Gemeente Tilburg

16-12-2004
Bestrijding voortijdig schoolverlaten succesvol Schoolverzuim in afgelopen schooljaar behoorlijk afgenomen

De aanpak van voortijdige schoolverlaters in Tilburg heeft de afgelopen vijf jaar vruchten afgeworpen. Tilburg zit met zo'n 16 % voortijdige schooluitval een kwart onder het landelijk gemiddelde (22%). Het gaat hierbij om partieel - en niet leerplichtige jongeren tot 23 jaar, zonder startkwalificatie (= een diploma op niveau HAVO, VWO of MBO niveau 2).

Maar Tilburg doet het ook goed in de categorie volledig leerplichtige jongeren. Praktisch 100 % van deze leerlingen staat ingeschreven op een school of een traject naar arbeid. Bovendien is het schoolverzuim in het afgelopen schooljaar drastisch afgenomen.

De positieve resultaten blijken uit het jaarverslag leerplicht over het schooljaar 2003-2004 en de evaluatie van het Plan van aanpak voortijdig schoolverlaten (VSV) 'Wie gezien is, is niet weg' 2000-2004. Wethouder Backx van Onderwijs is zeer tevreden: Bij de handhaving van de leerplicht heeft de nieuwe, meer repressieve, aanpak goed gewerkt. Dit blijkt ondermeer uit de forse daling van het aantal absolute schoolverzuimers* van 193 in 2002-2003 naar 51 gevallen in het afgelopen schooljaar. Het percentage voortijdige schoolverlaters kan natuurlijk nog lager, maar landelijk gezien scoren we zeer goed.

Hardere aanpak
In het jaarverslag Leerplicht 2003-2004 staan de belangrijkste resultaten van het team Leerplicht van de gemeente Tilburg beschreven. De handhaving van de leerplicht kenmerkt zich in dat schooljaar door een een hardere, repressieve aanpak. Zo zijn 50% meer processen verbaal uitgeschreven als in het voorgaande schooljaar. Dit gebeurt naast de preventieve activiteiten die in samenspraak met het onderwijsveld plaatsvinden. Andere opmerkelijke gegevens uit het jaarverslag 2003-2004 zijn:

- de afname van het relatieve schoolverzuim** van 1295 in 2002-2003 naar 1160 gevallen;

- de toename van het aantal jongeren met problematisch gedrag dat is opgevangen in één van de alternatieve leertrajecten;
- de start van het project 'Herstart' bij De Burcht, dat helpt om langdurige thuiszitters weer in het onderwijs te krijgen.

School als probleemhouder
Het gemeentelijke Plan van aanpak VSV is in 2000 als onderdeel van het grote stedenbeleid opgesteld, in nauw overleg met het onderwijsveld en de partners van justitie, jeugdzorg en welzijn. Het succes van dit beleid is vooral te danken aan de actieve houding van de scholen, aldus Backx. Zij hebben zich opgeworpen als probleemhouder en als (eerst)verantwoordelijke voor een passende oplossing voor voortijdig schoolverlaten. Het Samenwerkingsverband voortgezet onderwijs (SWV VO) Midden-Brabant heeft hierbij voor het onderwijs een voortrekkersrol op zich genomen.

Aanpak voortijdig schoolverlaten
Het succes van het beleid VSV start bij de aanpak van scholen om zoveel mogelijk jongeren binnenboord te houden. Zij worden daarbij actief ondersteund door de leerplichtambtenaren van de gemeente. Ook hebben alle scholen in het voortgezet onderwijs met VSV-gelden en met provinciale middelen de beschikking gekregen over schoolmaatschappelijke werkers.
De VSV-middelen zijn verder ingezet voor de Moderne Tilburgse School, een vorm van brede school in het voortgezet onderwijs, waar inmiddels zes scholen in het voortgezet onderwijs mee aan de slag zijn. Ook heeft de gemeente geïnvesteerd in voorzieningen voor jongeren die tijdelijk of langer een alternatieve aanpak nodig hebben. Zij kunnen terecht in de diverse alternatieve trajecten. Voor de jongeren vanaf 17 jaar die geen werk hebben of een opleiding volgen is er zonodig het Regiepunt Jongeren. Het afgelopen jaar werden via dit punt meer dan 400 jongeren naar werk of scholing geleid, waaronder 150 voortijdige schoolverlaters.
Met het plan van aanpak VSV zijn verder vele projecten ondersteund, zoals het 10.000 leerbanenplan van het MKB, het onderwijs aan Zeer Moeilijk Opvoedbare Kinderen (ZMOK), het mentorenproject en activiteiten die de schoolloopbaan van jongeren bevorderen. Met al deze activiteiten is de afgelopen vijf jaar een bedrag gemoeid geweest van 3,5 miljoen euro.

In 2005 wordt een nieuw plan van aanpak voortijdig schoolverlaten voorbereid voor de periode 2006-2009. Hierin wordt de nauwe samenwerking tussen het SWV VO en de gemeente verder voortgezet. Op 10 januari 2005 behandelt de raadscommissie Maatschappij de evaluatie en het voorstel voor een nieuw plan.

Bijlage:

- Jaarverslag Leerplicht 2003-2004


* Van absoluut schoolverzuim is sprake indien een volledig of partieel leerplichtige jongere niet is ingeschreven bij een onderwijsinstelling zonder dat daarvoor op grond van de Leerplichtwet toestemming is verleend.


** Van relatief schoolverzuim is sprake indien een volledig of partieel leerplichtige jongere is ingeschreven bij een onderwijsinstelling maar korte of lange tijd geen onderwijs volgt zonder dat daarvoor op grond van de Leerplichtwet toestemming is verleend.