Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

14-1-2005

Het groepsrisico rond de luchthaven Schiphol is sinds 1990 in absolute zin verdubbeld. De toename concentreert zich in een geografisch beperkt gebied. Dat schrijft staatssecretaris Van Geel (VROM) vandaag mede namens de minister van V&W aan de Tweede Kamer. Hij vindt het huidige groepsrisicobeleid voor Schiphol onwerkbaar en zoekt naar alternatieven.

Belangrijke oorzaak van de toename van het groepsrisico is de bouw en uitbreiding van bedrijven en kantoren sinds 1990. Dit blijkt uit nauwkeurige berekeningen die zijn uitgevoerd door het RIVM en het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium. In een gebied van 56 bij 56 kilometer rond Schiphol is per hectare gekeken hoeveel mensen daar wonen, werken of in scholen, hotels en ziekenhuizen verblijven. In het onderzoek is elke feitelijke toename van het groepsrisico berekend. Het blijkt dat de toenames van het groepsrisico zich concentreren in relatief kleine gebieden rond de luchthaven. Op de meeste plaatsen is het groepsrisico haast verwaarloosbaar.
Met dit onderzoek komt het kabinet een toezegging na, die in november 2003 aan de Tweede Kamer is gedaan. Staatssecretaris Van Geel heeft destijds gezegd dat een zogenoemde 'stand-still' op het niveau van 1990 voor het groepsrisico niet mogelijk is rond Schiphol. Uit het onderzoek blijkt dat rond Schiphol na 1990 veel bedrijven en kantoren locaties zijn bijgebouwd of uitgebreid, omdat de toestemming hiervoor grotendeels reeds was verleend (pijplijnprojecten). Daarnaast leidt de toename van personeel in een bedrijf of de toename van het aantal leerlingen op een school direct tot een toename van het groepsrisico in absolute zin.
Staatssecretaris Van Geel: 'Veiligheid staat voorop, maar we moeten geen knollen voor citroenen verkopen. Dat heb ik eind 2003 gezegd. Nu staat er in de wet dat het groepsrisico in een gebied van 56 bij 56 kilometer rond de luchthaven gelijk moet blijven aan het niveau in 1990. Dat is onmogelijk: zodra er in dat gebied een baby wordt geboren, neemt het groepsrisico in feite al toe en zou je dat ergens anders moeten compenseren. Ik wil dat er nauwkeuriger wordt gekeken. Het onderzoek heeft van hectare tot hectare het gebied in kaart gebracht en geeft veel inzicht in de groepsrisico-situatie rond Schiphol. Dit levert nuttige, nieuwe invalshoeken op voor de groepsrisicodiscussie.'

Groepsrisico
Het groepsrisico is vrij vertaald de kans dat er op de grond meerdere dodelijke slachtoffers vallen bij een vliegtuigongeval. Dit staat los van het plaatsgebonden risico, waarbij de kans wordt gemeten dat één persoon op grond overlijdt als gevolg van een vliegtuigongeluk. In de praktijk kan het plaatsgebonden risico gelijk blijven, terwijl het groepsrisico toeneemt. Dit gebeurt als er op dezelfde plaats meer mensen komen wonen of werken. De kans dat er op die plek een vliegtuig neerstort blijft gelijk, maar als dat gebeurt zijn de gevolgen groter. De luchthaven Schiphol voldoet op dit moment aan het luchthavenverkeersbesluit.

Hoe nu verder?
In maart stuurt Verkeer en Waterstaat een verkenning naar de Tweede Kamer over gebiedsgericht groepsrisicobeleid rond Schiphol. Samen met het onderzoek dat vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd, vormt dat de basis voor verschillende varianten van het groepsrisicobeleid rond Schiphol. Deze varianten zullen in februari 2006 worden meegenomen in de geplande evaluatie van het nieuwe Schipholbeleid.

Meer informatie

* Download het onderzoek op de website van het RIVM: http://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/620100004
* Dossier Externe Veiligheid:
http://www.vrom.nl/externeveiligheid (achtergrondinformatie over externe veiligheid)