22 december 2004
NIGZ teleurgesteld over standpunt kabinet orgaandonatie
Het kabinet heeft vrijdag 17 december haar standpunt bekendgemaakt
over het NIGZ-voorstel om te komen tot een Actieve Donor Registratie
(ADR) in Nederland. Het NIGZ is teleurgesteld in de door het kabinet
getrokken conclusies dat het ADR-systeem niet zal leiden tot meer
donorgorganen. Het kabinet heeft ook haar visie verwoord op de tweede
evaluatie van de Wet op de orgaandonatie. Het in opdracht van het
kabinet uitgevoerde onderzoek naar het ADR was een ingelast vervolg op
deze tweede evaluatie.
Het voorgestelde ADR systeem heeft als doel de wil betreffende
orgaandonatie van iedereen in Nederland te registreren. Uitgangspunt
blijft het huidige donorregistratiesysteem. Alle niet-geregistreerden
ontvangen nogmaals een aanschrijving met de vraag zich te laten
registreren (al dan niet als donor). Bij niet reageren ontvangt men na
een bepaalde periode een bevestiging dat men na zes weken actief als
donor wordt ingeschreven in het register. Er is dan dus nog een ruime
periode alsnog te reageren. Doet men dit niet dan is men donor met
daarbij de mogelijkheid om altijd, net zoals binnen het huidige
systeem, de registratie te wijzigen.
Het kabinet is van mening dat uit de onderzoeksgegevens niet gebleken
is dat dit ADR-systeem tot substantieel meer donororganen zal leiden.
Dit omdat volgens de onderzoekers het systeem als zodanig niet het
meest doorslaggevende is bij het aantal donoren. Zo zou onder andere
het hoge aantal weigeringen door nabestaanden bij een systeemwisseling
niet wijzigen. Vooral dit laatste is teleurstellend. Want uit
hetzelfde onderzoek blijkt dat het aantal positief geregistreerden in
Nederland zal stijgen van 20% naar ruim 50% van de totale bevolking.
Daar staat echter volgens het onderzoek ook een verdubbeling tegenover
van het aantal nee-registraties en een lager toestemmingspercentage
bij de huidige ja-registraties.
De juridische en ethische problemen die het kabinet noemt bij het ADR
systeem worden door het NIGZ onderschreven en vereisen meer
oplossingsgericht onderzoek. Overigens ondersteunen zo goed als alle
partijen die zich met orgaandonatie bezighouden in Nederland, het
voorstel voor een ADR systeem.
Effecten voorgestelde maatregelen onzeker
De door het kabinet voorgestelde nieuwe maatregelen zijn voor een deel
inmiddels in werking gesteld en zullen voor een ander deel nog opgezet
moeten worden. Deze maatregelen verdienen zeker steun maar de effecten
zijn nog allerminst zeker. Zo is het voorstel om de mogelijkheden van
het in enige vorm uitdelen van het donorformulier bij het verstrekken
van het paspoort interessant. Positief eraan is dat er inderdaad,
zoals het kabinet stelt, een extra distributiepunt van het
donorformulier wordt gecreëerd. Of dat tot meer geregistreerden en
daarmee meer daadwerkelijke donoren zal leiden moet nog
proefondervindelijk worden vastgesteld.
NIGZ-Donorvoorlichting
Het NIGZ heeft in opdracht van de overheid de taak om de Nederlandse
bevolking te informeren over orgaan- en weefseldonatie en de daarmee
samenhangende aspecten zoals het donorschap en registratie in het
donorregister. Met de overheid, diverse samenwerkingspartners en
landelijke organisaties die zich bezig houden met orgaan- en
weefseldonatie wordt daarbij intensief samengewerkt.
Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie