Ingezonden persbericht
FRIESLAND TELDE 1400 POLDERS
De strijd tegen het water was in Friesland altijd een kleinschalige zaak.
Bijna elke boerderij had zijn eigen polder. Verder waren er nog veenpolders,
wegschappen, contributies - alles bij elkaar meer dan 1400 polders. Om heel
exact te zijn: 1401.
Dit blijkt uit het boek De loop van het Friese water dat vandaag verschijnt.
Het is geschreven door een oud-waterschapsbestuurder, Gerard ter Haar, onder
meer werkzaam geweest als secretaris-directeur van Wetterskip De Waadkant,
en Peter Polhuis, de man die momenteel leiding geeft aan het ene all-in
waterschap dat al die polders in zich verenigd heeft: Wetterskip Fryslân.
Ter Haar en Polhuis volgen de geschiedenis van het Friese water vanaf de
vroegste maatregelen die werden genomen. Waterbeheer heeft een lange
historie, te beginnen bij de terpbewoners. Ooit telde Friesland alleen al 34
waterschappen die zich met de zeewering bezig hielden. De eerste Friese
polder wordt in 1680 gesticht: de Van Aylvapolder nabij Bolsward. In de loop
der jaren volgen er nog dik negenhonderd polders, naast de veertien
veenpolders die door vervenig ontstaan. In 1960 zijn er ruim driehonderd
boezemwaterschappen, ruim zestig wegschappen en meer dan dertig zeewerende
waterschappen. Tussen 1960 en 1977 worden die veertienhonderd schappen
geconcentreerd tot elf boezemwaterschappen. Uiteindelijk zou via een
tussenstadium van zes waterschappen uiteindelijk heel Friesland in één
waterschap verenigd worden.
Het boek van Ter Haar en Polhuis beschrijft deze ontwikkeling, maar ook alle
andere aspecten van water in Friesland: het gevecht tegen de zee, de Friese
gemalen (zoals het Wouda-gemaal, dat op de werelderfgoedlijst staat), de
discussies over het waterpeil, landbouw en natuurbehoud, watervervuiling en
bodemdaling en het toekomstige waterschapsbeleid.
Waterschappen die ook sociale voorzieningen leverden, rechtspraak in verband
met verwaarlozing van zeewerende taken (bij moedwil konden zelfs
doodstraffen worden uitgesporken), maar ook Kaderrichtlijnen en Europese
regelgeving krijgen de volle aandacht.
De waterschappen vormen in ons land de oudste vorm van democratisch bestuur.
Cultuurhistoricus Herman Pleij houdt bij de presentatie dan ook de
welkomstrede onder de titel: Het poldermodel als leidraad?
De loop van het Friese water wordt uitgegeven door Uitgeverij Van Wijnen te
Franeker en is verkrijgbaar bij de boekwinkel. Het ISBN nummer van het boek
is 9051942745 en het kost ? 29,50.
[Bijgevoegde illustraties: Omslag boek; De beide auteurs: Gerard ter Haar
(l) en Peter Polhuis; Wateroverlast in 2004.]
[
Ingezonden persbericht