24-01-05
Lastenmaximering voor rechtvaardiger inkomenspolitiek
De CDA Tweede-Kamerfractie pleit voor een systeem van lastenmaximering
per huishouden. In het nieuwe systeem wordt niet alleen uitgegaan van
de hoogte van het inkomen, maar vooral van de hoogte van de te maken
kosten.
Tijdens een debat over de Algemene Wet Inkomensafhankelijke Regelingen
(AWIR) spraken de Kamerleden Gerda Verburg en Pieter Omtzigt steun uit
voor de kabinetsplannen. "Met deze wetvoorstellen wordt een
belangrijke start gemaakt met het door het CDA bepleitte systeem van
maatwerk in draagkracht per huishouden via gerichte lastenmaximering,
zoals ook terug te vinden in het CDA-rapport Gericht en rechtvaardig.
Daarbij wordt niet alleen uitgegaan van de hoogte van het inkomen,
maar vooral van de hoogte van de te maken kosten. Het CDA wil hiermee
in die werkelijke kosten een maximum aanbrengen. Niet meer dan
maximumpercentage van het huishoudinkomen zal dan nog worden betaald
zorg voor kinderen, gezondheidszorg en wonen. Op deze manier worden
niet alleen de minima, maar met name ook de middeninkomens in hun
koopkracht ondersteund", aldus Verburg.
Middeninkomens
Verburg: "Er is veel te veel fixatie geweest op louter de inkomens op
minimumniveau, waardoor zeer ten onrechte, de positie van de
middeninkomens nog verder onder druk is komen te staan. Huishoudens
met een middeninkomen, meestal gezinnen met kinderen, zijn de
ruggengraat van onze samenleving. Dat besef leeft veel te weinig,
waardoor gezinnen met kinderen en een middeninkomen steeds zwaardere
lasten op de rug gelegd krijgen en sterk aan draagkracht inboeten.
Juist zij hebben vaak hoge lasten: huur, hypotheeklasten, schoolgaande
kinderen en hoge premies voor ziektekosten. Zij komen niet in
aanmerking voor extra toeslagen, kwijtschelding, tegoedbonnen
lidmaatschap van een sportclub of een krantenabonnement."
De nieuwe systematiek van lastenmaximering zorgt er in de toekomst dus
voor dat de kosten voor zorg, kinderen en wonen inkomensafhankelijk
worden gemaximeerd waardoor er een einde komt aan de situatie dat
mensen door een loonsverhoging in een klap niet meer in aanmerking
komen voor een subsidie of ondersteuning en er vervolgens netto op
achteruitgaan. "Hiermee wordt het probleem van de armoedeval aangepakt
en worden de middeninkomens niet meer de dupe van de soms arbitrair
ogende inkomensgrenzen voor allerlei subsidies", aldus Verburg.
Minder regels
Een ander belangrijk voordeel van de nieuwe wet is dat door de
bundeling en vereenvoudiging van de regelgeving burgers niet langer
hoeven te verdwalen in een wirwar van regels en inkomensbegrippen.
Verburg: "Er wordt handen en voeten gegeven aan de één loket gedachte
doordat de belastingdienst verantwoordelijk voor de uitvoering van de
inkomensafhankelijke regelingen in het kader van de AWIR. Er wordt
gesnoeid in de bureaucratie die het beroep op een regeling ernstig
kunnen belemmeren en zo kan het niet gebruik worden teruggedrongen en
mensen krijgen waar ze recht op hebben. Wel is het hierbij van belang
dat de betrokken departementen zelf verantwoordelijk zijn voor de
beleidskeuzes en dan de belastingdienst vervolgens voor de uitvoering
zorgt."
Bij monde van Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt bepleitte het CDA extra
aandacht voor partners die er, door bijvoorbeeld echtscheiding of
overlijden, financieel alleen voor komen te staan. In het voorstel van
het kabinet stond dat alleen bij een inkomensdaling van
minstens twintig procent aanspraak gemaakt kan worden op extra
ondersteuning via de AWIR. In het debat zegde het kabinet toe om in
lijn met het betoog van Omtzigt deze mogelijkheid al te geven vanaf
een inkomensdaling van tien procent.
Kroonjuweel
De PvdA-fractie kwam tijdens het debat met rekenvoorbeelden die zouden
bewijzen dat de nieuwe wet geen oplossingen zou bieden voor de
armoedeval. Tijdens het debat rekende CDA-Kamerlid Omtzigt echter voor
dat de berekeningen echter onterecht veel negatiever uitpakken doordat
de PvdA in de voorbeelden uitging van verouderde regels en foutieve
aannames. Als je mensen twee keer ziektekostenpremie laat betalen moet
u inderdaad niet gek opkijken als dit tot minder mooie plaatjes leidt,
aldus Omtzigt. Toen de Staatssecretaris Wijn van Financiën nogmaals
onderstreepte dat met de nieuwe wet juist de problemen van de
armoedeval worden ondervangen, moest ook de PvdA eieren voor haar geld
kiezen. De wet die de lastenmaximering mogelijk maakt zal dan ook naar
verwachting door de voltallige Tweede Kamer worden aangenomen.
"Hiermee haalt het CDA een belangrijk kroonjuweel binnen dat het begin
betekent van een rechtvaardiger inkomensbeleid, niet alleen voor de
minima, maar juist ook voor de middeninkomens. De fundamenten voor een
nieuw systeem zijn nu gelegd", aldus Verburg. Met de zorgtoeslag wordt
de eerste vorm van concrete lastenmaximering per 2006 tegelijkertijd
met het nieuwe zorgstelsel ingevoerd. Op het gebied van huren en
kinderen zal de concrete invulling nog verder worden uitgewerkt.
CDA