IKON-televisie
donderdag 30 december 2004
Nederland 1
23.00 - 23.52 uur: DE DONDERDAG DOCUMENTAIRE: BERMROUW
Een boeket verborgen achter een kilometerpaaltje, een boom vol brieven, brandende kaarsjes onder een lantaarnpaal of een grafmonument dat moeilijk ongemerkt te passeren valt. Wie goed kijkt, ziet in de bermen van openbare wegen in Nederland talloze grote en kleine monumenten voor verkeersslachtoffers. Zij markeren een plek waar op een brute manier afscheid is genomen van het leven. De monumenten zijn niet alleen een waarschuwing aan de weggebruiker. Voor veel nabestaanden vormen zij een plek om te rouwen en te gedenken.
"Ik kijk elke dag of het kaarsje nog brandt en als dat niet zo is heb ik altijd kaarsen bij me in de auto."
"Voordat ik naar mijn werk ga rij ik er altijd langs en toeter ik even."
"Deze plek zal altijd een gemarkeerde plek zijn en dat mogen anderen dan best zien."
"Ik heb hier voor mijn gevoel meer contact met hem dan op de begraafplaats, hier is hij voor het laatst in leven geweest."
Maar niet iedereen vindt troost in deze gedenktekens en ziet er het nut van in. Gemeentelijke-, provinciale- en landelijke overheden komen met strikte regels voor bermmonumenten. Die worden niet alleen gedicteerd door het aspect van de verkeersveiligheid, maar zijn ook een reactie op de steeds vaker gehoorde protesten van omwonenden. Want er verschijnen niet alleen steeds meer monumenten in Nederland, ze vallen ook steeds meer op door hun uitvoering. Waar is de traditionele Nederlandse manier van rouwen - ingehouden, sober en somber - gebleven? Hebben we hier te maken met een ordinair modeverschijnsel of is er meer aan de hand? In veel andere Europese landen heeft 'bermrouw' een lange traditie en is het een doodnormaal verschijnsel.
De documentaire Bermrouw volgt enkele nabestaanden die hun dierbaren herdenken op de plek langs de weg waar zij zijn omgekomen. Soms is hun verhaal een klein en zeer persoonlijk statement, soms een emotionele hartenkreet waarachter een onvermoede wereld schuilgaat.
Regie: Gerald van Bronkhorst; research: Saskia Hamming; eindredactie: Margje de Koning
IKON