GroenLinks Heerlen

Inhoud

Voorstel GroenLinks ombuiging OZB - tarieven overgenomen!

Politiebeleidsplan 2005 district Heerlen

De sfeer en omgangsvormen in de raad kunnen beter

Mededeling

----

Voorstel GroenLinks ombuiging OZB - tarieven overgenomen!

Het had nogal wat voorbereidingstijd gekost en volhardendheid, maar het heeft zich geloond: op aandringen van een groot deel van de gemeenteraad heeft het college een amendement overgenomen van GroenLinks om de tarieven van de Onroerende Zaakbelasting (OZB) aan te passen. Even terug in de tijd (zie vanuit de raad 52, 12-4). GroenLinks had de vorige raadsvergadering gevraagd om de bij de vaststelling van de tarieven voor de OZB de gemiddelde waardestijging als gevolg van de hertaxatie volledig te compenseren. Er heerste nogal wat onbegrip hierover en Harrie Winteraeken zou wel eens een rekenles krijgen in de daaropvolgende commissie Financiën (VVM).

Maar Harrie Winteraeken bleek volkomen gelijk te hebben. Het college stelde niet voor om de tarieven voor woningen zodanig naar beneden bij te stellen dat de gemiddelde waardestijging werd gecompenseerd. Het college ging uit van het handhaven van de verhouding tussen woningen en niet-woningen. Omdat de waarde van de woningen gemiddeld met 32 % was gestegen en de niet-woningen met 25 %, zouden de woningen ten opzichte van 2004 een OZB - belastingstijging van 4 tot 5 % krijgen en de niet - woningen nauwelijks. (De eerste berekeningen wezen zelfs op een lichte belastingverlaging.) In de commissie verdedigde Frans Hol het voorstel nog met het argument dat de niet-woningen (zijnde bedrijfsgebouwen, kantoren, winkels enz.) wel een voordeel konden gebruiken gezien de matige economische tijden. Hij kreeg daarvoor ook bijval van Hub Savelsbergh (CDA). De meeste andere partijen namen hier een afwachtende houding aan.

GroenLinks kondigde aan een raadsvoorstel voor te bereiden dat wel uitging van een gemiddelde stijging van de belasting met 1,5 % voor de woningen en de niet-woningen. Er was geen enkele reden om de hertaxatie te gebruiken voor een belastingvoordeel voor de niet-woningen en hiervoor de 40.000 Heerlense gezinnen een extra lastenverzwaring op te leggen. Daarbij was de 1,5 % stijging afgesproken bij de algemene beschouwingen (en stond ook in de coalitieovereenkomst dat de woonlasten met niet meer dan het inflatiepercentage mochten stijgen).

Harrie Winteraeken maakte een Excel - rekenblad waarmee hij de tarieven met een gemiddelde belastingstijging van 1,5 % uitrekende. Hoewel nogal wat raadsleden dat alleen al behoorlijk indrukwekkend vonden, was dat rekenblad nog vrij eenvoudig. Het voorstel van het college werd echter tot drie keer toe bijgesteld. De gemiddelde waardestijging voor de woningen bleek geen 32 % maar 29,3 %. De tarieven in het raadsbesluit waren niet gelijk aan de opsomming in het raadsvoorstel. En de door het college voorgestelde tarieven werden vlak voor de vergadering ook nog eens gewijzigd. Daarnaast bleef het ook nog even onduidelijk hoeveel de tarieven tussen woningen en niet-woningen mogen verschillen (eerst een "ongeveer - antwoord" van wethouder Hol in de commissie, daarna een telefonisch foutieve mededeling van een ambtenaar die dit later in het raadsvoorstel corrigeerde).
Het was dan ook in de gemeenteraad spitsroeden lopen voor wethouder Hol om te verklaren dat nu dan toch het echte collegevoorstel voorlag. Maar door de verschillende wijzigingen van het amendement was een deel van de raad ook onzeker geworden dat de door GroenLinks voorgestelde tarieven ook precies waren. Er werd van meerdere kanten gepleit voor uitstel. Maar dat betekent ook een latere belastingheffing en daarmee een fors renteverlies.

Harrie Winteraeken wist de gemeenteraad er echter van te overtuigen dat de door GroenLinks voorgestelde tarieven correct waren. Hij had ze ook laten controleren door de ambtelijke dienst die er voor de woningen zelfs een cent vanaf deed vanwege afrondingsverschillen.
Toch vond de gemeenteraad het niet juist dat een raadslid in zijn vakantie zoveel tijd en energie moest steken in een voorstel, waar de raad normaal ervan mag uitgaan dat het college dit goed doet (conform de raadsbesluiten). Harrie Winteraeken kreeg daarvoor van de meeste partijen veel lof toegezwaaid. Echter, persoonlijk was dit graag gedaan, ook omdat de moeite zich geloond heeft. En eigenlijk heb je zo nu en dan een gebrekkig voorstel van het college nodig om je als raadslid nog eens nuttig te kunnen maken en je invloed te doen gelden.
Alleen Rein Hummel (Leefbaar Heerlen) kon het niet accepteren dat de gemeenteraad zou moeten besluiten over belastingtarieven met behulp van een door een raadslid gemaakt amendement. Hij was wellicht een beetje jaloers omdat hij er zelf te weinig bij betrokken was en gunde GroenLinks dat succes minder?

Het amendement werd door het college overgenomen en (met een schorsing) omgebouwd tot een nieuw raadsvoorstel. Overigens bleek dat wethouder Hol hiervoor nog wat aansporing nodig had van de overige leden van B&W. Hij hield zo lang mogelijk vast aan zijn voorstel. Maar hij erkende ook dat het voorstel van GroenLinks slechts een verschuiving betekende en dat de totale opbrengst voor de gemeente gelijk blijft. Een dat ontmoet natuurlijk bij een wethouder financiën minder bezwaren dan dat er een gat in de begroting wordt geschoten.

Wat betekent het overgenomen amendement nu? Op de eerste plaats een morele overwinning van de raad op het college. De gemeenteraad had bij de algemene beschouwingen besloten tot een beperkte stijging van de belasting. Het is terecht dat de gemeenteraad het college niet wilden volgen omdat het college een voorstel deed die niet conform het raadsbesluit was. Daarnaast kreeg Harrie Winteraeken toch wel veel voldoening omdat het hem (weer) gelukt was om besluitvorming in de raad om te buigen. Politiek is dat een succes te noemen en dat met name op een terrein (belasting en begroting) waarop het inhoudelijk niet vaak lukt om vanuit de raad wat te bereiken.
Voor de burger betekent het een minder hoge stijging van de OZB - belasting (geen dik 4 %, maar 1,5 %). Concreet voor een woning (eigenaar en gebruiker) met een nieuwe waarde van E 130.000 is dat een jaarlijks voordeel van E 9.15 Dat is geen uitgesproken groot voordeel per huishouden, maar het is voor de burgers van Heerlen te veel om je niet druk over te maken.

En wat lukte niet? De waardes binnen de categorie woningen stijgen niet gelijkmatig. De duurdere huizen stijgen procentueel minder en de goedkopere worden relatief meer waard. Omdat de tarieven gelijk stijgen, betalen de duurdere huizen verhoudingsgewijs minder en de huizen met een lagere waardestijging meer dan de gemiddelde stijging. (Eigenaren en gebruikers van duurdere huizen betalen in euro's natuurlijk wel meer.)
Het lukte niet om dit effect van ongelijke waardestijging te compenseren. Daarvoor moet de weg worden bewandeld van overheveling van milieuheffingen (afvalstoffenheffing en rioolheffing) naar de OZB. De milieuheffingen zijn voor iedereen even hoog; de OZB is afhankelijk van de waarde. Als er minder milieuheffing moet worden betaald en meer OZB, dan profiteren degenen met een relatief lage OZB daar het meest van. Dat zijn dus vooral de eigenaren en gebruikers van huizen met een lagere waarde. Het was de SP die zich hiervoor het meest inzette, met de volle steun van GroenLinks (maar in het debat moest GroenLinks natuurlijk zijn aandacht vooral besteden aan het aangenomen krijgen van het amendement). Ook de PvdA steunt dit principe (nu wel weer, bij de algemene beschouwingen van 2003 draaide de PvdA als een blad aan de boom om toen het op stemmen aankwam). Maar een raadsmeerderheid voor deze belastingoverheveling die ook wel een stukje inkomenspolitiek is ten voordele van lagere inkomens, is nog ver te zoeken.

Politiebeleidsplan 2005 district Heerlen

Het politiebeleidsplan heeft een nieuwe opzet en daardoor is het ook behoorlijk beter leesbaar geworden. Het geeft een redelijk duidelijk inzicht in waar de politie plaatselijk zijn prioriteiten legt. Daarbij moet voor een deel natuurlijk gevolg gegeven worden aan landelijke richtlijnen. GroenLinks was niet de enige die zijn waardering uitsprak voor dit beleidsplan.
Op zich maakt het duidelijk dat de politie goede bedoelingen heeft om met de middelen die ter beschikking staan er het beste van te maken. Daarbij moeten prioriteiten worden gesteld. De belangrijkste lokale speerpunten zijn agressief verkeersgedrag, jeugdoverlast, verdovende middelen, thuisgeweld en sociale problematiek, woninginbraak, autocriminaliteit en ook evenementen. In samenhang hiermee gaat de politie werken volgens het zogenaamde teamconcept. Daardoor komen er onder andere vaste agenten voor de buurten beschikbaar.

GroenLinks kan zich wel vinden in deze prioriteiten, althans we kunnen er ook geen concrete verbeteringen of ombuigingen voor voorstellen. Maar het stellen van prioriteiten betekent ook dat zaken minder intensief worden aangepakt. Dat zal ook goed moeten worden uitgelegd aan de burgers. Ze verwachten her en der meer inzet dan beschikbaar is, zeker als je zelf ook met criminaliteit of vandalisme geconfronteerd wordt. Die communicatie moet wel zo voorzichtig dat het niet-goed willende gilde niet bij voorbaat weet waar ze met maar een beperkt risico hun slag kunnen slaan.

De sfeer en omgangsvormen in de raad kunnen beter

Op 22 november jl. heeft Harrie Winteraeken, mede namens de raadsleden Driek Portiek (Stadspartij Heerlen) en Jos Offermans (VVD) een brief gestuurd naar burgemeester Toine Gresel over de sfeer in de gemeenteraad ca. Zij constateerden dat de sfeer in de vergaderingen van de raad en de commissies niet altijd voldoende aangenaam is en ook geleidelijk aan verslechterd. Te vaak wordt er naar hun mening op de persoon gespeelt, zowel onderling als in de richting van het college en de ambtenaren. Daarbij worden volgens hen ook de grenzen van goede, zakelijke omgangsvormen overschreden. Door het vervagen van de discussie bestaat tevens het risico dat de betreffende agendapunten inhoudelijk onvoldoende aandacht krijgen. Het ging in deze brief te ver om voorbeelden aan te halen of oorzaken te benoemen. Het noemen van voorbeelden dreigt daarbij de discussie te veel te verengen terwijl zij het gevoel hadden dat het zich hier over de breedte manifesteert.
De raadsleden verzochten de burgemeester, zeker als hij het bovenstaande ook waarneemt, om bijvoorbeeld via het presidium stappen te ondernemen die het probleem van sfeerverslechtering bespreekbaar maken en deze ontwikkeling ten goede keren.

Burgemeester Toine Gresel stelde voor om dit onderwerp op de agenda van de raadsvergadering te plaatsen. Hij gaf zelf de aftrap in de discussie waarna de verschillende raadsfracties er hun commentaar op leverden. In principe sprak daaruit een grote mate van eensgezindheid en ook wel goede voornemens (het was tenslotte net 1 januari geweest).
Harrie Winteraeken stelde dat er een verharding optreedt in de samenleving. Daarbij zijn het vooral de excessen die beeldbepalend zijn. De gemeenteraad heeft ook hier een voorbeeldfunctie. Daarom hebben ook de raadsleden de keuze om een rechtstreekse afspiegeling te zijn van deze verruwing of dat men zich meer nuanceert in uitingen en uitspraken.
In de laatste maanden waren er vaker botsingen tussen raadsleden onderling, richting college en richting ambtenaren. Daarbij wilde hij nu geen voorbeelden noemen behalve dan het positieve dat raadslid Hummel en wethouder Vrolings tijdens de algemene beschouwingen te kennen gaven dat ze hun onderlinge conflicten begraven hadden.
Ook voor de onderlinge omgangsvormen zijn er beschreven en ongeschreven normen en waarden. Het debat mag best stevig zijn. Daarbij mag men elkaar ook bijvoorbeeld herinneren aan niet-consequent gedrag. Maar a.u.b. niet spelen op de man. De dialoog en de discussie moeten respectvol, fatsoenlijk en constructief blijven.

Rein Hummel (Leefbaar Heerlen) stelde terecht dat we ook niet te poeslief met elkaar om moeten gaan. De raadsleden moeten ook tegen een stootje kunnen. Maar hij beseft ook dat er grenzen zijn, mede omdat hij een voorval van een maand geleden aanhaalde wat hem zelf betrof en waarvoor hij ook schriftelijke excuses had aangeboden. Jos Zuidgeest (PvdA) gaf daarbij aan dat er ook veel gevraagd wordt van de voorzitters van raad en commissies. Er dient steeds sprake te zijn van een consequente toepassing van het reglement van orde en van gelijke behandeling. Het veroorzaakt wrevel als de een wel uitvoerig het woord mag voeren en de ander niet. Piet Brauer (SP) gaf vooral nog een terugblik op een aantal politieke meningsverschillen. Daarmee gaf hij ook aan dat de politieke discussie volop moet worden gevoerd en impliciet dat dit moet gebeuren op een respectvolle manier.

Mededelingen

De volgende bijeenkomst van de fractie vindt plaats op donderdag 27 januari as., in de fractiekamer van GroenLinks, kamer O.38 van het stadskantoor (ingang naast Its), aanvang 19.30 uur. Het nummer van de telefoon op deze kamer is: 560 39 38.

De overige vergaderingen van de fractie zijn vooralsnog gepland op de laatste donderdag voor de raadsvergadering. Dit zijn 3 maart, 31 maart, 9 mei (maandag i.v.m. Hemelvaartsdag op/en 5 mei), 2 juni, 29 juni, 15 september, 31 oktober, 1 december en 5 januari 2006.
Daarnaast zal er voor de voorbereiding van de verkiezingen nogal wat extra's op het programma komen!. 
|Vanuit de raad is een uitgave van de   |
|gemeenteraads-fractie van GroenLinks in|
|Heerlen.                               |
|Per e - mail  is vanuit de raad gratis.|
|Per post kost het abonnement E 5,00 per|
|jaar.                                  |
|Abonnees worden uitdrukkelijk verzocht |
|om mee te werken aan de verdere        |
|verspreiding van vanuit de raad. Dit   |
|kan door dit bericht per elektronische |
|post door te sturen. Ook houdt de      |
|fractie zich aanbevolen voor nieuwe    |
|adressen. Belangstellenden zijn van    |
|harte welkom.                          |
|Harrie Winteraeken verzorgt de         |
|redactie: hwinteraeken@heerlen.nl.     |
|Bij hem kunt u terecht voor uw reacties|
|en als u vanuit de raad niet meer wenst|
|te ontvangen. Overigens bestaat de     |
|mogelijkheid dat er ook andere         |
|(GroenLinkse) berichten worden         |
|verzonden via dit elektronische        |
|adressenbestand.                       |

-----------------------

Nummer 53, januari 2005

---- --