21 december 2004
Teleurstelling bij standpunt kabinet over orgaandonatie
Het kabinet heeft haar standpunt bekendgemaakt over het NIGZ-voorstel
om te komen tot een Actieve Donor Registratie (ADR) in Nederland.
Daarnaast heeft het kabinet ook haar visie verwoord op de tweede
evaluatie van de Wet op de orgaandonatie. Het in opdracht van het
kabinet uitgevoerde onderzoek naar het ADR was een ingelast vervolg op
deze tweede evaluatie. Het NIGZ is teleurgesteld in de door het
kabinet getrokken conclusies.
ADR-systeem
Het voorgestelde ADR systeem heeft als doel de wil betreffende
orgaandonatie van iedereen in Nederland te registreren. Uitgangspunt
blijft het huidige donorregistratiesysteem. Alle niet-geregistreerden
ontvangen nogmaals een aanschrijving met de vraag zich te laten
registreren (al dan niet als donor). Bij niet reageren ontvangt men na
een bepaalde periode een bevestiging dat men na zes weken actief als
donor wordt ingeschreven in het register. Er is dan dus nog een ruime
periode alsnog te reageren. Doet men dit niet dan is men donor met
daarbij de mogelijkheid om altijd, net zoals binnen het huidige
systeem, de registratie te wijzigen. Het kabinet is van mening dat uit
de onderzoeksgegevens niet gebleken is dat dit ADR-systeem tot
substantieel meer donororganen zal leiden. Dit omdat volgens de
onderzoekers het systeem als zodanig niet het meest doorslaggevende is
bij het aantal donoren. Zo zou onder andere het hoge aantal
weigeringen door nabestaanden bij een systeemwisseling niet wijzigen.
Vooral dit laatste is teleurstellend. Want uit hetzelfde onderzoek
blijkt dat het aantal positief geregistreerden in Nederland zal
stijgen van 20% naar ruim 50% van de totale bevolking. Daar staat
echter volgens het onderzoek ook een verdubbeling tegenover van het
aantal nee-registraties en een lager toestemmingspercentage bij de
huidige ja-registraties.
De juridische en ethische problemen die het kabinet noemt bij het ADR
systeem worden door het NIGZ onderschreven en vereisen meer
oplossingsgericht onderzoek. Overigens ondersteunen zo goed als alle
partijen die zich met orgaandonatie bezighouden in Nederland, het
voorstel voor een ADR systeem.
Effecten voorgestelde maatregelen onzeker
De door het kabinet voorgestelde nieuwe maatregelen zijn voor een deel
inmiddels in werking gesteld en zullen voor een ander deel nog opgezet
moeten worden. Deze maatregelen verdienen zeker steun maar de effecten
zijn nog allerminst zeker. Zo is het voorstel om de mogelijkheden van
het in enige vorm uitdelen van het donorformulier bij het verstrekken
van het paspoort interessant. Positief eraan is dat er inderdaad,
zoals het kabinet stelt, een extra distributiepunt van het
donorformulier wordt gecreëerd. Of dat tot meer geregistreerden en
daarmee meer daadwerkelijke donoren zal leiden moet nog
proefondervindelijk worden vastgesteld.
NIGZ-Donorvoorlichting
Het NIGZ heeft in opdracht van de overheid de taak om de Nederlandse
bevolking te informeren over orgaan- en weefseldonatie en de daarmee
samenhangende aspecten zoals het donorschap en registratie in het
Donorregister. Met de overheid, diverse samenwerkingspartners en
landelijke organisaties die zich bezig houden met orgaan- en
weefseldonatie wordt daarbij intensief samengewerkt
Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie