Ministerie van Justitie

Persbericht

Meer dan 400 miljoen extra voor aanpak terrorisme 24 januari 2005

Uitbreiden mogelijkheden om radicalisering tegen te gaan

Het kabinet neemt aanvullende maatregelen om processen van radicalisering tegen te gaan. Zo komen er permanente veiligheidsgebieden waar preventief gefouilleerd kan worden, krijgt de rechter de mogelijkheid een verbod op te leggen voor bepaalde beroepsmatige activiteiten en kunnen personen via bestuurlijke weg de verplichting krijgen zich periodiek te melden danwel een verbod op het zich bevinden in de nabijheid van bepaalde personen of objecten. Verder heeft het kabinet voor de komende vijf jaar meer dan 400 miljoen euro gereserveerd voor het intensiveren van de aanpak van terrorisme en radicalisering. Dat blijkt uit een vandaag verschenen brief aan de Tweede Kamer van de ministers Donner (Justitie) en Remkes (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), mede namens minister Verdonk (Vreemdelingenzaken en Integratie). Er komen bijna 600 fte bij voor alle betrokken inlichtingen-, beveiligings- en opsporingsdiensten. De ministerraad heeft afgelopen vrijdag ingestemd met de voorstellen.

Het kabinet stelt voor om de komende jaren fors te investeren in het versterken van de capaciteit van de gehele overheid op het terrein van het tegengaan van radicalisering en het voorkomen van terrorisme. Voor volgend jaar is een bedrag gereserveerd van 48 miljoen euro, dat oploopt tot meer dan 95 miljoen in 2009. In totaal is er ruim 414 miljoen euro. Een groot deel van de investeringen betreft het aantrekken van extra menskracht. De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de regionale inlichtingendiensten krijgen een uitbreiding van 107 fte (naast de maatregelen die door het kabinet genomen worden als reactie op het rapport van de Commissie Havermans). De politie en het openbaar ministerie (OM) krijgen een uitbreiding van 90 fte en de Koninklijke marechaussee 148 fte. Voor het uitvoeren van de groeiende vraag naar beveiligingsopdrachten voor personen en objecten, op centraal en decentraal niveau, zal de Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging worden uitgebreid met 235 fte en de Eenheid Bewaken en Beveiligen met 7 fte.

Interventie
Met de uitbreidingen worden de betrokken diensten in staat gesteld de informatiepositie optimaal te benutten en zorg te dragen voor de noodzakelijke analyses en beveiligingstaken. Deze informatie kan leiden tot verschillende vormen van ingrijpen. Bij het overtreden van de, inmiddels verruimde, wet zal het openbaar ministerie de betreffende persoon of organisatie vervolgen. Ook kan het OM een organisatie civielrechtelijk laten ontbinden via de rechter. Daartoe loopt inmiddels de eerste procedure ten aanzien van een stichting die in verband wordt gebracht met terroristische activiteiten. Als er sprake is van een ongewenste tendens van radicalisering, dan kan de overheid ook andere instrumenten inzetten op het gebied van verblijfsrecht, financiën en bestuur. Zo kunnen vreemdelingen ongewenst verklaard worden of visa worden geweigerd en kan bijvoorbeeld de Belastingdienst verzocht worden gericht financieel of fiscaal onderzoek te doen naar de betreffende organisatie. De lokale overheid kan de voorwaarden voor het verstrekken van subsidies of vergunningen aanscherpen. Deze vorm van interventie is inmiddels van kracht en wordt toegepast op organisaties, stichtingen en evenementen.

Het bestuurlijke instrumentarium wordt uitgebreid. Het gaat daarbij om de verplichting voor betrokkende zich periodiek te melden op het politiebureau, dan wel een verbod zich te bevinden in de nabijheid van personen of objecten. Deze aanvullingen zijn van toepassing op personen die op grond van contacten, activiteiten of andere aanwijzingen in beeld komen, terwijl er op zichzelf onvoldoende aanwijzingen zijn voor een strafrechtelijk optreden. Als voorbeeld wordt genoemd het zich op verdachte wijze ophouden op bepaalde locaties.

Verder worden de mogelijkheden tot een verbod op het verrichtten van beroepsmatige activiteiten verruimd. De rechter krijgt de mogelijkheid dit als bijkomende straf op te leggen in die gevallen waarbij de beroepsmatige activiteiten worden gebruikt voor het aanzetten tot haat of geweld.

Tevens is besloten om permanente veiligheidsgebieden aan te wijzen. Binnen deze gebieden wordt het mogelijk om preventief te fouilleren. Het gehele luchthaventerrein van Schiphol wordt aangewezen als gebied waar preventief gefouilleerd kan worden. Dit geldt binnenkort ook voor de overige internationale luchthavens binnen Nederland

Eerdere maatregelen
De bewindspersonen hebben een overzicht van de tientallen eerder genomen maatregelen toegevoegd. Daar onder de diverse wetswijzigingen, maar ook de organisatorische maatregelen zoals de instelling van de staf Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding die 1 januari 2005 met een kernbezetting operationeel is. In het bestaande samenwerkingsverband Contra-Terrorisme infobox worden al diverse personen onderzocht door verschillende instanties (AIVD, Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, Immigratie- en Naturalisatiedienst, OM en politie).

In de periode na de moord op Van Gogh is een aantal verdachten aangehouden. Het onderzoek naar hun betrokkenheid bij terroristische activiteiten loopt. Van de kring personen rondom verdachte Mohammed B. zijn inmiddels drie procedures gestart voor een ongewenst verklaring en is één verblijfsvergunning ingetrokken.

Het aangekondigde alerteringssysteem is in ontwerp gereed en bevat drie opschalingsfasen met kleurcodes: geel (lichte dreiging), oranje (matige dreiging) en rood (hoge dreiging). De codes zijn van belang voor specifieke sectoren zodat zij de noodzakelijke beveiligingsmaatregelen kunnen nemen die gekoppeld zijn aan de betreffende code. Het systeem wordt in eerste instantie uitgewerkt voor de sector Spoor, gemeente Rotterdam, Schiphol en de sectoren drinkwater en electriciteit. Voor deze sectoren zal het alerteringssysteem naar verwachting 1 maart dit jaar in werking treden.

Internationaal
In internationaal verband wordt er inmiddels nauw samengewerkt op zowel het strafrechtelijk terrein, als inlichtingenmatig. Onder Nederlands voorzitterschap is het Haags programma vastgesteld met daarin afspraken over samenwerking op het terrein van terrorismebestrijding en met name het uitwisselen van gegevens die de staatsveiligheid betreffen. Binnen de Europese Unie wordt gewerkt aan een Europees Visum Infomatiesysteem waarin de persoons- en biometrische gegevens van alle aanvragers voor een Schengenvisum worden opgeslagen. Tevens komt er een centrale eenheid die acties ten behoeve van de bewaking aan de Europese buitengrens gaat coördineren en vindt er uitwisseling plaats van strafrechtelijke informatie.