HOGESCHOOL INHOLLAND
Nederland in de middenmoot Europese kenniseconomie
Amsterdam - Nederland is slechts een middenmoter in de ranglijst van
Europese kenniseconomieën, zo blijkt uit de Intellectual Capital
Monitor van Hogeschool INHOLLAND en de Baak Management Centrum VNO/NCW
die vandaag wordt gepresenteerd op het jaarlijkse congres over dit
onderwerp in Hamilton, Canada. Nederland eindigt op een 7e plaats als
gekeken wordt naar de waarde van haar investeringen in kennis.
Nederland wordt voorgegaan door de Scandinavische landen en door
België, Duitsland en Frankrijk. Nederland scoort ook een 7e plaats
wanneer gekeken wordt naar de waarde van de beschikbare kennis. Hierin
gaan naast de Scandinavische landen Engeland, Ierland en Oostenrijk
ons voor.
Daan Andriessen, lector aan Hogeschool INHOLLAND en leider van het
onderzoek: 'Uit het onderzoek blijkt weer dat Nederland achterloopt.
Tegelijkertijd blijkt echter ook dat meer kennis niet automatisch meer
productiviteit betekent. Landen die vaak worden geroemd om hun succes
als kenniseconomie, zoals Denemarken, Zweden en Finland scoren
slechter bij het in waarde omzetten van die kennis. Hier scoren landen
als Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en ook Nederland hoger. Het
hebben van intellectueel kapitaal binnen een land is een noodzakelijke
maar niet voldoende voorwaarde voor productiviteit.'
Volgens de onderzoekers is de echte uitdaging voor Europa niet het
genereren van meer kennis maar het beter benutten van het aanwezige
intellectueel kapitaal. Onderzoeker Christiaan Stam: 'Daar zijn we als
Europa helemaal niet zo slecht in als wel wordt beweerd. In het
onderzoek is ook gekeken naar de verhouding tussen het beschikbare
intellectuele kapitaal en de benutting ervan. Deze verhouding ligt in
Europa gunstiger dan in de Verenigde Staten en Japan. We hebben minder
kennis maar benutten het relatief beter.'
Uit het onderzoek blijkt een duidelijke geografische spreiding van de
kenniseconomie. De toonaangevende landen Zweden, Denemarken en Finland
bevinden zich allemaal boven de 54e breedtegraad. De groep van volgers
zitten tussen de 54e en 45e breedtegraad terwijl de achterblijvers,
zoals Portugal, Griekenland en hekkensluiter Italië, daar onder
liggen. Het onderzoek laat ook zien dat investeren in kennis via
research en development en ICT bij landen die succesvol zijn, altijd
gepaard gaat met het in gelijke mate investeren in mensen. Stam:
'Menselijke kapitaal en structureel kapitaal gaan hand in hand. Je
hebt de infrastructuur nodig om optimaal gebruik te maken van mensen
en andersom.'
De onderzoekers benadrukken het belang van maatregelen om de
kennisproductiviteit te verhogen. Andriessen: 'In bepaalde politieke
kringen horen wij vaker zeggen dat wij langer en harder moeten werken.
Op basis van ons onderzoek pleiten wij voor meer efficiënte en
effectieve benutting van kennis. Wij moeten dus vooral slimmer gaan
werken. Hier ligt een belangrijke taak voor onderwijs- en
onderzoeksinstellingen, intermediaire organisaties en de overheid.'