KNMG

Patiënt onterft dochter; Informatieoverdracht na overlijden (1)

Vraag van een huisarts
Twee weken geleden is een van mijn oudere patiënten overleden. De patiënt heeft kort voor zijn overlijden via een notaris zijn inwonende dochter grotendeels onterfd en dat geld nagelaten aan een charitatieve instelling. De vader had geen prettig contact met zn dochter, maar zij zorgde wel goed voor hem. De patiënt was een moeilijke man. Hij kreeg in de week voor het overlijden ruzie met zijn dochter over de hoogte van zijn bed, daarom is hij tot deze daad overgegaan. De patiënt slikte toen al dermate veel medicatie dat er twijfels zijn over zijn wilsbekwaamheid op het moment van de gedeeltelijke onterving. Ik heb medelijden met de dochter en zou haar willen helpen door relevante medische informatie over de overleden vader te verschaffen. Kan ik dit doen?

Antwoord
Ook na overlijden van de patiënt blijft het beroepsgeheim gelden. Het staat u als arts dus niet vrij om informatie uit het medisch dossier van de overledene aan zijn dochter te verstrekken. Dat mag alleen als u redelijkerwijs kunt aannemen dat de overledene hiervoor toestemming zou hebben verleend of als zich een situatie van een conflict van plichten voordoet. Dat laatste is aan de orde als door het niet beschikbaar komen van de informatie de belangen van een concrete persoon ernstig zouden worden geschaad.
In deze casus lijkt de relatie tussen de overleden vader en zijn dochter verstoord en kan toestemming van de vader voor informatieverstrekking aan de dochter redelijkerwijs niet worden verondersteld. Aangezien de dochter in haar belangen dreigt te worden geschaad, rijst de vraag of hier niet kan worden gesproken van een conflict van plichten. Moet niet de dochter in de gelegenheid zijn om met behulp van gegevens uit het medisch dossier aan te tonen dat haar vader op het moment van opstellen van het testament niet (meer) beschikte over al zijn geestesvermogens?
Die vraag moet om de volgende reden negatief worden beantwoord. Het is de verantwoordelijkheid van de notaris die een verzoek tot het opstellen of wijzigen van een testament krijgt, om zich een oordeel te vormen over de vrijwilligheid van dat verzoek en over de geestesvermogens van betrokkene. Als er aanleiding toe is, kan de notaris een onafhankelijk arts inschakelen die de geestesvermogens van betrokkene beoordeelt, eventueel met behulp van aanvullende gegevens, verkregen van de behandelend arts. Er is met andere woorden al door de notaris vastgesteld dat de overleden vader over voldoende geestelijke vermogens beschikte om zijn testament te wijzigen en het doorbreken van de geheimhoudingsplicht van de arts is dus niet meer nodig om inzicht op dit punt te krijgen.

In de volgende rubriek van de Artseninfolijn komen andere aspecten aan de orde van informatieoverdracht na overlijden.

Meer standaard Vragen & Antwoorden over diverse onderwerpen zijn telefonisch opvraagbaar via de Artseninfolijn, tel. 030 282 322 en zijn te vinden via: www.knmg.nl/artseninfolijn. De Artseninfolijn is een telefonische dienstverlening van de KNMG, die bedoeld is voor artsen. Voor leden van de federatie KNMG is deze service gratis.

Laatst gewijzigd: 13-01-2005