
worden ingericht voor ernstige problemen met leerlingen.
-Het bevorderen van het totstandkomen van een Islam-studie c.q.
Imam-opleiding.
-Oprichten van een allochtone ouderorganisatie en een vereniging van
leraren op islamitische scholen.
-Verder activeren van het platform kleurrijke scholen.
JEUGD IN DE WIJK: sport als 'bindmiddel'
Maatschappelijke binding bereik je doordat jongeren elkaar ontmoeten.
We weten dat sport- en vrijetijdsactiviteiten een uitgelezen
ontmoetingskans bieden. We weten ook dat er dan wel aan een aantal
randvoorwaarden moet zijn voldaan. Zo is het belangrijk dat zoveel
mogelijk jongeren zo blijvend mogelijk bereikt worden. Dat vraagt om
structurele activiteiten, het bestrijden van vooroordelen op basis van
culturele verschillen en het wegnemen van belemmeringen om elkaar te
ontmoeten. De partners van de tafel 'jeugd in de wijk' gaan
gezamenlijk en vanuit hun eigen verantwoordelijkheid acties
ondernemen. De gezamenlijke acties zijn:
-We gaan gezamenlijk naar vijf wijken, om in dialoog met alle
betrokkenen sport- en vrijetijdsactiviteiten als bindmiddel in te
zetten.
-We gaan actief op zoek naar nieuwe coalities, zoals samenwerking
tussen sport- en allochtone jeugdorganisaties en tussen
sportverenigingen en welzijnsorganisaties.
-Aansprekende initiatieven en manifestaties verbinden we met het
versterken van de bestaande sport, buurt en onderwijs
infrastructuur.
-De Buurt-Onderwijs-Sport-impuls van VWS zal mede ingezet worden om
maatschappelijke binding te bereiken.
DE WOONOMGEVING: niet laten bij praten
Sociale cohesie in de buurt begint met de inzet van bewoners, niet
alleen in aandachtswijken van de grote steden maar ook in dorpen en
kleine steden. De minister van VROM wil samen met
bewonersorganisaties, lokale overheden, corporaties en
maatschappelijke organisaties bottom up initiatieven faciliteren en
stimuleren. Vanuit ieders eigen verantwoordelijkheid zal een bijdrage
worden geleverd aan het activeren van groepen in de samenleving die
thans niet betrokken zijn in eigen buurt en directe woonomgeving door
:
-Door in tien gemeenten via het landelijk samenwerkingsverband
aandachtswijken burgerinitiatieven te ondersteunen met als motto 'Kan
Wèl'.
-Het initiatief 'Welkom in Rotterdam' waarin nieuwe Rotterdammers
wegwijs worden gemaakt door burgers te verbreden naar andere
gemeenten. Amsterdam heeft zich al gemeld.
-Kansarme jongeren in twaalf wijken op initiatief van wooncorporaties
'Kamers met kansen' aan te bieden, waardoor de combinatie wonen, leren
en werken voor hen wordt mogelijk gemaakt.
-Het wegnemen van belemmeringen die activiteiten, gericht op
maatschappelijke binding in de weg staan.
SAMEN LEVEN: veiligheid en verdraagzaamheid in de directe
leefomgeving
Binding in de samenleving vergt veiligheid, samenwerking en
verdraagzaamheid. Daar is een overheid voor nodig, maar het hangt met
name af van burgers die zich in vele organisaties in de directe
leefomgeving inzetten voor die verbondenheid, samenwerking,
verdraagzaamheid en leefbaarheid. Juist dergelijke maatschappelijke
organisaties en verbanden staan dicht bij de burger en pakken met hen
in wijken en buurten activiteiten aan die verloedering tegengaan,
overlast voorkomen, cohesie terugbrengen en tolerantie bevorderen. De
door de Minister van Justitie uitgenodigde organisaties zijn - ieder
op eigen manier en met een eigen functie - daar dagelijks mee bezig;
zowel in de klassieke openbare ruimte, alsook in de nieuwe van het
internet.
Er is al een breed scala aan activiteiten, maar de onmiskenbare
verharding in de samenleving, dient mede te worden bestreden met
nieuwe initiatieven en een uitbreiding van positieve activiteiten op
nieuwe terreinen. Daar kan de overheid bij helpen. Meer in het
bijzonder wezen de aanwezige organisaties op de volgende behoeften en
aandachtspunten:
-Een 'marktplaats' voor de organisaties om elkaar, (lagere) overheden
en andere berokkenen te ontmoeten, teneinde kennis en ervaring uit te
wisselen, nieuwe ideeën op te doen en eventuele knelpunten te
bespreken (jaarlijkse bijeenkomst).
-Een 'makelaar' om ideeën, nieuwe initiatieven, mensen en middelen bij
elkaar te brengen en ervaring aan te kunnen boren.
-Een 'open oog' bij besturen voor regels, maatregelen en beleid die
onnodig belemmerend zijn voor activiteiten, vrijwilligers of
organisaties, en voor mogelijke oplossingen.
-Een 'open oor' bij de overheid waar maatschappelijke organisaties met
hun ideeën terecht kunnen en waar zij kunnen wijzen op witte vlekken,
nieuwe ontwikkelingen en bedreigingen in de directe leefomgeving.
MEEDOEN: afstand overbruggen door wederzijdse actie
Allochtonen gaan weinig om met autochtonen en velen van hen houden
zich afzijdig van de samenleving. Autochtonen laten zich weinig
gelegen liggen aan allochtonen en maken zich zorgen over
radicalisering onder moslims. Van beide kanten is er onbekendheid en
gebrek aan betrokkenheid. Wederzijdse binding is nodig om de afstand
te overbruggen. De minister voor V&I en de organisaties van en voor
allochtonen én autochtonen ontwikkelen hiervoor acties. Meer in het
bijzonder:
-Het Landelijk Overleg Minderheden verbreden tot een Integratieraad
met ook autochtone organisaties.
-Programma's en projecten ter versterking van wederzijdse loyaliteit
en burgerschap.
-Initiatieven om islamitische radicalisering in eigen kring
bespreekbaar te maken.
-Vergroten van de openheid van bestaande netwerken en organisaties
voor nieuwe Nederlanders.
-Initiatieven ontwikkelen die er aan bijdragen dat ouders hun
opgroeiende kinderen beter kunnen begeleiden in het omgaan met
cultuurverschillen.
GRONDRECHTEN,BURGERSCHAP EN VEILIGHEID: de rechtstaat is van
iedereen
De toegenomen pluriformiteit van de samenleving maakt het nodig de
waarden en grondrechten van de democratische rechtsstaat breed onder
de aandacht te brengen. De minister voor BVK gaat samen met de
organisaties die hierin actief zijn initiatieven uitwerken die het
besef vergroten dat veiligheid, grondrechten en democratie alleen
kunnen bestaan als ze door een overgrote meerderheid van de bevolking
worden ondersteund. Meer in het bijzonder:
-Instelling van een Huis voor de Democratie en Geschiedenis.
-Voortzetten van debat en gesprekken over de verschillende
maatschappelijke vrijheden: meningsuiting, godsdienst, betoging,
privacy.
-Verder ontwikkelen en onderhouden van de website
'www.zestienmiljoenrechters.nl'.
-Uitbouwen van voorlichting over de grondrechten en de betekenis van
de rechtsstaat, bedoeld voor een breed publiek, in het bijzonder
scholieren.
Binding en veiligheid zijn nauw met elkaar verbonden. In een veilige
omgeving is er vertrouwen tussen mensen en waar vertrouwen is kunnen
mensen zich op elkaar betrokken voelen. Veiligheid is een zaak van
burgers én van de overheid. Samenwerking tussen politie, burgers en
organisaties in wijken en buurten vergroot de veiligheid. Samen met de
betrokkenen gaat de minister van BZK dit uitwerken. Meer in het
bijzonder:
-Verder stimuleren van de rol van de politie in wijken en buurten.
-Verbetering van de ondersteuning van de politie bij het bestrijden
van discriminatie.
-Integrale aanpak van veelplegers.
-Bevorderen van interetnische en interreligieus debat en dialoog op
lokaal niveau.
-Tijdige signalering van radicaliseringverschijnselen en
probleemgerichte aanpak hiervan.
-Verspreiden van 'best practices', zoals StadsDiners, Islamdebat, in
samenwerking met VNG en V&I.
Het tegengaan van de dreiging van de radicale islam vereist de brede
inzet van alle bestuursorganen, zowel op internationaal, nationaal als
lokaal niveau. Zij moeten daarvoor alle beschikbare instrumenten
inzetten, uiteenlopend van het stimuleren van gematigde krachten tot
en met het strafrecht wanneer de wet wordt overtreden. Het
AIVD-rapport 'Van dawa tot jihad' biedt daarvoor aanknopingspunten.
Het voorkomen, isoleren of indammen van radicalisering is een
belangrijke manier om terrorisme duurzaam te bestrijden.
26 jan 05 18:41
Ministerie van Justitie