'Zuiderzeelijn heeft geen toekomstperspectief!'

Zwolle en Twente hebben meer potentie dan het Noorden

DEN HAAG, 20041228 -- Theo Rietkerk, gedeputeerde voor Ruimte en Milieu in Overijssel, vindt het investeringspakket van dit kabinet in het algemeen en voor Oost-Nederland in het bijzonder onder de maat. 'Met name in Twente is de werkloosheid hoger dan het Nederlandse gemiddelde. Los van de metaalindustrie en de kennisinnovatie moeten we inzetten op andere sectoren. Alles is hier kennis, kennis, kennis. Bouwen levert ook werk op en is een impuls voor de ruimtelijke kwaliteit. Anticyclisch investeren, dus. We hebben daarbij blijkbaar meer ambitie dan het kabinet.'


Opvallend is het tempo waarmee in Overijssel doorgehaald wordt in de woningbouw, met name in de kleinere plattelandskernen. Ambitieus is het plan om de netwerkstad Zwolle-Kampen alsnog op de nationale kaart te krijgen. Theo Rietkerk wil aanpakken, zo maakt hij duidelijk in het nieuwste nummer van ROM, maandblad voor ruimtelijke ontwikkeling. 'Geen grootschalige visies meer. Wil je de kwaliteit van de ruimte versterken, dan zul je een economische impuls moeten geven.'
De Nota Ruimte is veel te Randstad-georiënteerd, vindt de gedeputeerde. 'Er is een envelop voor Eindhoven, en verder is het allemaal Noordvleugel, Zuidvleugel en Groene Hart wat de klok slaat. Waarom is er geen envelop voor Twente? Dat is ook een gebied met potentie aan een internationale vervoersas. De A1 van Amsterdam naar Berlijn krijgt in de nota veel te weinig aandacht. En waarom krijgt Zwolle-Kampen niet de status van nationaal stedelijk netwerk? Grootstedelijk denken is ook hier nodig. Zwolle zit tegen z'n eigen grenzen aan. Omdat we het open gebied groen willen houden, zal een fors deel van die taakstelling ten westen van Kampen moeten komen.'
Op de kaart laat Rietkerk zien hoe gunstig de Overijsselse hoofdstad ligt. 'We zitten veel duidelijker op de as naar Noordoost-Europa. Bij Groningen houdt alles op.
Als je goed kijkt naar het eurorendement van de Zuiderzeelijn, zul je erachter komen dat het investeren in de Hanzelijn plus variant, dus verbetering van de verbindingen via Zwolle en Meppel, veel kansrijker is. Dat is een doorgaande verbinding, ook internationaal gezien. Op het belang daarvan komt in het debat steeds meer nadruk te liggen. Ik geloof niet in het doortrekken van de Zuiderzeelijn van Groningen naar Hamburg, althans niet de komende eeuw!'
Rietkerk is ervan overtuigd dat Zwolle en omgeving op de agenda komen. 'De Kamer luistert goed naar de regio en het kabinet zet in op kansrijke gebieden, op het eurorendement van de overheidsbestedingen dus. Een euro die je in het Noorden stopt, heeft minder rendement dan wanneer je deze in Zwolle of Twente investeert. Wij hebben een heel goed verhaal.'


Verder deze maand in ROM, onafhankelijk vak- en maandblad voor ruimtelijke ontwikkeling (uitgave Reed Business Publicaties):


De ramp als zegen


Het lijkt een contradictio in terminis, maar toch: voor de ruimtelijke ordening kan een catastrofe op den duur zo zijn nut hebben. Zoals een goede bosbrand in de natuur ruimte maakt voor een nieuw levenscyclus, zo kan een ramp(je) soms lucht en ruimte brengen in de kaart van Nederland. Tabula Rasa, welke planoloog droomt er niet stiekem van? Een Zeeuwse volkswijsheid luidt: "Geef ons heden ons dagelijks brood en om het jaar een watersnood"


Emeritus hoogleraar Saeijs ziet de noodzaak van een nieuwe watersnood echter niet in. Hij stelt dat er in de jaren negentig onmiddellijk na de evacuatie van het rivierenland veel is verbeterd in de veiligheidssituatie, maar beaamt dat dit wel met de bekende middelen is gedaan. In de reflex van 'dit nooit meer' grepen de politiek en waterstaat toch weer terug op het rechttrekken en ophogen van de dijken. "Pas later is het accent verlegd naar duurzaamheid en het zoeken van andere oplossingen, zoals het combineren van functies."
We zouden volgens de deskundigen veel meer rekening moeten houden met de gegevenheden van de natuur. Het huidige kabinet legt in de ruimtelijke ordening teveel nadruk op West-Nederland. Investeren in de Randstad is de boodschap. Toch komen daar de grenzen in zicht. In de Grote Waard dachten de bewoners ook dat ze veilig woonden. Tot de Sint Elisabethsvloed een einde maakte aan die illusie. "Eigenlijk zou je de beurs en andere cruciale economische instituties juist naar Apeldoorn moeten verplaatsen."


Verder onder meer aandacht voor:

De explosieve woningbouwlocatie Bloemendalerpolder en de vliegende start bij de herstructurering van Hoogvliet.