UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

Rector UvA bepleit benchmarken universitaire opleidingen

Op dies natalis ook eredoctoraat voor cineast Claude Lanzmann

Rector UvA bepleit benchmarken universitaire opleidingen

De Universiteit van Amsterdam viert op 10 januari 2005 haar 373ste 'geboortedag'. Ter gelegenheid van deze dies natalis worden eredoctoraten verleend aan cineast Claude Lanzmann en rechtstheoreticus Duncan Kennedy. Rector magnificus Paul F. van der Heijden pleit in zijn openingstoespraak voor benchmarking van universitaire opleidingen, om tegemoet te komen aan de vraag naar transparante kwaliteitsinformatie en om zo de wildgroei van onevenwichtige rankings tegen te kunnen gaan. Ed van den Heuvel, hoogleraar Sterrenkunde, schetst in zijn rede een beeld van het grensverleggende sterrenkundig onderzoek aan de UvA sinds 1997.

Rector magnificus prof. mr. Paul F. van der Heijden stelt in zijn toespraak 'Publieke lijstjes. Over ranking management en management ranking', dat Nederland een land van lijstjes is geworden. Ook in het hoger onderwijs bestaan verschillende rankings van universiteiten en hogescholen. Het is duidelijk dat deze kwaliteitsmetingen - zoals die van Elsevier en de Keuzegids Hoger Onderwijs- zijn gebaseerd op een keuze voor bepaalde criteria, die echter voor de nodige discussie vatbaar zijn. Vaak ook worden in die rankings 'appels met ijskasten' vergeleken.Van der Heijden vindt dat universiteiten het heft in handen kunnen nemen, en zelf transparante informatie kunnen verstrekken over de kwaliteit van onderwijs en onderzoek. Eén lijstje van de Nederlandse universiteiten, gerankt naar de kwaliteit is volgens Van der Heijden niet mogelijk. Wel zouden de universiteiten gezamenlijk de verantwoordelijkheid kunnen nemen voor het benchmarken van hun onderzoek en de opleidingen per discipline. Door zelf de kwaliteit van de eigen wetenschappelijke opleidingen systematisch en continu te meten en af te zetten tegen de opleidingen van andere instellingen die op dat gebied excelleren, kunnen de universiteiten jaarlijks betrouwbare informatie geven over de kwaliteit van die opleidingen.

Kijken naar de verste sterren
In de diesrede Kijken naar de verste sterren bericht prof. dr. Ed van den Heuvel, hoogleraar Sterrenkunde, over het sterrenkundig onderzoek aan de UvA sinds 1997. De verwachting is dat sterrenkundigen - voortbordurend op het pionierswerk van UvA-sterrenkundige Jan van Paradijs - over niet al te lange tijd directe aanwijzingen verkrijgen over de verst van ons verwijderde sterren in het heelal. We kunnen nu al sterrenlicht waarnemen dat dateert van ongeveer 1,1 miljard jaar na de oerknal. Binnen enkele jaren kunnen we hoogstwaarschijnlijk de allereerste generaties sterren in het heelal waarnemen, daterend van niet meer dan enkele honderden miljoenen jaren na de oerknal, die ongeveer 13,7 miljard jaar geleden plaatsvond. Het gaat hier om gammaflitsen, gigantische explosies van stervende sterren, die informatie leveren over wat zich heeft afgespeeld in de eerste miljard jaar van de geschiedenis van het heelal, toen de allereerste sterren en sterrenstelsels zich begonnen te vormen.

Eredoctoraten
Na de redes van Van der Heijden en Van den Heuvel worden een eredoctoraat uitgereikt aan de Franse cineast, journalist, filosoof en uitgever Claude Lanzmann en aan rechtstheoreticus Duncan Kennedy, hoogleraar aan de Harvard Law School. Lanzmann is vooral bekend van zijn documentaire Shoah, een film over 'de stemmen en gezichten van slachtoffers, daders en omstanders' van de nazistische vernietigingspolitiek. Temidden van alle documentaires en speelfilms die over de nazistische vernietigingspolitiek en de Tweede Wereldoorlog zijn gemaakt, neemt Lanzmanns werk een unieke positie in. Erepromotor is prof. dr. Frank van Vree, hoogleraar Journalistiek en cultuur aan de UvA. Prof. Ducan Kennedy geldt als een van de meest vooraanstaande rechtstheoretici van dit moment. Als een van de voormannen van de Critical Legal Studies-beweging stelde hij de incoherentie van het recht en het politieke karakter van rechtsbeslissingen aan de orde. Erepromotor is prof. mr. Martijn Hesselink, hoogleraar Privaatrecht en directeur van het Amsterdams Instituut voor Privaatrecht van de UvA.

Ter gelegenheid van het eredoctoraat voor Claude Lanzmann organiseert de UvA op 11 en 12 januari de conferentie Stemmen uit het hart van de duisternis. Ter gelegenheid van het eredoctoraat voor prof. Duncan Kennedy vindt op 7 januari het internationale congres The Politics of a European Civil Code plaats. Zie voor meer informatie: www.uva.nl.

Locatie en tijd
De viering van de dies natalis vindt plaats in de Aula van de UvA, Singel 411 te Amsterdam, van 15.00 tot ca. 18.00 uur.