Installatie nieuwe korpschef

Hollands Midden 11-01-2005 - Hoofdcommissaris drs. J.J.M. Stikvoort is maandag 10 januari geïnstalleerd als nieuwe korpschef van Politie Hollands Midden. Tijdens zijn installatie sprak hij de volgende toespraak uit:

Dames en heren,

Ik wil beginnen met u al lenhetallerbestevoor2005toetewensen.Ik hoop dat het nieuwe jaar u veel goeds zal brengen. Zo dadelijk zullen wij een toost op het nieuwe jaar uitbrengen.

Ik moet u zeggen dat de ramp in Azie en Afrika ook mijn gemoedstoestand raakt en dat vergeleken met die ramp de betekenis van vandaag eigenlijk heel betrekkelijk is. Lichtpuntjes zijn er ook. Nederland heeft zich de afgelopen dagen van de goede kant laten zien. Trots ben ik op mijn medewerkers die spontaan initiatieven hebben ontplooid om ook persoonlijk hun steentje bij te dragen. Als korpschef wil ik hen zoveel als kan faciliteren bij deze activiteiten.

Vertrouwen Ik wil mijn dank uitspreken. Op de eerste plaats aan Hare Majesteit de Koningin, dat het haar behaagd heeft mij tot korpschef van dit mooie korps te benoemen. Die benoeming had niet plaatsgevonden wanneer de korpsbeheerder en de fungerend Hoofdofficier mij niet het volste vertrouwen hadden geschonken. Dat gegeven en het feit dat ik al een tijdje met hen heb samengewerkt geeft mij een goed gevoel voor de toekomst en in het verlengde daarvan, met de overige leden van het regionaal college. Die zal vooral plezierig en professioneel zijn. Ik verheug mij er op.

Gekozen koers Vervolgens wil ik mijn collegas van het korpsmanagementteam en de Ondernemingsraad nadrukkelijk in mijn dankbaarheid betrekken. Al ruim twee jaar hebben zij deze, niet altijd makkelijke man, niet alleen kritisch gevolgd maar vooral onvoorwaardelijk gesteund. Zij hebben daarmee aan mij en het korps duidelijk gemaakt dat de gekozen koers door hen gedragen wordt. In het bijzonder wil ik mijn collega Henk Meijer noemen. Henk: Jij hebt mij vanaf het allereerste begin geweldig begeleid en bijgestaan, waaraan je eigen belang ondergeschikt maakte. Echte klasse!

Roer overnemen Dan, Ries Straver. Ries ik ben trots dat ik het roer juist van jouw korps mag overnemen. Zonder jou had ik dit niet bereikt. En ik doel niet op de benoemingsprocedure. Integendeel, Ries is bepalend geweest voor mijn professionele ontwikkeling. Soms door mij stevig aan te pakken, maar meestal op vriendelijke doch indringende wijze heeft hij over een groot aantal jaren mij op mijn nieuwe verantwoordelijkheid voorbereid. Ries, nogmaals bedankt daarvoor.

Jaarwisseling De jaarwisseling is achter de rug. Ik ben tevreden over het verloop ervan, de goede voorbereiding en samenwerking hebben hiertoe bijgedragen. Ik vind wel dat het aantal vernielingen nog altijd te hoog is geweest en dat we ook nog niet in staat waren de personele inzet te verminderen. Wij moeten er naar streven dit tijdens de jaarwisseling 2005-2006 wel te bereiken.

Resultaten Over de resultaten van 2004 van ons korps is héél veel te melden. In het jaarverslag wordt daar uiteraard uitgebreid melding van gemaakt. Ik zal mij beperken tot enkele zaken. Algehele conclusie: de regiopolitie Hollands Midden heeft in 2004 uitstekend gepresteerd! Minder criminaliteit, meer aanhoudingen en meer opgelost!! Dit is een groot compliment waard aan al onze medewerkers, ik dank jullie voor de inzet.

Getallen In 2004 hebben wij 11.816 verdachten aangehouden, 600 meer dan vorig jaar. Er zijn minder aangiften, terwijl het aantal opgeloste zaken met 6% is gestegen. Opvallend is de terugloop van zware misdrijven en verkeerszaken. Trends die ook landelijk waarneembaar zijn. Het aantal woninginbraken, geweldsmisdrijven en diefstal van autos is in 2004 substantieel gedaald. Ook voor de veiligheid van het zichtbare publieke domein is onze inzet positief geweest. Het aantal incidenten met betrekking tot vernieling- en overlastsituaties blijft namelijk ten opzichte van voorafgaande jaren afnemen. Voor wat betreft de prestatiebekostiging met de Minister hebben we in 2004 voldaan aan de gemaakte afspraken.

Bijzonderheden In 2004 is de regiopolitie Hollands Midden met drie bizarre moorden geconfronteerd. De moord op de peuter Savanna, een op het strand van Katwijk aangetroffen vermoorde Belg en een inwoner van Gouda, die dood in zijn woning werd aangetroffen. Alle zaken hebben we kunnen oplossen.

Het afgelopen jaar was Nederland voorzitter van de EU. In dit kader vond een zestal bijeenkomsten in het district Duin- en Bollenstreek plaats waarvan de beveiliging onze verantwoordelijkheid was. Extra beladen vanwege de algemene terreurdreiging. In totaal zijn ongeveer 25.000 uren aan deze taak besteed. In juni 2004 is gestart met de mogelijkheid van internetaangifte. De afgelopen 6 maanden werden 3.500 aangiften via internet gedaan.

Prioriteit In 2005 wordt, zoals ook in het afgelopen jaar, prioriteit gegeven aan onze speerpunten van beleid, waarbij: geweld, jeugdcriminaliteit, woninginbraken, veelplegers en terreurdreiging de nodige aandacht zullen krijgen. Ook zal de bestrijding van zware criminaliteit hoog geprioriteerd blijven. Gelijktijdig zal ons korps bijdragen aan integraal veiligheidsbeleid.

Verbetering communicatie 2005 staat nadrukkelijk in het teken van verbetering van zowel de externe- als interne communicatie. Slechte communicatie leidt tot vervreemding en vervreemding leidt tot ongenoegen. Veiligheidszorg is óók het managen van verwachtingen, en dat doet communicatie. Ons korps, als een van de grotere in Nederland, moet bovendien meer profiel krijgen, niet alleen naar de burgers in onze regio maar ook binnen politie Nederland. Een positief imago draagt daadwerkelijk bij aan het realiseren van ambities. Overigens is het functioneren van ieder individueel korpslid het meest fundamenteel voor het imago.

Dit jaar wordt de kwalitatieve formatie aangepast. Wijzigingen in verantwoordelijkheden, taken en werkwijzen vragen hierom. Daarbij wordt de verhouding leidinggevenden, ondersteuners en uitvoerenden betrokken als ook de positie van de coördinatoren.

2004 afgesloten 2004 hebben wij zojuist afgesloten. Een dramatisch jaar??: Misschien wel, maar dan vooral vanwege de ramp die Azië en Afrika heeft getroffen. Maar, los van dit drama, kan ook ik er niet onder uit dat ik ambivalente gevoelens heb over 2004. Ik denk dat de werkelijke betekenis van de maatschappelijke gebeurtenissen nog in het verschiet liggen. Wel durf ik de stelling aan dat onze rechtsorde in het geding is. Ook in 2005 zal de samenleving geconfronteerd worden met gevoelens van angst, onzekerheid en vooral onvrede. Ik ben het eens met degenen die stellen dat de menselijke maat de afgelopen jaren voor een groot deel uit het oog is verloren, toe te schrijven aan het economische klimaat, de intrede van technologie, schaalvergroting en vooral de insluipende afrekencultuur. Dat in combinatie met het gegeven dat grote groepen in onze samenleving nauwelijks overweg kunnen met moderniseringsprocessen én met de aanwezigheid van migranten.

In verwarring Gevoelens van onvrede en onmacht die hieruit voortkomen, worden alléén nog maar versterkt wanneer burgers verloedering en straatcriminaliteit waarnemen. Wanneer zij vervolgens ervaren dat óver hen, en niet meer met hen, gesproken en besloten wordt neemt onderling respect en respect voor de overheid af. En: geen respect, geen legitimiteit! Ik geloof niet dat onze samenleving op drift is, ik denk wel in verwarring. En terecht, want langer ontkennen van wat er in de samenleving leeft mag absoluut niet! Nog belangrijker is de vraag: hoe deze turbulentie tegemoet te treden? Niet door toe te geven aan politiek electorale overwegingen zoals de roep om alleen maar méér repressie, aan voortdurende neiging tot schaalvergroting, aan structuurwijzigingen en centralisatie. Dat is mijns inziens het verkeerde doortastende optreden. Ik wil hier de rede van Professor Cees Zwart ter gelegenheid van het afscheid van Ries Straver, in herinnering roepen, waar hij sprak over het concept van verzoening in plaats van méér overheidsrepressie. Nederland kent een lange historie van tolerantie, waar altijd een soort maatschappelijk contract heeft geëxisteerd, gebaseerd op belangrijke kernwaarden als vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid en vooral respect. Dit heeft ons vooruitgang en maatschappelijke rust gegeven. Zon concept van verzoening biedt perspectief op een nieuwe balans, een nieuw maatschappelijk contract, waarin juist dié kernwaarden dominant zouden moeten zijn. Dit is geen poldermodel, het geeft vooral ook ruimte aan conflicten, zoals die in een moderne democratie behoren te zijn. Zon benadering is, zoals Zwart stelde, niet soft! Integendeel: Want zijn kaders en grenzen bepaald dan moet normhandhaving duidelijk en consistent zijn. Inbreuk op die waarden mag nooit getolereerd worden. Politie en Justitie moeten als vanzelfsprekend criminaliteit, gewelddadige vormen van radicalisme zonder meer hard en effectief aanpakken. Daar is plaats voor repressie, duidelijk en hard!

Prestatiecontracten Vraag die dan snel gesteld wordt is: Helpen prestatiecontracten daarbij? Prestatiecontracten, doelstellingen en productienormen hoeven niet verkeerd te zijn. Integendeel, het is een goede zaak dat ons politiek leiderschap zich in termen van resultaten uitspreekt over wat van de politie verwacht wordt. Bovendien biedt het korpsen de gelegenheid om helder de discussie met diezelfde politiek aan te gaan over noodzakelijke randvoorwaarden die bij gewenste prestaties horen. De praktijk heeft geleerd dat dit soort arrangementen heel goed korpsdoelstellingen kúnnen versterken. Het wordt anders wanneer, nog voordat de inkt van het convenant droog is, er al weer over allerlei aanpassingen wordt gesproken!

Centralisatie-tendensen Zorg heb ik bij centralisatie-tendensen die momenteel waarneembaar zijn. En dat nog vóórdat de resultaten van de evaluatie van het politiebestel er zijn! Ik doel vooral op het wetsvoorstel Versterking Bevoegdheden op Rijksniveau . De hang bij de regering en een deel van Tweede Kamer naar het wederom reorganiseren van de politie met de ambitie van schaalvergroting, aspectbenadering en centralisatie van zeggenschap lijkt mij écht voorbarig. Ik stel vast dat de politiek wederom met traditionele, vooral technocratische, oplossingen komt, veelal sterk gericht op beheersing. Bovendien leert de geschiedenis dat met sterk politiek beïnvloede processen meestal niet de beoogde resultaten worden gehaald. Met als gevolg: nog strakkere en gedetailleerde planningen die weer veel bureaucratie met zich mee brengen. Ik sluit mij dan ook aan bij professor Paul Frissen die eens stelde dat variëteit slimmer werkt dan centrale sturing. Geef het huidige bestel een kans! Het politiebestel wordt nu geproblematiseerd, alsof dat het enige obstakel is dat oplossingen in de weg staat. Het is toch een gegeven dat de politie de laatste jaren uitstekende resultaten boekt. Criminaliteit daalt, onveiligheidsgevoelens nemen af, oplossingspercentages stijgen én de Nederlandse politie ís maatschappelijk geborgd! Bovendien is het een feit dat volop, en met overtuiging, samenwerking tussen korpsen tot stand komt. Ook wordt er efficiënter dan ooit gewerkt. Het gebiedsgebonden werken, sterk verankerd in lokale zeggenschap- en samenwerkingsverbanden, mag m.i nu niet speelbal van politieke opportuniteit worden. Dat is het kind met het badwater weggooien. Bovendien zijn bij overstijging van het lokale niveau er effectieve opschalingvormen van lokaal naar regionaal, interregionaal, nationaal en internationaal niveau. Gecombineerd met een sterk resultaatsgevoel, goede werkprocessen, een verbeterende samenwerking en uitwisseling van informatie biedt dit écht perspectief. Dit hele proces wordt nog eens extra versterkt door het Korpsbeheerdersberaad en de Raad van Hoofdcommissarissen die, ieder vanuit de eigen verantwoordelijkheid, zich steeds meer vanuit de concerngedachten gedragen.

Concernbenadering Ook ik zal die concernbenadering trouw zijn. Mijn oproep aan de politiek is dan ook om vooral terughoudend te zijn in de zucht naar centralisatie van zeggenschap, nieuwe organisaties en centrale aansturing van de politie. En natuurlijk betekent deze oproep niet dat er géén onderwerpen zijn, vooral op beheersgebied, waarbij centralisatie en concentratie wel wenselijk zijn. Maar het wezen van de politie vindt haar wortels in het gebiedsgebonden werken onder gezag van het lokaal bevoegde gezag.

Mijn persoonlijke ambitie voor de komende jaren is dan ook bijdragen aan een politie die maatschappelijk geëngageerd is en blijft; een politie die respecteert en gerespecteerd wordt. Die niet met de rug naar de samenleving staat, maar er middenin. Die aanspreekbaar, betrouwbaar, consistent en professioneel is. Die beschikt over voldoende handelingsalternatieven. Een politie die in eerste instantie de norm handhaaft maar die ook bijdraagt aan het herstel van -wellicht nieuwe- sociale verbanden. Hiertoe zijn twee voorwaarden essentieel: functioneren vanuit het concept van gebiedsgebonden werken en effectievere, slagvaardiger opsporing. Dit laatste vanwege de noodzakelijke bescherming van de kernwaarden, naast de eerder genoemde ontevredenheid. Waarbij criminaliteit absoluut geen vrij spel mag krijgen. Als eindverantwoordelijke voor dit korps en representant van de Nederlandse Politie zal ik mij ook hiervoor krachtig inzetten.

Tot slot Uiteindelijk is mijn doel- en dat moet de ambitie van ons allen zijn- samen met het bevoegde gezag en mijn medewerkers vorm geven aan een maatschappelijk, betrouwbaar en vooral professioneel korps. Een korps dat midden in de samenleving staat, een korps met medewerkers die respect hebben voor álle burgers, en zo dus politie voor iedereen is, en een korps met medewerkers die allemaal gerespecteerd worden. Om die ambitie te symboliseren wordt iedere aanwezige het bekende polsbandje van respect2all aangeboden. Ik hoop dat u die uit overtuiging wilt dragen.