Stuurgroep Leemhuis: Dualisering vraagt extra impuls
15 december 2004
Persbericht van de Stuurgroep Evaluatie Dualisering Gemeentebestuur
bij de presentatie van de evaluatie op 15 december 2004.
De uitvoering van de wet dualisering gemeentebestuur valt veel
gemeenten zwaar. De nieuwe verhoudingen tussen de gemeenteraad en het
college van burgemeester en wethouders zijn nog onvoldoende beproefd
en uitgekristalliseerd. Bovendien voelt niemand in gemeenten zich
verantwoordelijk voor het eindproces. Als de minister niet snel met
krachtige impulsen komt, dreigt de hele operatie te verzanden. Dat is
de boodschap van een stuurgroep onder voorzitterschap van mevrouw Joan
Leemhuis-Stout, die vandaag haar eindrapport aanbiedt aan minister De
Graaf voor Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties. De
stuurgroep had de opdracht de gemeentelijke dualisering te evalueren.
---
De Wet dualisering gemeentebestuur is bij het begin van de huidige
raadsperiode op 7 maart 2002 in werking getreden. De dualisering is
bedoeld om de herkenbaarheid van het lokale bestuur voor de burger te
vergroten en de positie van de gemeenteraad als het belangrijkste
politieke forum in de gemeente te herstellen.
De stuurgroep komt tot de conclusie dat de verwarring over hoe vorm
moet worden gegeven aan de dualisering nog steeds groot is. Deze
verwarring is volgens de stuurgroep bepaald niet alleen toe te
schrijven aan normale overgangsproblemen, maar ook aan het gekozen
invoeringsproces, de onhelderheid over begrippen en bedoelingen, het
gebrek aan een goede invoeringsstrategie en een gebrek aan een "sense
of urgency" op lokaal niveau. Aanvullende inspanningen zijn dus nodig
om de wet alsnog tot een succes te maken. De stuurgroep doet dit appèl
op iedereen die met de invoering van de wet te maken heeft. Ook de rol
van de raadsleden is belangrijk. Zij moeten zich de cultuur van de
dualisering vooral ook zelf actief eigen willen maken en aanspreekbaar
zijn op het resultaat.
Om de dualisering een nieuwe impuls te geven, is het nodig dat de
wetgeving over de bevoegdhedenverdeling tussen raad en college snel
wordt afgerond. Daarnaast moet de zelfstandige positie van het college
en van de raad ook op de volgende manieren worden verduidelijkt en
versterkt.
Zo moet er een einde komen aan de dubbelrol van de burgemeester als
voorzitter van de gemeenteraad en als voorzitter van het college. De
stuurgroep steunt daarom het kabinet om het raadsvoorzitterschap van
de burgemeester uit de Grondwet te halen. Raadsleden moeten de
verleiding weerstaan zich met details bezig te houden. Het college van
burgemeester en wethouders moet het voorbereidende en uitvoerende werk
doen. De minister moet zorgen voor een goede vertaling (codificatie)
van de spelregels van de dualisering in een gezaghebbende en
toegankelijke publicatie.
De burgemeester moet nadrukkelijk de taak krijgen de dualisering in
zijn of haar gemeente goed op gang te brengen en te houden. De
stuurgroep wijst er verder op dat zorgvuldig moet worden omgegaan met
de invoering van de gekozen burgemeester. Het is noodzakelijk, dat
"Den Haag" de intensiteit en de zwaarte van de dualiseringsoperatie
erkent.
Het evaluatierapport zal worden toegezonden aan het parlement en aan
alle gemeenten en provincies.
15 december 2004
Bijlage: samenstelling stuurgroep
Samenstelling Stuurgroep Evaluatie Dualisering Gemeentebestuur
ir. J.M. Leemhuis-Stout (voorzitter)
Huidige hoofdfunctie:
Voorzitter van de NVZ vereniging van ziekenhuizen.
Functies in het openbaar bestuur:
* Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland, van 1994-1999
* Voorzitter van de Unie van Waterschappen, van 1993-1994
* Dijkgraaf van het Hoogheemraadschap van Schieland, van 1984-1994
* Tevens was zij voorzitter van de Raad voor het Openbaar Bestuur en
van de Adviescommissie toerusting en organisatie zittende
magistratuur (Commissie Leemhuis)
drs. R.M. Smit
Huidige hoofdfunctie:
Voorzitter Raad van Bestuur van het Albert Schweitzer ziekenhuis,
vanaf augustus 1999.
Functies in het openbaar bestuur:
* Directeur-generaal Openbare Orde, Veiligheid van het Ministerie
van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, van 1996-1999
* Wethouder o.a. Haven en Financiën (tussentijds aftreden nadat
duidelijk was geworden dat de stadsprovincie Rotterdam niet zou
doorgaan), van 1990-1996
* Lid van de Gemeenteraad van Rotterdam voor het CDA, van 1986-1996
* Lid van de deelgemeenteraad van Kralingen, van 1980-1983
drs. C.A.M. Tetteroo
Huidige hoofdfunctie:
Voorzitter College van Bestuur van het Regionaal Opleidingen Centrum
Eindhoven, vanaf 2003.
Functies in het openbaar bestuur:
* Gemeentesecretaris gemeente Eindhoven, van 1994-2003
* Wethouder gemeente 's-Hertogenbosch, van 1986-1990
* Lid van de gemeenteraad van 's-Hertogenbosch, van 1982-1990
mr. H.M.C.M. van Oorschot (lid van de stuurgroep vanaf 19 augustus
2004)
Huidige hoofdfunctie:
Voorzitter College van bestuur Universiteit van Tilburg.
Functies in het openbaar bestuur/lokale overheid:
* Burgemeester van Delft, van 1997-2004
* Gemeentesecretaris gemeente Tilburg, van 1991-1997
* Adjunct-directeur Dienst Volkshuisvesting, gemeente Den Haag
* Directeur a.i. EZ, gemeente Den Haag
* Directeur a.i. Stadsontwikkeling, gemeente Hilversum
prof. mr. J.W.M. Engels (is per 19 augustus 2004 teruggetreden uit de
stuurgroep vanwege de aanvaarding van het lidmaatschap van de Eerste
Kamer)
Huidige hoofdfuncties:
* Lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, vanaf 2004
* Bijzonder hoogleraar gemeenterecht/gemeentekunde
(Thorbecke-leerstoel) Universiteit te Leiden (vanaf 2001)
* Universitair hoofddocent staatsrecht Rijksuniversiteit te
Groningen
Functies in het openbaar bestuur:
* Lid Provinciale Staten van Drenthe, van 1999 tot 2004
* Lid gemeenteraad van Tynaarlo, van 1998 tot 1999
* Wethouder (van bestuurlijke aangelegenheden, financiën en
ruimtelijke ordening) van Eelde, van 1991 tot 1998
* Lid gemeenteraad van Eelde, van 1990 tot 1998
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties