Vereniging van Effectenbezitters


Groot onderzoek naar wanbeleid Ahold

Persbericht | 06-01-2005

De Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam heeft vanochtend het door de VEB ingediende enquêteverzoek naar de gang van zaken bij Ahold toegewezen. De ondernemingskamer is van oordeel dat op belangrijke punten gegronde redenen bestaan om aan een juist beleid te twijfelen. Het enquêteverzoek werd ingediend op 12 februari 2004 en de zitting vond plaats op 17 juni 2004. De VEB is verheugd over de toewijzing van het verzoek, waardoor nu eindelijk diepgaand onderzoek kan plaatsvinden door onafhankelijke - door de Ondernemingskamer aangewezen - deskundigen.

Dit onderzoek zal aan het licht kunnen brengen wat zich precies bij Ahold heeft afgespeeld en welke personen en instanties betrokken waren en/of verantwoordelijkheid dragen voor de dramatische val van het supermarktconcern. Ahold heeft als gevolg daarvan de omzetten in de jaren 2000-2002 (3 kwartalen) met 40 miljard neerwaarts moeten bijstellen en de winst met 970 miljoen euro. Het verlies aan beurswaarde valt te becijferen op 23 miljard euro.

Hoogste onderzoeksbudget ooit

De Ondernemingskamer heeft aangegeven dat het onderzoek plaats dient te hebben over de periode 1 januari 1998 tot en met 13 december 2003. Er zullen drie onderzoekers worden benoemd. De kosten van het onderzoek mogen maximaal 250.000 euro bedragen. Dit is het hoogste bedrag dat ooit voor een onderzoek is vastgesteld en bijvoorbeeld meer dan viermaal het budget van de onderzoekers in de Unilever procedure.

Onderzoek naar onterechte consolidatie van onder meer ICA

De VEB is bijzonder tevreden met de toewijzing en de motivering door de Ondernemingskamer. De onderzoekers zullen onderzoek doen naar de twee belangrijkste oorzaken van het Ahold-drama: de onterechte consolidatie van het Scandinavische ICA en de fraude bij US Foodservice. Ten aanzien van de onterechte consolidatie vraagt de Ondernemingskamer zich af in hoeverre bestuurders en mogelijk ook commissarissen zich bewust waren of hadden moeten zijn van de consolidatieproblematiek. Bestuurder Andreae en commissaris Fahlin waren immers al in mei 2000 op de hoogte van de sideletters.

Onderzoek naar fraude met leverancierskortingen (US Foodservice)

Het onderzoek dient ook de fraude met leverancierskortingen bij US Foodservice te beslaan. Volgens de Ondernemingskamer is de vraag wat er gebeurd is met het alarmerende memo hierover van USF-CFO Smith, of dit bericht aan de orde is geweest in de RvC of de auditcommittee, of voldoende is gedaan om de fraudegevoeligheid van de controlesystemen te verkleinen en of Ahold niet veel eerder op een (handmatig) controlesysteem had moeten overgaan.

Aanvullend: Overname van US Foodservice en toezicht op werkmaatschappijen

Naast onderzoek van de twee belangrijkste oorzaken van het Ahold drama (consolidatie en fraude USF), acht de Ondernemingskamer het van belang dat twee andere kwesties worden onderzocht. De eerste betreft de zorgvuldigheid waarmee Ahold het due diligence onderzoek heeft gedaan ten tijde van de overname van US Foodservice. De Ondernemingskamer gaat ervan uit dat in het kader van het boekenonderzoek geen leverancierscontracten door Ahold zijn ingezien. Dit zou naar het oordeel van de VEB zeer onzorgvuldig zijn.

Een tweede belangrijke aanvullende kwestie betreft de controle op de werkmaatschappijen. De Ondernemingskamer signaleert dat het grootste deel van de punten bij interne controle (278) betrekking heeft op werkmaatschappijen (259) en hetzelfde geldt voor de boekhoudkundige punten (437 van de 470 punten). Bovendien is Ahold onstuimig gegroeid, tussen 1988 en 2002 verzevenvoudigde de omzet, en tussen 1998 en 2002 was zelfs sprake van een explosieve groei. In die periode werd 10,5 miljard euro aan acquisities besteed. De Ondernemingskamer heeft gegronde redenen om "te twijfelen aan een juist beleid van Ahold op het vlak van het toezicht op haar werkmaatschappijen, voor zover betrekking hebbend op de inrichting en werking van de interne controle van de werkmaatschappijen en de rapportering daarover aan Ahold.

Op enkele punten heeft de Ondernemingskamer de visie van de VEB niet gevolgd. Dat betreft onder meer de gang van zaken tijdens de AVA van 4 september 2003, de omgang met bonussen en de beloning van Moberg. De Ondernemingskamer stelt dat de aangegeven punten niet (voldoende) zijn om te twijfelen aan een juist beleid. De VEB merkt hierover op dat een belangrijk deel van de bezwaren destijds niet was vastgelegd. Inmiddels is dat wel het geval. In de Code Tabaksblat (9 december 2003) is een aantal bepalingen opgenomen dat direct van toepassing is op Ahold, zoals de bekendmaking van de beloning voorafgaand aan de benoeming, vertrekregelingen, gedrag van het administratiekantoor en de bindende voordracht.

Een deel van de bezwaren van Ahold tegen een enquêteonderzoek is door de Ondernemingskamer van tafel geveegd. Dit betreft het Ahold argument dat het concern herstelmaatregelen heeft genomen - dit neemt de twijfels over het verleden niet weg - en het feit dat reeds vele onderzoeken naar Ahold liepen. "Zoals verzoekers terecht hebben betoogd, maken die onderzoeken het door hen verzochte onderzoek geenszins overbodig". De onderzoeken kennen een ander karakter. Euronext onderzocht alleen overtreding van artikel 28H van het Fondsenreglement en het OM hanteert louter het strafrechtelijk toetsingskader. Bovendien worden de resultaten van de onderzoeken slechts zeer gedeeltelijk aan derden ter beschikking gesteld.

Bekijk hier de gehele uitspraak

Vereniging van Effectenbezitters

VEB directeur Peter Paul de Vries in een eerste reactie:

"Dit is een klinkende overwinning voor aandeelhouders. Tot gisteren ging Ahold er nog van uit dat het enquêteverzoek niet zou worden toegewezen. De druk die Ahold op de VEB heeft uitgeoefend - van het agenderen van de VEB-actie tot advertenties om de acties te staken - heeft niet gewerkt. Ook de rechter is van mening dat een onderzoek naar de achtergronden van de grootste beursfraude in de Nederlandse geschiedenis niet achterwege mag blijven

Meer over de Ahold actie Zie het origineel



---