Universiteit van Tilburg

Grote Europese conferentie: Meeting Europe's Social and Economic Needs

Europarlementariër Lambert van Nistelrooij: Veel meer aandacht voor maatschappelijke vraagstukken bij verdeling onderzoeksmiljarden

Op 17 en 18 januari organiseert de Universiteit van Tilburg de internationale conferentie Meeting Europes Social and Economic Needs. Wetenschappers, politici en vertegenwoordigers van bedrijven stellen met vergrijzing, veiligheid, liberalisering en de multiculturele samenleving vier grensoverschrijdende maatschappelijke themas aan de orde die om een Europese benadering vragen. Op de conferentie betoogt europarlementariër drs. Lambert van Nistelrooij dat Europa andere keuzes moet maken als het gaat om de verdeling van onderzoeksgelden. Van de miljarden die in Europa verdeeld worden, moet veel meer geld naar onderzoek dat geïnspireerd wordt door de sociale en maatschappelijke agenda. Nu wordt er bijna uitsluitend geïnvesteerd in bèta- en technisch onderzoek.

Het nieuwe Europa wordt bevolkt door mensen die steeds ouder worden. Aangezien er minder bevolkingsaanwas is, zal in 2030 de beroepsbevolking met zon 25 miljoen zijn afgenomen tot een aantal van 275 miljoen mensen. Dat heeft grote gevolgen voor de arbeidsmarkt, maar ook voor de oudedagsvoorzieningen. Van Nistelrooij pleit voor een Europa waar mensen langer doorwerken, maar waar ze de keuze hebben om dat flexibel te doen, en waar mensen worden aangemoedigd om ook vrijwilligerswerk te doen. Aan dat laatste is sterk toenemend behoefte om de sociale grondslag van onze samenleving in stand te houden: om zorg te kunnen blijven verlenen, om verenigingen in stand te houden et cetera. In de discussie in het Europees Parlement over het toekomstige beleid rond het wetenschappelijk onderzoek in de EU moet dus aandacht worden besteed aan de maatschappelijke relevantie van dat onderzoek. Dat beleid moet door de lidstaten verder worden uitgewerkt volgens de in het rapport Kok vermelde heroriëntatie van de Lissabon-strategie. Ontwikkelingen als op het terrein van vergrijzing komen aan de orde in dat rapport Kok en staan ook centraal op het Europese congres Meeting Europes Social and Economic Needs. Wetenschappers, bedrijven, maatschappelijke organisaties en politici buigen zich twee dagen lang over vier themas die vragen om een Europese, interdisciplinaire aanpak: de vergrijzing in Europa, de Europese veiligheid, de multiculturele samenleving en de liberalisering van de markt (regulering versus privatisering).
Het betreft urgente, actuele vraagstukken die vragen om duurzame oplossingen. In zijn speech bij de opening van het academisch jaar betoogde collegevoorzitter Hein van Oorschot dat de Universiteit van Tilburg groot belang hecht aan bestudering van dit type vraagstukken, in samenspraak met andere relevante partijen. De UvT heeft op de terreinen die tijdens de conferentie aan de orde komen gerenommeerde interdisciplinair opererende onderzoeksinstituten in huis: Netspar (vergrijzing), Schoordijk Instituut en TILT (veiligheid), Babylon (multiculturaliteit) en Tilec (marktliberalisering). Bij het uitnodigen van sprekers en gasten is bewust gekozen voor een vertegenwoordiging van zowel de overheid, het bedrijfsleven als de wetenschap, omdat zij alleen gezamenlijk in staat zullen zijn om oplossingen voor de vier vraagstukken te formuleren. Tijdens de eerste dag worden de politieke ambities op de vier terreinen onder de loep genomen en worden vertegenwoordigers van het Europees Parlement en Europese organisaties zoals de OESO gevraagd om hun visie op de vraagstukken te presenteren. Ook worden de ambities en visies van betrokken vertegenwoordigers uit de overheid, het bedrijfsleven en de wetenschap naast elkaar gelegd. Sprekers zijn onder meer Chaibong Hahm (Unesco), Jens Arnbak (Opta), Hans-Jörg Albrecht (Max Planck Institute for Foreign and International Criminal Law), Lans Bovenberg (UvT) en Cyrille Fijnaut (UvT), Dino Pinelli (Fondazione Eni Enrico Mattei, Milaan), Richard Suzman (US National Institute of Ageing) en Axel Boersch Supan (Mannheim). Tijdens de tweede dag ligt het accent vooral op de wetenschappelijke invulling van de themas en het formuleren van wetenschappelijke ambities.

Een aanpak als deze is indicatief voor de manier waarop de Universiteit van Tilburg zijn eigen onderzoek van Europese dimensies voorziet. Hoewel deze aanpak, gelet op de reacties van overheid en bedrijfsleven, veelbelovend is, is de financiering van dit soort onderzoek problematisch. Tot op heden ligt bij zowel de Nederlandse als de Europese overheid bij het formuleren van onderzoeksprogrammas en het toekennen van onderzoeksmiddelen het accent hoofdzakelijk op bèta wetenschappen, zoals ICT, nanotechnologie en genomics. Voor maatschappelijk onderzoek is weinig geld en aandacht: van de ruim 16 miljard die er in het kader van het zesde Europese kaderprogramma te verdelen was, kwam slechts een fractie ten goede aan het maatschappelijk onderzoek.
Kennisinstellingen en met name universiteiten krijgen regelmatig het verwijt dat ze ver van de maatschappij staan en te weinig samenwerken met het bedrijfsleven. De aanpak van de UvT biedt ook in de ogen van Van Nistelrooij goede perspectieven: We moeten ons veel meer bewust worden van het belang van vraagstukken als deze en van de Europese dimensies ervan. Ik ben het met de Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid eens als die stelt dat het Europees wetenschaps- en innovatiebeleid een technologische bias kent. Een kennissamenleving wendt inderdaad niet alleen kennis aan ten behoeve van economische processen, maar ook voor innovatie in het oplossen van vraagstukken uit het publieke domein, zaken die mensen rechtstreeks raken.

Noot voor de pers
Op maandag 17 januari is er tussen 13.45 en 14.15 uur gelegenheid om te spreken met de heren Van Nistelrooij, Van Oorschot en eventueel onderzoekers (kamer A3). Gelieve uw komst vooraf te melden. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met persvoorlichter drs. Pieter Siebers (013 466 2004), e-mail: P.H.C.Siebers@uvt.nl Laatst gewijzigd: woensdag 12 januari 2005 bullet Meer zoekmogelijkheden
bullet Experts en expertise

Zie ook

Contact
E-mail: P.H.C.Siebers