Partij voor de Dieren


Dierenleed tijdens Offerfeest onacceptabel: Verbod op onverdoofd slachten mag niet langer uitblijven
26-01-2005

Op donderdag 20 januari jl. is het jaarlijkse offerfeest weer begonnen. Duizenden dieren, vooral schapen, worden op middeleeuwse wijze geslacht. Niet zelden heeft het dier de reis naar het slachthuis op de achterbank van een auto moeten volbrengen. Jaarlijks deelt de Algemene Inspectie Dienst vele bekeuringen uit voor pijnlijk en stressvol vervoer van dieren. Zo ook weer vorige week donderdag toen in Valkenswaard vijf mannen op heterdaad werden betrapt bij het illegaal slachten voor het offerfeest.

Tijdens steekproeven bij slachterijen is het ook ieder jaar weer raak. Lange wachtrijen waardoor de dieren onnodig lang moeten lijden, botte messen waardoor het schaap een pijnlijke en langzame dood sterft, dieren die niet goed vastgebonden worden met allerlei verwondingen als gevolg daarvan, kortom dierenwelzijn wordt totaal ondergeschikt gemaakt aan menselijke behoeftes.

Steeds meer mensen zijn van mening dat deze vorm van dierenmishandeling niet acceptabel is en willen een verbod op onverdoofd slachten. Ritueel slachten, waarbij schapen, runderen en geiten zonder verdoving worden geslacht is in Nederland bij de wet toegestaan. Dat is op zn minst eigenaardig te noemen. Want in het Besluit doden van dieren van het ministerie van Landbouw, waar de slachtregels zijn opgenomen, staat duidelijk dat pijn bij dieren voorafgaand aan de slacht tot een minimum dient te worden beperkt. Dat is hier beslist niet het geval. De minister schrijft: Het slachten van dieren vindt plaats na voorafgaande bedwelming omdat daardoor met de grootste mate van zekerheid wordt voorkomen dat dier lijdt door pijn of stress.

Op basis van artikel 6 van de grondwet, vrijheid van godsdienst, is echter bepaald dat dieren ook volgens de joodse of islamitische traditie geslacht mogen worden. Zonder verdoving en dus met alle pijn en stress die daaraan is verbonden. Deze uitzondering is in een beschaafd land onacceptabel. De weinige rechten die de dieren hier na lange strijd eindelijk hebben verworven, worden hen op grond van religie en traditie weer afgenomen. Tijdens het offerfeest vorig jaar heeft de AID 56 bekeuringen uitgedeeld wegens overtreding van de slachtvoorschriften - lees: ernstige dierenmishandeling.

Onverdoofd slachten is ook onderwerp van discussie in Groot-Brittannië, België tot zelfs in islamitische landen als Turkije. Ook de joodse rituele slacht is niet verheven boven kritiek. Deze methode veroorzaakt zo mogelijk nog meer leed, omdat volgens de overlevering de slager geen druk op het mes mag uitoefenen. Het doorsnijden van de hals van een groot rund wordt hierdoor een langdurige en voor het dier ondragelijke ervaring.

Ritueel slachten is niet overal zo soepel geregeld als in Nederland. In andere landen worden niet zo gemakkelijk uitzonderingen gemaakt op de eigen wetgeving en zelfs in sommige islamitische landen kan niet altijd (betaalbaar) onverdoofd geslacht vlees worden gekocht. Daarom wordt een belangrijk deel van de in Nederland onverdoofd geslachte dieren geexporteerd. Dierenleed is een Nederlands exportproduct. Nu al wordt in 20% van alle Nederlandse slachterijen onverdoofd geslacht, en niet al dat vlees belandt in de Nederlandse of buitenlandse schappen als halal of kosjer vlees. Ook het biefstukje van de lokale supermarkt kan afkomstig zijn van een dier dat zonder verdoving geslacht is.

In het productieproces is het niet altijd praktisch uitvoerbaar om onderscheid te maken tussen met of zonder verdoving geslacht. En daarom krijgen de dieren het nadeel van de twijfel, dan maar allemaal letterlijk met het mes op de keel. Overwegingen van politieke correctheid maakten dat tot voor kort werd vermeden om iets te zeggen over de onaanvaardbare manier waarop dieren ritueel worden geslacht. In feite is dat oneigenlijk; kritiek op de productie van foie gras wordt immers ook niet uitgelegd als een Francofobe houding.

De tijd is rijp om dierenmishandeling niet langer te negeren uit beleefdheid of discretie. Zelfs het diervriendelijke GroenLinks heeft jarenlang de voorkeur gegeven aan de vrijheid van godsdienst boven welzijn van dieren. Afdeling Almere van deze partij heeft vorig jaar zelfs gepleit voor extra voorzieningen voor moslims rond het offerfeest om ritueel slachten mogelijk te maken.

En dan is daar nu het laatste versie van de Europese Grondwet. Onder het hoofd protection and welfare of animals' wordt voorgesteld om rekening te houden met dierenwelzijn mits religieuze gebruiken worden gerespecteerd. Met andere woorden: onverdoofde slacht moet aanvaard worden als een grondrecht, en niet als iets dat onder de druk der omstandigheden gedoogd wordt. Dit voorstel is volledig in strijd met de algemene maatschappelijke afwijzing ten aanzien van het ritueel slachten. Het is onaanvaardbaar en verwerpelijk om een dergelijke passage in de grondwet op te nemen. Dieren blijven daarmee vogelvrij, terwijl deze Europese grondwet juist dé gelegenheid zou moeten bieden om de rechten van dieren voor het eerst werkelijk vast te leggen. In de voorgestelde formulering wordt ritueel slachten een grondrecht waar we de komende jaren helemaal niet meer vanaf komen.

De vrijheid tot het uitvoeren van bepaalde riten houdt op waar mensen of dieren er leed door ondervinden. Het zou daarom goed zijn alle slachtmethoden te verbieden waarbij de dieren omwille van culturele of religieuze gewoonten niet verdoofd worden. Het is de hoogste tijd dat deze kwestie eindelijk onder ogen wordt gezien en dat de religieuze uitzonderingspositie wordt beëindigd. Niet uit verzet tegen religieuze vrijheden, integendeel, maar omdat naar de Europese normen en waarden niet alleen vrouwen, kinderen en vluchtelingen maar ook dieren moeten worden beschermd tegen ernstig en onnodig lijden en willekeur.

Rudy Kousbroek, lijstduwer Partij voor de Dieren Mr. Marianne Thieme, voorzitter Partij voor de Dieren

Noot: De PvdD staat volstrekt afwijzend jegens elke discriminatie naar afkomst; dit artikel is louter geschreven met het oog op de dierenbelangen. Tradities houden op wanneer zij onnodig dierenleed veroorzaken!

woensdag 26 januari 2005