Voorstelling van de nieuwe NMBS-Groep
07/01/2005
Nieuwe structuur sinds 1 januari 2005
HOE ZAL DE NMBS-GROEP VOORTAAN FUNCTIONEREN?
Dienstverlening voor de klant voorop
Ook in de nieuwe constellatie, met drie onderdelen, blijft de opdracht
van de NMBS-Groep identiek in vergelijking met vroeger: de
doelstelling is en blijft een vooraanstaande rol te spelen in de
mobiliteit door de klanten een veilige, betrouwbare en kwaliteitsvolle
dienstverlening te bieden, binnen een budgettair evenwicht.
De invoering van de nieuwe structuur verandert niets aan de wil van
het bedrijf om de continuïteit van de dienstverlening te verzekeren,
gepaard gaand met een maximale veiligheid van het netwerk en
exploitatie. Aan de prioriteiten van de «oude» NMBS wordt
vanzelfsprekend niet geraakt, met name veiligheid, stiptheid, comfort
en netheid.
Noodzakelijke coherentie, met respect voor de autonomie
De drie bedrijven (NMBS-Holding, Infrabel en de NMBS) hebben het
statuut van autonome ondernemingen. Ze hebben ieder een Raad van
Bestuur, een Directiecomité, een Gedelegeerd Bestuurder evenals een
Regeringscommissaris en een College van Commissarissen. Ieder bedrijf
moet ook een beheerscontract onderhandelen met de overheid.
Zoals reeds talrijke keren benadrukt blijft het personeelsstatuut
integraal van toepassing binnen de nieuwe structuur. Het volledige
personeel wordt rechtstreeks beheerd door de moedermaatschappij
(NMBS-Holding) en wordt ter beschikking gesteld van ofwel de
infrastructuurbeheerder (Infrabel), ofwel de spoorwegonderneming
(NMBS). Alle onderwerpen verbonden met het personeel worden behandeld
in de schoot van een zelfde paritaire commissie die zich bevindt in de
Holding.
Om de coherentie van de beslissingen te verzekeren, zijn verschillende
comités opgericht. Zo zal een comité van de drie Gedelegeerd
Bestuurders wekelijks samenkomen. Een comité voor de investeringen op
Holding-niveau, zal letten op de coherentie tussen de
investeringsplannen van de ondernemingen. Zoals eerder vermeld, wordt
het sociaal overleg ook gecentraliseerd bij de Holding en een
sturingscomité, waarin de erkende syndicale organisaties zetelen,
houdt de begeleiding van de maatregelen van het ondernemingsplan en
het herstructureringsplan in de gaten. De grote lijnen van de
coördinatie binnen de groep zijn overigens vastgelegd in een
vennootschapspact.
De overname van de schuld
Eind 2004 beliep de schuld van de NMBS om en bij de 10 miljard euro.
Op basis van wat eerder in andere Europese landen gebeurde heeft de
Staat op 1 januari de historische schuld van de NMBS, nl. 7,4 miljard
overgenomen. Die operatie verloopt via het Fonds voor
Spoorweginfrastructuur (FSI), het nieuwe organisme dat door de Staat
werd opgericht en wordt beheerd en dat volkomen onafhankelijk is van
de NMBS-groep. Als tegenprestatie voor de overname van de historische
schuld van de NMBS wordt het Fonds voor Spoorweginfrastructuur
eigenaar, voor waarde van 7,4 miljard, van een deel van het
spoorwegnet (sporen en bovenleidingen) en een aantal activa.
De rest van de schuld ( 2,4 miljard die zal groeien tot ongeveer 3
miljard tegen 2008) zal worden beheerd door de groep en worden
ingeschreven in de boekhouding van de NMBS-Holding.
Met de nieuwe structuur moet het mogelijk maken dat iedere onderneming
van de spoorweggroep autonomer kan werken om zo beter opgewassen te
zijn tegen de uitdagingen van de mobiliteit, maar met oog voor de
coherentie van de gehanteerde strategieën.
DE NMBS-HOLDING
Het autonoom overheidsbedrijf NMBS-Holding is de juridische erfgenaam
van de NMBS zoals deze bestond tot 31 december 2004. Het is het
moederbedrijf van de Belgische spoorweggroep.
De staat is met meer dan 99,9% meerderheidsaandeelhouder.
De voornaamste opdracht van de NMBS-Holding is de coördinatie
verzekeren tussen de verschillende bedrijven van de groep.
De operationele activiteiten van de NMBS-Holding zijn eerder beperkt,
maar het bedrijf speelt een belangrijke rol in de coördinatie en de
samenwerking tussen de filialen NMBS en Infabel, met respect voor hun
onafhankelijkheid.
Naast andere taken, neemt de NMBS-Holding voor de hele groep het
personeelsbeheer voor zijn rekening. Bovendien beheert hij het
patrimonium en de onroerende goederen, de stationsgebouwen inbegrepen.
De beveiligings- en bewakingsdiensten voor de hele groep zijn ook
gecentraliseerd in de Holding.
De NMBS-Holding zal dotaties van de Staat ontvangen voor investeringen
bestemd voor onder andere de stations en anderzijds voor de
uitoefening van haar opdrachten van openbare dienst. Daaronder vallen
de opdrachten van beveiliging en bewaking, het beheer, de bouw en het
onderhoud van de stations en aanhorigheden, het historisch patrimonium
en andere opdrachten bepaald door de wet. Tussen de Staat en de
NMBS-Holding zal een beheerscontract worden afgesloten.
Omdat de coherentie binnen de groep van uiterst groot belang is, zijn
verschillende sleutelcomités opgericht: er bestaan, op het niveau van
het moederbedrijf, een enkel Strategisch Comité, een enkele Paritaire
Commissie en een enkel Sturingscomité dat moet zorgen voor het
opvolgen van de invoering van de nieuwe structuur. Daarom zullen ook
de drie Gedelegeerd Bestuurders frequent samenkomen. Een Comité voor
de investeringen zal waken over de coherentie van de
investeringsplannen van de filialen. Het begeleiden van de maatregelen
van het ondernemingsplan en het herstructureringsprogramma zal worden
opgevolgd door een sturingscomité waarin ook de erkende syndicale
organisaties zetelen.
Net zoals de andere onderdelen van de groep beoogt de NMBS-Holding een
budgettair evenwicht tegen 2008.
De NMBS-Holding telt onder andere ABX, Eurostation en Euro Liège TGV
onder haar filialen.
De NMBS-Holding stelt ongeveer 4200 mensen tewerk.
De beheersorganen van de NMBS-Holding
De Raad van Bestuur van de NMBS-Holding bestaat uit:
- Dominique Offergeld Voorzitter
- Eddy Bruyninckx Bestuurder
- Antoine Colpaert Bestuurder
- Jean-Claude. Dehovre Bestuurder
- Jean-Claude Fontinoy Bestuurder
- Geertje Smet Bestuurder
- Magali Verdonck Bestuurder
- Marianne Vergeyle Bestuurder
- Karel Vinck Gedelegeerd Bestuurder
- Melchior Wathelet Bestuurder
Het Directiecomité van de NMBS-Holding is als volgt samengesteld:
- Karel Vinck Gedelegeerd Bestuurder
- Vincent Bourlard Directeur-Generaal Patrimonium
- Alex Migom Directeur-Generaal Strategie
& Coördinatie
- Tony Van den Berghen Directeur-Generaal Human Resources
- een Directeur-Generaal Financiën wordt binnenkort aangeduid
NMBS
De NMBS is binnen de nieuwe structuur de spoorwegexploitant, het
bedrijf dat de dienstverlening verzorgt. De 2 belangrijkste opdrachten
van de NMBS zijn het organiseren van reizigersvervoer (binnenlandse en
internationale treinverkeer) en van goederentransport. Voor de klant
verandert er niets.
Naast de diensten die zich bezighouden met de twee hoofdactiviteiten,
beschikt de NMBS eveneens over diensten die het materieel en het
personeel beheren dat noodzakelijk is voor het uitvoeren van deze
opdrachten.
De dienstverlening naar de klanten toe wordt verzekerd door hetzelfde
personeel als vroeger, binnen dezelfde diensten. De kwaliteit van de
dienstverlening zal in geen enkel geval wijzigen door de overgang van
deze diensten naar een nieuwe eenheid. De doelstelling is om deze op
termijn zelfs nog te verbeteren, door een nieuwe organisatie en nog
performantere en efficiëntere procedures op punt te zetten. In die
context zal de vrijmaking van de markt de NMBS nog meer aanzetten om
een kwaliteitsvolle dienst aan te bieden tegen de beste prijs.
Sinds 1 januari hebben 2600 bedienden, die voorheen binnen de
directies Netwerk en Treinen werkten, de exploitant vervoegd. Hierdoor
werken nu ongeveer 20.000 personen voor de NMBS.
Bepaalde filialen of activiteitensectoren waarin de oude NMBS een
aandeel had, komen nu onder de hoede van de nieuwe NMBS, zoals IFB,
TRW, Eurostar of Thalys.
Beheersorganen
De Raad van Bestuur is samengesteld uit 6 leden:
- Edmée De Groeve, Voorzitster
- Karel Vinck, Gedelegeerd Bestuurder
- Geertje Smet
- Jean-Claude Fontinoy
- Jean-Claude Dehovre
- Angeline Van Den Rijse
In het Directiecomité zetelen:
- Karel Vinck, Gedelegeerd Bestuurder
- Marc Descheemaecker, Directeur-Generaal Operaties en
Goederen
- Leo Pardon, Directeur-Generaal Reizigers
- Richard Gayetot, Directeur-Generaal Treinen
- Jean Denayer, Directeur-Generaal Materieel
Op 1 februari zal Marc Descheemaecker Karel Vinck als Gedelegeerd
Bestuurder en Voorzitter van het Directiecomité opvolgen.
Doelstellingen reizigers
De laatste jaren heeft de NMBS de kwaliteit van de dienstverlening aan
de klanten aanzienlijk verbeterd. De meest illustratieve parameters
bewijzen dit: ze laten een voortdurend stijgende tendens optekenen. Zo
zijn er bijvoorbeeld de goede resultaten van de tevredenheidsenquête
bij de klanten en stiptheid van het treinverkeer.
De hoofddoelstelling van de nieuwe beheerders van de NMBS op het vlak
van reizigersvervoer is het onverminderd verderzetten van de
verbetering van de dienstverlening aan de klant. Het tariefgamma werd
reeds vereenvoudigd en herwerkt in het voordeel van de klant. Er
werden al bijkomende dubbeldeksrijtuigen (M6) besteld om het moderne
wagenpark (dat op veel bijval van de klanten kan rekenen) te
versterken.
De beslissingen van de overheid om het woon-werkverkeer gratis te
maken (zowel voor de openbare als voor de privé-sector) maken de NMBS
nog meer bewust, zo dat al nodig was, van de sociale rol die de NMBS
moet spelen in de samenleving.
De NMBS ambieert om tegen 2008 het volume van het binnenlandse
reizigersverkeer te verhogen met 6,5% (ongeveer 7400 miljoen
reizigers-km).
Op het vlak van het internationale reizigersverkeer hoopt de NMBS dat
alle voordelen van het hogesnelheidsnet hun vruchten afwerpen, zodat
de klanten snel en veilig naar het buitenland kunnen reizen. Tegen
2008 moet het internationale reizigersverkeer een toename met ongeveer
27% realiseren.
Goederenverkeer al in concurrentiële omgeving
Binnen de goederensector werden in de loop van 2004 al diepgaande
hervormingen doorgevoerd. Ze moeten er voor zorgen dat de NMBS beter
gewapend is tegen de steeds scherpere concurrentie. De doelstelling
voor 2005 ligt in het verfijnen van de organisatie van die
hervormingen, waarvan er momenteel een aantal in een inwerkperiode
zitten. Zo is er een nieuw Operationeel Cargo Center dat 24/24 uur in
real-time het verloop van goederentreinen opvolgt. Het nieuwe
transportplan Quowadis zorgde voor een herziening van alle
bedieningskringen en alle uitwisselingsverbindingen met de buurnetten.
INFRABEL
Het filiaal Infrabel, de beheerder van de Belgische
spoorinfrastructuur, is een autonoom overheidsbedrijf. Dit houdt onder
meer in dat er een beheerscontract wordt afgesloten tussen de overheid
en het bedrijf, waarin wederzijdse rechten en plichten worden
vastgelegd.
Taken en opdrachten
Infrabel heeft een openbare opdracht: het onderhouden en beheren van
de infrastructuur en de regulerings- en veiligheidssystemen en het
beheren van de essentiële functies. Deze essentiële functies zijn:
- de verdeling en de toekenning van de capaciteit
(dienstregeling en rijpaden);
- de tariefbepaling, facturering en ontvangst van de
vergoedingen;
- de certificering van het personeel van de
spoorwegondernemingen en het rollend materieel (voor elke aanvragende
operator).
Een van haar belangrijkste taken is het vinden van een evenwicht
tussen een benadering van niet-discriminerende toegang voor alle
spoorwegoperatoren en zorg voor de voornaamste gebruiker, de nieuwe
NMBS. Dit moet gebeuren door het correct uitvoeren van een van haar
opdrachten: het beheren van de essentiële functies. Voor elke
(toekomstige) spoorwegexploitant worden dezelfde criteria gehanteerd
voor wat betreft het beheren van de capaciteit, het berekenen van de
vergoedingen en het toekennen van de certificaten voor personeel en
rollend materieel, in concreto door de Directie Toegang tot het Net
binnen Infrabel.
De oude NMBS kon trots zijn op een hoog kwaliteitsniveau van haar
dienstverlening. Infrabel moet ook op dit vlak op dezelfde weg
verdergaan en waken over de veiligheid, de stiptheid en de
beschikbaarheid van de spoorweginfrastructuur.
Als beheerder van de infrastructuur moet Infrabel natuurlijk de trein
als vervoermiddel promoten. Op korte termijn moet ze de continuïteit
van de treindienst garanderen, steeds met het budgettaire en
financiële evenwicht in het achterhoofd.
Financieel
Infrabel kan uiteraard niet functioneren zonder dat het over de nodige
fondsen beschikt om de kosten verbonden aan haar openbare opdrachten
mee te dekken. Daarom krijgt Infrabel een dotatie van de overheid voor
het onderhouden en beheren van de infrastructuur. Daarnaast genereert
Infrabel omzet uit de vergoedingen die de spoorwegondernemingen die
van de infrastructuur gebruik willen maken, betalen.
Wanneer Infrabel in de infrastructuur dient te investeren (nieuwe
infrastructuur, moderniseringen, ), wordt dit voor de volle 100%
gefinancierd door de overheid.
Bij de schuldovername werd het Fonds voor Spoorweginfrastructuur
opgericht (FSI). Dit fonds werd als tegenprestatie de eigenaar van een
deel van het bestaande spoorwegnet en activa ter waarde van 7,4
miljard. Infrabel betaalt een jaarlijkse vergoeding van 5.000.000 aan
het FSI voor het ter beschikking stellen van deze infrastructuur.
Anderzijds is het wel zo dat alle investeringen die in de toekomst
worden uitgevoerd, het eigendom zullen zijn van Infrabel. De grote
projecten voor de komende jaren zijn onder meer het afwerken van het
hogesnelheidsnet, het aanleggen van de Diabolo, de uitbouw van het GEN
of infrastructuuruitbreidingen voor het goederenverkeer.
Beheersorganen
De Raad van Bestuur van Infrabel telt 6 leden:
- Toon Colpaert, Voorzitter
- Luc Lallemand, Gedelegeerd Bestuurder
- Jan Kerremans, Bestuurder
- Mieke Offeciers, Bestuurder
- Laurent Vrijdags, Bestuurder
- Anne Vereecke, Bestuurder
Wat de beslissingen en de stemmen op de Raad van Bestuur betreft,
bepaalt de wet dat de Staat minstens 80% +1 van de stemmen heeft. Zo
wordt de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van Infrabel ten
opzichte van de NMBS gewaarborgd.
Het Directiecomité is samengesteld uit 4 leden:
- Luc Lallemand, Voorzitter en Gedelegeerd Bestuurder
- Jean-Marie Raviart, Directeur-Generaal Infrastructuur
- Marcel Baele, Directeur-Generaal Netwerk
- Luc Vansteenkiste, Directeur-Generaal Toegang tot het
Netwerk
Voor Infrabel zullen ongeveer 14.500 personen werken.
Ook het studiebureau TUC RAIL zal voortaan deel uitmaken van Infrabel.
NMBS