Nederlandse wetenschappers op weg naar Zuidelijke Oceaan
6 januari 2005
Wetenschappers van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek
der Zee (NIOZ) op Texel varen zeven weken mee met een
wetenschappelijke expeditie naar de Zuidelijke Oceaan. Ze bestuderen
daar het effect van ijzer- en siliciumverrijking op algen. Het is de
eerste keer dat wetenschappers de natuurlijke ijzerverrijking in de
Zuidelijke Oceaan rond Antarctica onderzoeken. De onderzoekers zijn te
volgen via hun weblog via www.nwo.nl/weblog.
Vijf onderzoekers van het NIOZ varen in januari en februari mee aan
boord van het Franse onderzoeksschip 'Marion Dufresne' naar de
Kerguelen, een eilandengroep in de Zuidelijke Oceaan. De expeditie
maakt deel uit van het KEOPS-project (KErguelen: compared study of
Ocean and Plateau in Surface water). De wetenschappers onderzoeken het
effect van de voedingsstoffen ijzer en silicium op de groei en
mortaliteit van algen in de oceaan.
Algen zijn microscopisch kleine, ééncellige plantjes. Ze vormen niet
alleen de basis van de voedselketen in zee, maar zijn ook essentieel
voor de beheersing van het broeikaseffect, omdat ze met behulp van
zonlicht kooldioxide opnemen. Pas sinds enkele jaren beseffen
onderzoekers dat algen in de oceaan evenveel kooldioxide (CO ) uit
de atmosfeer verwijderen als alle bomen en planten op het land.
Onderzoekers denken daarom dat stimulering van algengroei in de
oceanen de opwarming van de aarde kan afremmen.
Skeletje
IJzer en silicium zijn essentiële voedingsstoffen voor algen. In de
Zuidelijke Oceaan hebben algen echter vaak een tekort aan ijzer. Door
het ijzergebrek groeien de algen minder goed. Het element silicium is
vooral een belangrijke voedingsstof voor de zogenaamde kiezelalgen
(diatomeeën). De algen gebruiken het silicium voor het maken van een
extern 'skeletje'. Het zijn juist deze kiezelalgen die snel beginnen
te groeien bijverhoogdeconcentratiesijzerinhetzeewater.Zo
onstaat een 'algenbloei'. De onderzoekers willen achterhalen hoe
verhoogde concentraties ijzer, afkomstig van de Kerguelen-eilanden, de
groei van algern kunnen stimuleren en zodoende het broeikaseffect
kunnen verminderen.
De Kerguelen behoren tot de peri-antarctische eilanden. Dit zijn
veelal vulkanische eilandjes die Antartica omringen. Het zeegebied
rond de eilandengroep is erg afgelegen. Het KEOPS-project biedt een
unieke gelegenheid om de ijzer- en siliciumconcentratie te meten en de
effecten daarvan op de algenbloei te bestuderen onder natuurlijke
omstandigheden.
Weblog
Tijdens de expeditie bevinden de wetenschappers zich op één van de
meest afgelegen en onstuimige plekken ter aarde. Via e-mail is
regelmatig contact met de buitenwereld mogelijk. Volg de
onderzoekers via hun weblog via www.nwo.nl/weblog.
Achtergrondinformatie over de expeditie is te vinden op de website
www.nioz.nl/keops.
De expeditie wordt mede gefinancierd door de Nederlandse Organisatie
voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) in het kader van het Nederlands
AntArctisch Programma. De deelnemers vertrekken op 8 januari vanuit
Nederland naar La Réunion en keren op 23 februari weer terug in
Nederland.
............................
Nadere informatie:
* dr. Jan Boon (NIOZ)
* t: +31 (0)222 369 466, boon@nioz.nl
* zie ook www.nioz.nl/keops
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek