TNS NIPO

Publicaties TNS NIPO onderzoek

17 januari 2005

Nederlandse jongeren overwegend goed bekend met WOII

Naar aanleiding van het "Prins Harry-incident" voerde TNS NIPO in opdracht van RTL Editie NL een onderzoek uit onder jongeren van 13 tot 35 jaar. Gevraagd werd naar hun - spontane - kennis van enkele belangrijke begrippen en gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog.

Circa één op de vijf (19%) jonge Nederlanders weet niet waar Auschwitz voor staat. Vooral jongeren tot 25 jaar moeten nog al eens het antwoord schuldig blijven: driekwart geeft het goede antwoord, een kwart weet het niet of geeft een onjuist antwoord. Dit is overigens geen significant, maar een indicatief verschil.


---

1 | Eén op de vijf weet niet waar Auschwitz voor staat Auschwitz


---

Auschwitz 13-17 18-24 25-34 Totaal % % % % Geeft juiste betekenis 76 75 85 81 (concentratiekamp in WOII waar
honderdduizenden Joden zijn
omgebracht), of enkele juiste elementen
Weet het niet of geeft onjuist antwoord 24 25 15 19


---

Driekwart van alle jongeren weet wat de betekenis van het hakenkruis is. De scores zijn min of meer gelijk verdeeld over de drie leeftijdsgroepen, al lijken de jongsten (13-17 jaar) iets vaker te weten waar het hakenkruis voor staat (wederom geen significant verschil).


---

2 | Eenvijfde weet niet waar het Hakenkruis voor staat


---

Hakenkruis 13-17 18-24 25-34 Totaal % % % % Geeft juiste betekenis (teken dat 84 73 73 74 nazi's gebruikten, swastika, Keltisch
teken), of enkele juiste elementen
Weet het niet of geeft onjuist antwoord 16 27 27 26


---

85 procent van alle jonge Nederlanders weet welke betekenis Anne Frank heeft. Ook hier zijn de scores min of meer gelijk verdeeld over de drie leeftijdsgroepen. Vijftien procent kan dus geen antwoord geven op deze vraag.


---

3 | Vijftien procent weet niet waar Anne Frank voor staat


---

Anne Frank 13-17 18-24 25-34 Totaal % % % % Geeft juiste betekenis (Joods meisje 92 85 84 85 uit Amsterdam dat in de Tweede
Wereldoorlog gedeporteerd en vergast is
in een concentratiekamp), of enkele
juiste elementen
Weet het niet of geeft onjuist antwoord 8 15 16 15


---

Eén op de vier jongeren weet niet exact wanneer de Tweede Wereldoorlog plaatsvond
Ruim driekwart weet dat wel (antwoorden die goed zijn gerekend zijn: 1939-1945 en 1940-1945). Overigens staan bij de "foute antwoorden" vaak antwoorden die er op duiden dat men wel ongeveer weet wanneer de oorlog plaatsvond ('41-'45 of '38-'45 bijvoorbeeld). Als we deze antwoorden ook goed rekenen, zou circa 80 procent een (bijna) goed antwoord geven.

De jongste Nederlanders (13-17 jaar) kunnen in ruim eenderde van de gevallen niet het juiste antwoord reproduceren (indicatief verschil).


---

4 | Een op de vier weet niet exact wanneer WOII plaatsvond


---

WOII 13-17 18-24 25-34 Totaal % % % % Geeft juiste antwoord 64 79 76 76 Weet het niet of geeft onjuist antwoord 36 21 24 24


---

Eén op de vijf jonge Nederlanders weet hoeveel Joden er tijdens WOII zijn omgekomen
Vier op de tien (38%) zeggen dit wel te weten, maar daarvan geeft de helft vervolgens een onjuist antwoord (dus 19 procent heeft het goed). Het goede antwoord is zes miljoen, maar vijf en zeven miljoen werden ook goed gerekend. Degenen die het foute antwoord gaven zaten soms goed in de buurt (drie miljoen, vier miljoen, acht miljoen, tien miljoen). Maar velen zaten er wel erg ver naast (50.000, 100.000, twintig miljoen, elf miljoen).


---

5 | Eenvijfde weet (ongeveer) hoeveel Joden er zijn omgebracht tijdens WOII


---

Hoeveel Joden vermoord 13-17 18-24 25-34 Totaal % % % % Geeft juiste antwoord 16 15 21 19 Weet het niet of geeft onjuist antwoord 84 85 79 81


---

Ruime meerderheid vindt kennis van WOII belangrijk


---

6 | 85 procent vindt kennis over WOII belangrijk


---

Belang kennis WOII 13-17 18-24 25-34 Totaal % % % % (Heel) belangrijk 83 82 86 85 (Niet zo) belangrijk 12 18 14 15 Weet niet/ geen mening 5 - - 0

Zeer belangrijk 23 42 34 36 Tamelijk belangrijk 61 40 52 48 Niet zo belangrijk 12 16 13 13 Helemaal niet belangrijk - 2 1 2


---

C4905 | Methode: TNS NIPObase (CATI) | Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van Editie NL (RTL Nederland). Het veldwerk heeft plaatsgevonden op 14 januari 2005. In totaal werden 413 personen van 13 tot 35 jaar ondervraagd (31 jongeren van 13-17 jaar, 198 van 18-24 jaar en 184 van 25-34 jaar). De resultaten van het onderzoek zijn herwogen naar geslacht, leeftijd, opleiding, gezinsgrootte en regio.

Overigens dient hier nog opgemerkt te worden dat het onderzoek telefonisch is afgenomen; het hakenkruis is dus niet getoond. Zou dat laatste wel zijn gebeurd, dan zou de score op betekenis wellicht hoger zijn uitgevallen.

Bij publicatie of verspreiding graag de bron TNS NIPO/ RTL Nederland vermelden. Voor eventuele vragen kunt u contact opnemen met Peter Kanne (tel: 020 522 59 24).