Gemeente Twenterand
Nieuwjaarstoespraak burgemeester Helmer Koetje
Toespraak nieuwjaarsreceptie voor inwoners gemeente Twenterand
Uitgesproken door: H. Koetje
Datum: 3 januari 2005
Dames en heren,
Namens het gemeentebestuur van Twenterand heet ik u op deze derde dag
van 2005 heel hartelijk welkom in zalencentrum Zandwijk in
Vriezenveen. Vanaf hier wil ik u veel heil en zegen voor het nieuwe
jaar 2005 wensen. Alle goeds voor 2005!
Ik doe dat vandaag met gemengde gevoelens.
Ik neem aan dat u met mij getroffen bent door het vele leed wat de
zeebeving in Azië teweeg heeft gebracht. Daar staan mensen voor een
welhaast naar menselijke maatstaven onmogelijke opgave om door te
leven met het verlies van heel veel dierbaren. Daar, maar ook hier in
Europa, in Nederland, in Twente, in Nijverdal. De Twenterandse
samenleving is door vele activiteiten verbonden met die delen van
Europa of de rest van de wereld waar nood is. Leden van de brandweer
zijn inmiddels begonnen met een fietsmarathon die woensdag van start
gaat. Ik roep u op mee te doen! Ook lijkt het me goed dat we vanavond
een bijdrage geven aan giro 555; in de bus kunt u een bijdrage doen.
Mag ik u verzoeken op te staan.
Gemengde gevoelens ook, omdat de jaarwisseling toch een jong dodelijk
slachtoffer door vuurwerk in onze gemeente heeft gekost. Daar wordt je
stil van.
En vanochtend kregen we na de nieuwjaarsbijeenkomst met het personeel
het bericht dat onze gewaardeerde medewerker Jan Lanjouw gisteravond
is overleden. In hem verliezen we een nauwgezet medewerker die ook
buiten het werk voor de sport in Den Ham en Vriezenveen grote
betekenis en betrokkenheid had. Uit respect voor hem staan we daar
staan we enige ogenblikken bij stil en zijn in gedachten bij de
nabestaanden.
Een nieuwjaarsbijeenkomst is altijd het moment waarop we elkaar de
hand schudden. In de rij of straks los door elkaar. Een moment waar we
elkaar het allerbeste voor het komende jaar wensen en in gezelschappen
als deze waarschijnlijk ook de wensen naar voren brengen.
Maar daarnaast is deze bijeenkomst ook toch altijd weer even een
moment van bezinning, een moment om terug te kijken.
Vier jaar geleden, bij de start van de nieuwe gemeente, stonden we ook
in deze zaal. Nieuwsgierig naar wat komen ging, en dat was wederzijds.
De nieuwe gemeente, de nieuwe burgemeester. We zijn nu weer hier in
deze zaal en dat betekent, dat we het rondje hebben gemaakt en
tegelijkertijd een reden terug te kijken. Den Ham, Westerhaar,
Vroomshoop....alle grote kernen hebben inmiddels een
nieuwjaarsbijeenkomst gehad. De centralisatie van het gemeentehuis
hoeft wat mij betreft geen reden zijn de roulerende
nieuwjaarsbijeenkomst los te laten.
En laat ik zeggen, dat dit welhaast model staat voor de manier waarop
het gemeentebestuur na de herindeling naar de verschillende grotere
kernen heeft willen kijken. Elke kern zijn deel, niet de één meer of
minder. Dat betekent achterstanden proberen in te lopen waar ze zijn,
de normen voor het onderhoud van groen en wegen helder en transparant
maken. Elke kern de aandacht die het nodig heeft.
En ook in het jaar van de keuzen in 2004 zijn gemeenteraad en college
erin geslaagd om de voorzieningen die direct te maken hebben met de
leefsituatie in alle kernen overeind te houden. En het is onze inzet
om dat ook in 2005 en 2006 voor elkaar te krijgen, ook voor de
zwembaden! Via zorgloketten zal geprobeerd worden het
voorzieningenniveau in elke grote kern te verbeteren. En de directe
dienstverlening van de gemeente aan de inwoners hopen we zelfs vanuit
huis verder mogelijk te maken. Vandaag zijn de eerste aankondigingen
daarvan op de kabelkrant verschenen.
En we proberen ook de verschillende interactieve avonden om met
medewerkers, bestuurders en raadsleden te spreken over het
gemeentelijk beleid over de verschillende kernen te spreiden. De
gemeente komt naar u toe, moet eerder het motto zijn, dan `komt u maar
naar de gemeente toe'. Ja, na vier jaar zeg ik met overtuiging dat de
nieuwe gemeente meer doet aan het betrekken van de inwoners bij het
werk dan waarschijnlijk verwacht werd of de gewoonte was. En dat
blijft ook de opgave van het gemeentebestuur in de toekomst.
En of je dat nu dualisme noemt, is eigenlijk niet zo interessant. Het
gaat er om, dat we met elkaar de goede dingen doen en die dingen ook
goed doen. Bij dit alles blijft het gaan om mensenwerk, of het nu
medewerkers zijn of bestuurders. En natuurlijk blijven we proberen
alle post tijdig te beantwoorden.
De gemeenteraad heeft voor de komende jaren een aantal keuzen gemaakt,
die in 2005 uitgewerkt zullen worden. Soms zal dit betekenen dat van
maatschappelijke organisaties veel creativiteit gevraagd wordt om de
eindjes aan elkaar te knopen. We hebben er vertrouwen in dat de
maatschappelijke organisaties dat zelf ook heel goed kunnen. We moeten
af van de idee, dat buiten het gemeentehuis alle nuttige zaken
georganiseerd worden en binnen het gemeentehuis de problemen in de
samenleving opgelost moeten worden. Wij streven er naar dat
organisaties en instellingen steeds meer zelf verantwoordelijkheid
nemen voor de bedrijfsvoering van organisaties en instellingen.
Zelfwerkzaamheid in de sport is daar in zekere zin een voorbeeld van.
De discussie over de VAC, de VVV en het Museum in Vriezenveen zijn
daar ook voorbeelden van. De in 2005 te verwachten fusie van de
welzijnsstichtingen Web en Accent en de welzijnsstichtingen voor
ouderen zullen vanuit de gemeente geen detailsturing meekrijgen. Wel
zullen we het hebben over de te leveren prestaties.
Vorig jaar sprak ik de wens uit om eindelijk eens helderheid te
krijgen hoe het verder zou gaan aan de Hammerstraat in Vroomshoop en
in het centrum van Vriezenveen met de lege plekken.
Het goede nieuws van 2004 is dat het gelukt is om tussen de
projectontwikkelaar en de gemeente tot overeenstemming te komen over
de invulling van wat nu heet Hart van Vroomshoop. Dit jaar zal met de
bouw worden begonnen en we hopen allen, dat er een impuls voor het
centrum van Vroomshoop van zal uitgaan.
Helaas kan ik nog niet zo'n tekst uitspreken voor het centrum van
Vriezenveen. De komende maand zal duidelijk kunnen worden of het gaat
lukken. Ik blijf hopen.
Voor beide plekken geldt, dat met de start van de nieuwe gemeente
beide al op het lijstje stonden. Daarmee zijn het ook voorbeelden van
de lange duur van procedures die bij dit soort operaties spelen. Zelfs
als er geen problemen zijn ligt er tussen het begin van het idee en de
feitelijke eerste schop in de grond - zie de totstandkoming van de
zorgbedden in Vriezenveen van het Meulenbelt - al gauw een periode van
vier jaar. Ben je als gemeente nagenoeg alleen partij, dan kan het
sneller gaan, zie bijv. de start van de bouw van het Kulturhus in
Westerhaar. Dit alles slechts als constatering, niet als
waardeoordeel.
En als ik het Kulturhus noem dan past het natuurlijk om Dick Netters
die het afgelopen jaar aftrad als wethouder, zeker de Twenterander van
het jaar 2004 met ere te noemen, de heer Gerald Nillessen. Terecht is
hem veel lof toegezwaaid voor zijn ideeën en inzet om het
Kulturhus-concept uit te breiden met een forse portie volksgezondheid.
Uniek in Nederland hoorden we van gedeputeerde Kristen bij het
opscheppen en verplaatsen van de eerste kruiwagen met goedgekeurde
modder.
In de nieuwjaarstoespraak van vorig jaar keek ik terug op de roerige
discussie in 2003 over het afvalbeleid. Zoals toen verwacht, bleek in
2004 dat er toch snel gewenning aan de nieuwe situatie optrad en naar
het zich laat aanzien hebben de inwoners zich snel en soms creatief
aan de situatie aangepast. Naar het zich laat aanzien zijn de
prognoses over de aantallen ook nog niet zo gek geweest. Het blijven
echter gemiddelden en per huishouden kan de situatie anders zijn. En
de luieractie schijnt een doorslaand succes te zijn (en dat komt niet
door onze tweeling). Met de Oordt-stickers gaat het wat minder heb ik
begrepen. Toen ik dat hoorde heb ik er snel 4 voor 30 km. aangeschaft.
En of het helpt?
Een dieptepunt in 2004 was de moord op tv regisseur en filmmaker Theo
van Gogh. Een moord die de gemoederen in ons land flink heeft
beziggehouden en waarvan de gevolgen merkbaar zijn in discussies die
in verschillende media gevoerd worden. Er is sprake van verwarring en
verharding van standpunten. De islam en de gelovige islamieten hebben
het zwaar te verduren. De uitwassen van de islam ontnemen naar mijn
mening het zicht op de islam als godsdienst. We staan snel klaar met
oordelen en veroordelen erg snel. En als we niet oppassen, treedt een
verharding op tussen mensen. Een verharding die niets meer te maken
heeft met wat wij hier in Twente `noaberschap' noemen. En dat is geen
ver-mijn-bed-show. Dit raakt ook onze samenleving hier, hoe wij over
mensen oordelen die we niet of nauwelijks kennen.
We moeten oppassen voor onverdraagzaamheid ten opzichte van mensen die
een ander geloof aanhangen of op een andere wijze geloven dan wijzelf
doen. We moeten kunnen omgaan met verschillen. Lange tijd betroffen
deze verschillen vooral varianten van het christendom en de
ideologieën die hieruit voortkwamen. De emancipatie van moslims en de
duidelijke aanwezigheid van christenen uit andere culturen zijn een
nieuwe uitdaging voor onze democratie. Ik hoop dat we er met elkaar in
blijven slagen dat wat Nederland heeft gevormd, wat Twenterand vormt,
namelijk verschillende geloven in een harmonieuze samenleving, ook
voor Nederland blijft gelden. Laten we met zijn allen deze nieuwe
uitdaging aangaan.
Als we het hebben over gezamenlijkheid, participatie, dan wil ik het
zeker hebben over de campagne normen en waarden. Deze campagne is in
juni 2004 van start gegaan. De campagne is nog niet ten einde, het
loopt nog tot juni volgend jaar, maar tot dusver wordt het goed
opgepakt door vele individuen, scholen, instellingen etc.. Het aardige
en positieve van de campagne is dat het niet alleen een project van de
gemeente is, maar van de samenleving. Het is een gezamenlijk project.
Vele partijen zijn vertegenwoordigd in het overlegorgaan, en ik vind
dat er tot dusver goede ideeën tot stand zijn gekomen. De rode draad
in de campagne is het nemen van je verantwoordelijkheid in relatie tot
je omgeving, tot andere mensen en het met respect behandelen van je
omgeving. Dat is iets waar de overheid niet alleen voor kan zorgen.
Juist omdat iedereen vanuit zijn opvatting eigen normen en waarden
heeft, is het zo aardig dat deze gezamenlijke campagne goed uit de
verf komt. Dat stemt mij optimistisch voor de toekomst. Ik denk dat we
kunnen zeggen dat de basis in onze gemeente goed is en daar moeten we
zuinig op zijn!
Tegelijkertijd is het extra irritant, dat gemeente en
welzijnsinstellingen een onorthodoxe la met maatregelen hebben moeten
opentrekken om vandalisme en geweld van enkele jongeren in Vroomshoop
aan te pakken. Hier zal gaan gelden, wie niet horen wil, die moet maar
voelen; want het moet duidelijk zijn dat de overheid de baas is in de
publieke ruimte. Respect voor anderen geldt zeker in de publieke
ruimte. In 2005 en altijd.
2005 is voor onze organisatie vanochtend begonnen met een ontbijt.
Daar mocht ik mevr. Mathilde Haalstra introduceren als nieuwe
gemeentesecretaris. Zij is vandaag met haar werk begonnen en vanavond
is zij ook hier. Ik stel haar graag aan u voor. Straks of anders
wellicht in de nabije toekomst kunt u kennis met haar maken.
Hans Ridderinkhof zeg ik dank voor de plezierige manier waarop hij als
loco-gemeentesecretaris de organisatie heeft geleid. Drie keer is
scheepsrecht Hans.
In 2005 en dus onder nieuwe leiding zullen de medewerkers zich blijven
inzetten om de inwoners zo goed mogelijk van dienst te zijn.
Dienstverlening staat hoog in het vaandel en uit de
tevredenheidsonderzoeken blijkt gelukkig steeds weer, dat in brede zin
de dienstverlening naar tevredenheid verloopt.
Op het programma voor 2005 staat zeker het verder optimaliseren van de
digitale dienstverlening door het beschikbaar stellen van een
elektronische handtekening en betaalmogelijkheden. Nog deze maand
zullen we starten met een Service Informatie Centrum (SIC) waarin
zoveel mogelijk via het eerste telefoontje vragen van inwoners
beantwoord kunnen worden.
Kijk ik verder naar 2005 dan verwacht ik, dat helderheid zal komen
over de totstandkoming van een brede school in Den Ham. Ook zal helder
moeten worden waar er na de totstandkoming van het verbouwde
gemeentehuis getrouwd kan worden. Binnenkort valt daar waarschijnlijk
meer over te melden.
Verder verwacht ik dat met de bouw van de gemeentewerf in Vroomshoop
begonnen zal worden en dat we keuzen kunnen maken ten aanzien van de
centrumvisie van Vroomshoop, inclusief het MCC-gebied. En het hoeft
denk ik geen betoog, dat een functie als het huidige MCC nu en in de
toekomst een plek binnen Vroomshoop heeft. Verder hoop ik dat het ons
lukt om een aantal straten te verbeteren.
Westerhaar kan nog niet de opening van de nieuwe Klaampe tegemoet
zien, zo is de planning, maar het zal al lekker opschieten. De
projecten in Vriezenveen heb ik al genoemd en van het KDS kan toch de
openingshandeling in 2005 wel plaatsvinden.
Een kleine greep uit wat ons te wachten staat.
2005 zal ook het jaar zijn waarin de politieke partijen zich
voorbereiden op de verkiezingen van naar ik aanneem 2006. Ook nieuwe
partijen kondigen zich aan. Ik hoop dat het debat er een van de inhoud
zal zijn. Dit jaar zal ook helder worden of de burgemeester in 2006
gekozen zal worden. Het komend voorjaar zal het parlement daarover een
beslissing nemen. Ik wacht dat maar rustig af.
Vorig jaar had ik als motto: 2004 wordt het jaar van de keuzes. Een
goed motto voor 2005 zou kunnen zijn: het jaar van de zichtbaarheid.
Van een groot aantal in gang gezette zaken op papier zullen de
resultaten meer en meer zichtbaar worden, zich soms vertalend in
bouwprojecten, soms in een opening. Ook zichtbaar zal worden de
vacaturebank voor vrijwilligers en organisaties.
Vele organisaties zijn actief in onze Twenterandse samenleving en doen
op heel veel terreinen nuttig werk. Zij zijn als het ware het cement
in de samenleving. Veel vrijwilligers zijn daarvoor beschikbaar en ook
steeds weer nodig. Dat is iets waar onze gemeente sterk in is. Of het
nu de vrijwilligers in de kerken zijn, de vrijwilligers van de
brandweer of de politie, de vrijwilligers bij de zorginstellingen en
noem maar op. Zij maken/ u maakt de samenleving. Hen passen woorden
van dank en extra wensen voor een goed 2005.
Wij wensen alle 33543 inwoners een voorspoedig, gezond en gelukkig
2005.
Ik dank u voor uw aandacht.