TNO Arbeid


Virtualisering van organisaties: mobiel werken komt het meest voor

Virtualisering is een haast magisch woord: samenwerking tussen mensen op afstand via virtuele teams, webtools, cyberspace. Virtualisering leidt tot werken op afstand: een medewerker, team of organisatie kan onafhankelijk van plaats of tijd aan de slag gaan en afstemmen met klanten, collega's, teams of andere organisaties. TNO Arbeid heeft dit jaar onderzoek gedaan onder 500 werkgevers naar de virtualisering in Nederlandse organisaties. Van de vier virtualiseringsvormen komt mobiel werk het meest voor.

Informatie- en communicatietechnologie speelt een belangrijke rol om virtualisering in organisaties te faciliteren. We onderkennen vier verschijningsvormen:


1.Mobiel werken;

2.Virtuele teams;

3.Shared services;

4.Virtuele netwerken.

In zeven op iedere tien organisaties in de vijf sectoren wordt mobiel gewerkt. Voorbeelden zijn thuiswerken, onderweg of bij de klant werken. Ook in de zorgsector, waar veel werk van nature plaatsgebonden is, wordt in de helft van de organisaties mobiel gewerkt. Maar de financiële en zakelijke dienstverlening gaan aan kop: in ruim driekwart van de organisaties in deze sectoren wordt mobiel gewerkt.

Een andere opvallende bevinding is het grote verschil tussen sectoren als het gaat om het voorkomen van de virtuele netwerken. TNO Arbeid richtte zich in het onderzoek op vijf sectoren: procesindustrie, transport en communicatie, zakelijke dienstverlening, financiële dienstverlening, zorg en welzijn. In de zorg is één op iedere vijf organisaties op een of andere manier in een virtueel netwerk betrokken, terwijl één op iedere twee organisaties in de zakelijke dienstverlening hierin is betrokken.

Alhoewel shared services in de media breed worden uitgemeten, komt het in de praktijk nog maar weinig voor. Met 9% organisaties waar een virtueel shared service centrum (SSC) bestaat, is de sector financiële dienstverlening koploper waar het voorkomen van deze virtualiseringsvorm betreft. In de andere vier sectoren komt een SSC in nóg mindere mate voor.

Van deze sectoren weten we uit eerder onderzoek dat al een aanzienlijk aantal organisaties actief is op het vlak van virtualisering. Met deze relatief grote aantallen, kunnen we ook de effecten goed vaststellen. Zo vinden we een hoger percentage medewerkers dat met werkdrukklachten te kampen heeft in kennisintensieve organisaties die met virtuele teams werken. De resultaten van het onderzoek zijn representatief voor organisaties vanaf tien werknemers in deze vijf sectoren.




TNO Arbeid