NIZW
Zorg voor jongeren verstandelijke beperking kan toegankelijker
Staatssecretaris: ook in 2005 flexibele hantering IQ-grenzen in de
zorg
Zorg voor jongeren met verstandelijke beperking kan toegankelijker
NIZW Jeugd heeft vandaag de resultaten gepresenteerd van drie
pilot-projecten waarin onderzocht is hoe zorg en speciaal onderwijs
voor jongeren met een lichte verstandelijke beperking toegankelijker
te maken zijn. Op grond hiervan pleit NIZW Jeugd er onder andere voor
om de indicatiestelling voor jeugdzorg én AWBZ-zorg geïntegreerd onder
te brengen bij bureau jeugdzorg, zo snel mogelijk te werken aan
deskundigheidsbevordering van bureau jeugdzorg rond deze problematiek,
en een flexibele hantering van IQ-grenzen bij de toekenning van
AWBZ-zorg. De heer Kaasjager, directeur Gehandicaptenbeleid bij het
departement van VWS, nam het eindrapport over de eerder genoemde
pilots in ontvangst namens een verhinderde staatssecretaris Ross-van
Dorp. Hij maakte bekend dat VWS besloten heeft om ook in 2005 de
IQ-grenzen voor AWBZ-zorg flexibel te hanteren zodat alle jongeren de
zorg (blijven) krijgen die zij nodig hebben.
Met de inwerkingtreding van de Wet op de Jeugdzorg in 2005 kunnen
jongeren met een lichte verstandelijke beperking aanspraak maken op
zowel AWBZ-zorg voor gehandicapten als jeugdzorg. Het bestaan van twee
toegangen tot de zorg is voor deze jongeren verwarrend en onnodig
complex. Zeker als zij daarnaast nog een vorm van speciaal onderwijs
volgen met weer andere procedures en toegangen. In opdracht van de
ministeries van VWS en OC&W heeft NIZW Jeugd daarom in drie
pilotprojecten gezocht naar vormen van samenwerking en afstemming
tussen jeugdzorg, gehandicaptenzorg en de zorg in het speciaal
onderwijs.
Aanbevelingen
Volgens Carolien Konijn van NIZW Jeugd tonen de onderzochte
pilotprojecten aan dat de zorg voor jongeren met een lichte
verstandelijke beperking onder bepaalde voorwaarden veel
toegankelijker kan. Zo zou voor deze jongeren de indicatiestelling
voor jeugdzorg èn AWBZ-zorg geïntegreerd ondergebracht moeten worden
bij bureau jeugdzorg. Daardoor krijgen deze jongeren niet alleen één
duidelijk loket, ook kan zo hun complexe en meervoudige problematiek
integraal beoordeeld worden. Bureaus jeugdzorg moeten dan wel zo
spoedig mogelijk leren om de problematiek van licht verstandelijk
gehandicapte (lvg) jongeren te signaleren en te beoordelen. Daarnaast
zijn lvg-jongeren gebaat bij structureel overleg en samenwerking
tussen de verschillende instanties die bij de zorg aan hen betrokken
zijn. Ook moet er meer helderheid komen over de mogelijkheden om deze
jongeren en hun ouders langdurig ondersteuning te bieden. Aangezien
uit de pilots blijkt dat de diagnose van een verstandelijke beperking
vaak (te) laat wordt gesteld, pleitten de onderzoekers - in navolging
van Operatie JONG - voor een verbetering van de vroegsignalering bij
de jeugdgezondheidszorg en het basisonderwijs.
IQ-grenzen
Met zijn aanbeveling om de IQ-grenzen in de zorg flexibel te hanteren,
sluit NIZW Jeugd aan bij het actuele debat om de indicaties voor
AWBZ-zorg strikt te begrenzen. Bij jeugdigen met een lichte
verstandelijke beperking is namelijk doorgaans sprake van meervoudige
problematiek. Naast een lage intelligentie hebben zij veelal een
beperkte sociale redzaamheid en andere psychische of leerproblemen.
Bovendien blijkt uit de praktijk dat het IQ geen stabiele factor is.
Volgens NIZW Jeugd kan het IQ daarom beter niet als maatstaf
gehanteerd worden om AWBZ gefinancierde zorg te begrenzen. Nu VWS
besloten heeft om ook in 2005 de IQ-grens flexibel toe te passen,
wordt voorkomen dat bepaalde jongeren tussen de wal en het schip
terechtkomen. De heer Kaasjager voegde hier tijdens de presentatie nog
aan toe dat de staatssecretaris het komend jaar wil laten monitoren om
welke jongeren het gaat en wat hun problemen zijn. Op grond hiervan
wordt bepaald of het IQ een bruikbaar instrument is voor de toekenning
van AWBZ-zorg en op welke wijze deze jongeren in de toekomst het beste
geholpen kunnen worden.
Downloaden rapport
Betere toegang tot zorg en speciaal onderwijs voor jeugdigen met een
lichte verstandelijke beperking. Eindrapport van de LVG-pilots is
geschreven door Carolien Konijn, Marian de Graaf en Gert van den Berg.
Het rapport is gratis te downloaden via de servicepagina's van
www.jeugdzorg.nl.
http://www.jeugdzorg.nl/publicaties/jeugdzorg/graaf-lvgplus.PDF
Noot voor de redactie (