RAAD V DIERENAANGELEGENHEDEN
Raad:immunosterilisatie geschikt alternatief castratie varkens
Onverdoofde, chirurgische castratie van varkens is vanuit een
gezondheids-en welzijnsperspectief onwenselijk. De Raad voor
Dierenaangelegenheden heeft zich op eigen initiatief gebogen over de
vraag of immunosterilisatie een geschikt alternatief is voor het
onverdoofd, chirurgisch castreren van varkens. De Raad concludeert
daarbij dat immunosterilisatie een voor de productiesector geschikt
alternatief is dat de voorkeur verdient boven de huidige wijze van
castreren.
Chirurgische castratie wordt toegepast om te voorkomen dat
varkensvlees bij de bereiding berengeur vertoont. Berengeur is een
urine- en zweetachtige geur, die door consumenten in Nederland, maar
ook door buitenlandse consumenten, als zeer onaangenaam wordt ervaren.
Omdat consumenten het mogelijk vrijkomen van berengeur bij de
bereiding van vlees onacceptabel vinden, zijn supermarkten en slagers
weinig geneigd het vlees van niet-gecastreerde varkens af te
nemen.
Onverdoofde, chirurgisch castratie kent een aantal bezwaren. Zo worden
het welzijn en de intrinsieke waarde van het dier aangetast,
veroorzaakt het acute stress en pijn bij het dier en treedt er
groeivertraging op. Ook neemt de kans op infecties toe, waardoor
gezondheidsproblemen kunnen optreden, met een groter medicijngebruik
als mogelijk gevolg. Varkenshouders vinden bovendien het uitvoeren van
castratie een onaangenaam karwei.
In geval van immunosterilisatie wordt door het opwekken van een
reactie van het immuunsysteem het hersenhormoon GnRH weggevangen.
Daardoor kunnen de testikels van jonge mannelijke varkens zich niet
ontwikkelen en kan de voornaamste stof die berengeur veroorzaakt,
androstenon, niet aangemaakt worden. Bij de bereiding van vlees,
afkomstig van varkens die immunosterilisatie hebben ondergaan, kan dus
geen berengeur optreden.
In zijn advies concludeert de Raad dat immunosterilisatie een voor de
productiesector geschikt alternatief is dat de voorkeur verdient boven
de huidige wijze van castreren. Daarmee sluit de Raad andere
alternatieven, zoals detectie van berengeur aan de slachtlijn, het
seksen van sperma en wijzigingen in het houderijmanagement, niet op
voorhand uit. Ook ziet de Raad immunosterilisatie niet als de meest
wenselijke oplossing voor het probleem van castratie van varkens. Wel
constateert de Raad dat andere alternatieven op dit moment (nog) niet
toereikend zijn om de berengeur adequaat te kunnen bestrijden.
De Raad wijst er tenslotte op dat de volgende factoren bepalend zijn
voor een eventuele succesvolle toepassing van immunosterilisatie in de
nabije toekomst:
Acceptatie van het product van immunogesteriliseerde varkens door de
consument en retail;
Aanwezigheid van een wettelijke basis voor immunosterilisatie;
De afwezigheid van negatieve implicaties voor de productie;
Het in Europees verband regelen van een totaal verbod op onverdoofde,
chirurgische castratie;
Het erkennen van immunosterilisatie als een geschikt alternatief voor
onverdoofde, chirurgische castratie.
24 januari 2005
Mededeling voor de pers:
Nadere informatie over het advies van de Raad voor
Dierenaangelegenheden is te verkrijgen bij dr. drs. Ingeborg D. de
Wolf (tel: 070 3785266; e-mail: info@rda.nl). U kunt het advies ook
opvragen bij het Bureau van de Raad voor Dierenaangelegenheden (tel:
070 3785266); het advies is daarnaast te vinden op de website van de
Raad voor Dierenaangelegenheden (www.rda.nl en
www.raadvoordierenaangelegenheden.nl).
De Raad voor Dierenaangelegenheden is een overlegplatform van
organisaties en deskundigen, dat de Minister van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit adviseert over strategische vraagstukken op het
gebied van de gezondheid en het welzijn van gehouden dieren. Hij
baseert zich daarbij op de meest recente ontwikkelingen in de
wetenschap en houdt rekening met de opvattingen die leven in de
Europese, en in het bijzonder de Nederlandse, samenleving. De Raad
ontleent zijn bestaansrecht aan artikel 2 van de Gezondheids- en
welzijnswet voor dieren, waarin is bepaald dat er een raad voor
dierenaangelegenheden dient te zijn. In de Raad participeren
vertegenwoordigers van belangen-organisaties, de wetenschap, het
bedrijfsleven en de overheid.
24 jan 05 13:31