Ingezonden persbericht


Concurrentie, convergentie
en de consument

De kabelsector in een notendop

Samenvatting

Het bruist van innovatie in de kabelsector. Concurrentie tussen bedrijven op verschillende infrastructuren haalt het beste uit bedrijven. Men moet wel, anders weet de klant wel een andere aanbieder te vinden. De consument wint er veel bij. Een paar voorbeelden:
. De internetsnelheid is de afgelopen twee jaar verdubbeld voor dezelfde prijs (en soms zelfs voor minder).
. De consument is er van verzekerd dat zijn toenemende vraag naar breedbandcapaciteit ook in de toekomst zal worden vervuld. De kabelsector toont bij voorduring aan dat de netwerken toekomstvast zijn.
. Met een groei van breedbandinternet van 80% gedurende het laatste jaar blijft Nederland voorop lopen in Europa.
. Op andere markten staan de oorspronkelijke krachtsverhoudingen tussen aanbieders sterk onder druk. Gebruik van nieuwe technieken voor telefonie leidt én tot nieuwe aanbieders én tot veel lagere prijzen voor de klant. Bedrijven in de kabelsector doen volop mee in de nieuwe concurrentie om de bellende consument.
. Verder kan de consument veel meer kiezen waar het televisie betreft. Digitenne ontwikkelt zich tot een volwaardige speler in de markt, zeker nadat KPN zich heeft opgeworpen als wederverkoper van het Digitenne-pakket. Televisie zal in de nabije toekomst ook via adsl geleverd worden; met name Versatel is zich op dit vlak sterk aan het profileren. Al jaren is bovendien de satelliet een groeiende speler op de televisiemarkt.
. Digitale televisie lijkt van stapel te lopen. Dat is misschien vaker gedacht, maar nooit te voren waren de krachten zo vereend als nu het geval is: telecomaanbieders, omroepen (met veel nieuwe digitale themakanalen), en de kabelbedrijven proberen de consument warm te krijgen voor de vele extra's die digitale televisie te bieden heeft.

Het debat in de Tweede Kamer is gericht op de breedband-ontwikkelingen. Vanzelfsprekend met de nadruk op de vraag: wat is de rol van de overheid? De kabelsector is van mening dat de consument aantoonbaar gebaat is bij de huidige ontwikkelingen op de markt. De innovatiegolf die de netwerken steeds verder verbetert, mag niet gestoord worden. Dat is wél wat er dreigt te gebeuren. Inzet van belastinggeld via gemeenten of huurpenningen via woningcorporaties leiden tot onnodige onzekerheid van investeerders. Met marktonzekerheden is goed te leven, dat is nu eenmaal het lot van een investeerder. Maar als er partijen komen die goedkoop publiek geld inzetten dreigt de balans om te slaan: tegen publiek geld is niet te concurreren.

Ondanks stevige signalen uit Brussel en van de minister van Economische Zaken over de onwenselijkheid van de inzet van publiek geld in de infrastructuur, maakt de kabelsector zich zorgen. Een aantal gemeenten en woningcorporaties lijkt zich weinig van die signalen aan te trekken. De kabelsector hoopt dat de Tweede Kamer het beleid van Brussel nog eens zal onderschrijven, en dat er instrumenten worden gevonden om de inzet van publiek geld tegen te gaan (b.v. via het gemeentefonds). Dat wil niet zeggen dat de overheid geen rol heeft. Integendeel! Bij de ontwikkeling van (publieke) breedbanddiensten is nog veel te veel terrein onontgonnen. Een stevige impuls is nodig, en kan op de volle steun van de kabelsector rekenen.

In bijgaande notitie 'Concurrentie, convergentie en de consument; De kabelsector in een notendop' wordt specifiek uiteen gezet welke dynamiek in de kabelsector gaande is en welke gunstige effecten dat voor de consument heeft. Inleiding

Breedband is slechts een onderdeel van de strijd die de afgelopen jaren is ontbrand op de telecommarkt. Bedrijven, traditioneel en nieuw, proberen met grote inspanningen de gunst van de consument te verwerven. Het resultaat is een scala aan breedbandproducten. Een scala aan nieuwe telefonie-aanbieders en nieuwe manieren van telefoneren, gebruikmakend van breedband. Een scala aan nieuwe producten op de televisiemarkt, die ook bijzonder snel aan dynamiek aan het winnen is. En tenslotte een scala aan vernieuwende technieken om de netwerken die we hebben steeds verder op te zwepen qua capaciteit en snelheid, waardoor ook het toekomstige datatransport is verzekerd.

In deze brief geven we concreet aan hoe de kabelsector bijdraagt aan de dynamiek die hierboven is beschreven. We onderscheiden daarbij een aantal categorieën, in welke we de activiteiten van de bedrijven in onze sector verdelen: ( De kabel klaar voor de toekomst
( Breedbandinternet
Commerciële activiteiten
Maatschappelijke activiteiten
( Telefonie
( Digitale televisie

De kabel klaar voor de toekomst

De kabelsector is druk bezig om in testomgevingen nieuwe technieken uit te proberen die de kabel steeds verder toekomstvast maken. De vraag naar capaciteit is enorm gestegen de laatste jaren, hoewel niet zo snel als het aanbod van capaciteit, en zal naar verwachting nog verder toenemen. Door steeds te innoveren kunnen we de toekomstige vraag naar breedband blijvend aan.

Kabelnetwerken zijn voor het grootste deel van glasvezel. De laatste twee à driehonderd meter worden overbrugd met coax, voor de rest is glasvezel de techniek die gebruikt wordt.

Steeds hogere snelheden op huidige netwerken

De hoogste snelheid die momenteel tijdens een pilotproject wordt bereikt is 100 Mbps (CAIW). Het is niet gezegd dat volgend jaar iedere consument over 100 Mbps zal (willen) beschikken, maar dit soort experimenten moet in de tijd worden gezien: vijf, zes jaar geleden waren de technici al erg blij met geslaagde experimenten met 2 Mbps.

Een aantal bedrijven is al begonnen met het leveren van 10 Mbps aan consumenten (twee jaar geleden werd gedacht, bijvoorbeeld door de Expertgroep Breedband, dat dit soort snelheden voor consumenten dit decennium nog niet zouden worden gerealiseerd). In een stad als Amsterdam is het netwerk daar ook al technisch klaar voor.

De pilotprojecten proberen in essentie twee technieken verder uit.

Nieuwe modems

Ten eerste blijkt dat de Eurodocsis modems steeds sneller worden. Daardoor kan UPC in Almere een (commerciële!) test doen met een verbinding van 30 Mbps. Begin volgend jaar zal in Amsterdam zelfs 50 Mbps worden uitgetest. Voor de volgende generatie modems worden zelfs snelheden voorspeld van honderden Mbps.

Nieuwe technieken: Ethernet-to-the-home

In de tweede plaats is er de geheel nieuwe techniek van Ethernet-to-the-Home. Door een andere manier van inrichting van de netwerken (het modem verdwijnt dan bij de consument) hebben 3.000 huishoudens in Boxmeer momenteel de beschikking over een verbinding van 10 Mbps. De test loopt nu enkele maanden al naar volle tevredenheid, niet in de laatste plaats van de consumenten. Overigens is in het laboratorium al succesvol geëxperimenteerd om de coax-snelheid met deze nieuwe techniek op 100 Mbps te krijgen. Glasvezelsnelheden tegen een fractie van de kosten van een volledig glasvezelnet!

Nieuwe technieken: glasvezel

De marktontwikkelingen zijn zó dynamisch, dat het moeilijk is om te voorspellen welke techniek in de toekomst de meest geschikte zal zijn. Kabelbedrijven zetten in op de eerder genoemde modems en Ethernet-to-the-Home, maar tegelijk wordt ook glasvezel naar de woning uitgeprobeerd. Er lopen twee pilots, waarbij elk zo'n duizend huishoudens worden voorzien van een glasvezel naar de voordeur. Niet omdat we verwachten dat dit op korte termijn voor alle huizen nodig zal zijn, wel omdat het een techniek is die wellicht in de verdere toekomst op grote schaal wordt ingezet. Dan kunnen bedrijven er maar beter klaar voor zijn. Verder wordt er een experiment gestart om in nieuwbouwwijken het netwerk zó aan te leggen, dat er op termijn - indien nodig - tegen zeer lage kosten glasvezel naar iedere voordeur te brengen is.

Bevindingen pilots gesteund door wetenschappelijk TNO-onderzoek

Uit de pilots ontstaat een beeld dat het technische einde van de kabelnetwerken nog niet in zicht is. Dat is bevestigd in onafhankelijk TNO-onderzoek .Daaruit bleek dat de capaciteit van de kabelnetwerken een 'autonome' groei kent van 60% per jaar. De kabelnetwerken zijn minimaal tot 2008, en waarschijnlijk tot na 2012 voldoende om de voorziene groei van de capaciteitsvraag op te vangen. Dit komt doordat er een haasje-over effect plaatsvindt: capaciteit lokt diensten uit, maar nieuwe diensten zorgen ook weer voor vergroting van de capaciteit. Dat er niet staat: "de kabel is nog 50 jaar geschikt", hangt samen met het wetenschappelijke karakter van het onderzoek. Langer dan tien jaar vooruit kijken in een zo dynamische omgeving is onmogelijk zonder de onderbouwing geweld aan te doen.

Breedbandinternet

Commerciële activiteiten

Ongekende groei breedband

De breedbandmarkt is de afgelopen jaren in een ongekend tempo gegroeid. Volgens de OECD is dat tempo wereldwijd gezien zelfs groter dan het tempo waarin de mobiele telefoon gemeengoed werd. Nederland zit in de top van de groeiers. Het laatste jaar bedroeg de toename van het aantal huishoudens dat via kabel of adsl met internet is verbonden bijna 80%. Bedrijven doen er in de harde concurrentieslag al het mogelijke aan om de consument te verleiden. Uit internationaal onderzoek blijkt dat de breedbandtarieven in ons land onder het internationale gemiddelde liggen. Dat komt ook natuurlijk doordat de geboden snelheid dit jaar bij alle kabelbedrijven fors is toegenomen. Sterker nog, de snelheden van vandaag bedragen het dubbele van de snelheden van een jaar geleden. Tegen dezelfde prijs of zelfs goedkoper voor de consument.

Bedrijven willen overal aansluiting kunnen bieden

Waar netwerken nog niet geschikt waren om breedbandinternet te bieden, is dat inmiddels voor het grootste deel van Nederland een achterhaald probleem. Bij de introductie van kabelinternet, maar ook van adsl, was niet bevroed dat de markt zich zo snel zou ontwikkelen. Bedrijven kunnen dan ook niet achterblijven, en inmiddels heeft bijna elke kabelabonnee de mogelijkheid om internet via de kabel af te nemen (net zoals overigens via adsl). Daarnaast worden draadloze alternatieven steeds volwaardiger.

Producten steeds sneller

De snelste verbinding waar een klant in de kabelsector gebruik van kan maken is momenteel 10 Mbps. De verwachting is dat dit product volgend jaar door alle bedrijven zal worden aangeboden. Hiermee staat zonder enige twijfel elke breedbanddienst binnen een fractie van een seconde op het scherm van de computer.

Maatschappelijke activiteiten

Bevordering maatschappelijke breedbanddiensten

De kabelsector heeft het Platform Nederland Breed geïnitieerd. Dat stelt zich ten doel om de maatschappelijke relevantie van breedband te vergroten. Een van de activiteiten was een congres over maatschappelijke breedbanddiensten, waaruit bleek dat het in onderwijs en zorg het met name een gebrek aan financiering van de ontwikkeling van nieuwe diensten en complexe regelgeving zijn die in de weg staan van grootschalig breedbandgebruik. De infrastructuur vormt in geen geval een knelpunt.

Voorbeeldprojecten

Gelukkig wordt op vele plaatsen enthousiast gewerkt aan betere maatschappelijke dienstverlening door inzet van de nieuwe breedbandtechnologie. Men probeert de hierboven genoemde belemmeringen op te lossen. Zo is Kabel Noord, een van de kleinere leden van VECAI, met de Thuiszorg Leeuwarden in zee gegaan om te kijken in hoeverre breedband kan bijdragen aan het langer zelfstandig wonen van oudere mensen. De beeldverbinding loopt via de televisie, omdat ouderen allemaal een TV hebben maar niet allemaal een computer. UPC is aan de slag met de sociale dienst en NV Werk in Amsterdam, waar men probeert om bijstandskinderen toegang tot de digitale wereld te bieden en langdurig werklozen sneller naar de arbeidsmarkt te krijgen door de inzet van computers en breedband.

De Grote Breedband Prijs

Het Platform Nederland Breed heeft organisaties opgeroepen om mee te dingen naar de eerste Grote Breedband Prijs. Inmiddels is de inzendtermijn verlopen en hebben de kanshebbers zich aangemeld. Begin volgend jaar zal tijdens een feestelijke activiteit de prijs ter waarde van EUR 50.000,- aan het meest aansprekende project worden uitgereikt.


Deelname aan Connecting the Dots

Het Ministerie van Economische Zaken heeft een initiatief aangekondigd onder de naam 'Connecting the Dots'. Hiermee wordt een aantal plaatsen waar snelle internetverbindingen bestaan, met elkaar verbonden. Dan ontstaat er een grotere testomgeving voor nieuwe breedbanddiensten. Kabelbedrijven willen graag deel uitmaken van dat initiatief. De gewenste snelheden kunnen immers met glasvezel worden behaald, maar dezelfde snelheden worden nu al gehaald in de breedbandpilots in de kabelsector.


Deelname in de Stichting Nederland Breedbandland

Ook neemt de kabelsector als 'founding father' deel aan de Stichting Nederland Breedbandland, een initiatief van het Ministerie van Economische Zaken. Ook deze Stichting heeft als doel om de kennis over breedbandtoepassingen te stimuleren. Indien in de loop der tijd blijkt dat de activiteiten van de Stichting en het Platform gaan overlappen, zal worden overwogen om het Platform te laten opgaan in de Stichting. Het is immers in niemands belang om schaarse resources verkeerd in te zetten.

Telefonie

De markt voor telefonie verandert snel en grondig. Ook hier is technologie de drijvende factor (VoIP). De techniek lijkt nu rijp voor massale uitrol en steeds meer dienstenaanbieders werpen zich op om digitale telefonie aan te bieden. Kabelbedrijven spelen hier ook op in; de massale introductie van digitale telefonie door kabelbedrijven wordt in 2005 gerealiseerd. Dat neemt niet weg dat de voorlopers al goede resultaten boeken. De eerste prijs voor de straat die "KPN-vrij" is, is inmiddels uitgereikt (waarbij KPN reageert met acties dat de kabel de deur uit kan). Grote steden als Amsterdam en Rotterdam kunnen inmiddels digitale telefonie via de kabel krijgen, waardoor fors kan worden bespaard op de kosten voor telecommunicatie.

Digitale televisie

Dynamiek saai?

Dynamiek wordt haast eentonig: ook de markt voor televisie is grondig aan het veranderen. In het buitenland worden al grote pakketten televisiekanalen via adsl bij de consument gebracht. Kabelbedrijven hebben jaren geworsteld om de consument te overtuigen van de toegevoegde waarde van digitale televisie. Dat viel niet mee, ook al omdat de Nederlandse consument gewend is om een groot aantal kanalen te kunnen zien tegen een lage prijs.

Convergentie ís er nu

Vriend en vijand lijken het nu echter eens: elektronische communicatie wordt digitaal. Digitale elektronische communicatie is beter te beheersen, beter te bewerken en kost ook minder ruimte. Digitalisering is dan ook één van de belangrijkste oorzaken van de voortgaande ontwikkeling van convergentie van de traditioneel gescheiden sectoren van Media, Telecommunicatie en Informatietechnologie.

Convergentie is een uitermate gunstige ontwikkeling. Ten eerste omdat er hevige concurrentie ontstaat op markten waar in het verleden weinig effectieve marktwerking mogelijk bleek. Door zeer actieve infrastructuurconcurrentie tussen met name KPN en de kabelbedrijven, maar ook andere consortia, loopt Nederland in Europa voorop in de ontwikkeling en innovatie van breedbandproducten en -technologieën. Ten tweede omdat het de keuzevrijheid van consumenten aanzienlijk vergroot. En ten derde omdat nieuwe combinaties van diensten een geweldige stimulans voor innovatie opleveren.

Omroep wordt digitaal

Iedereen is het over eens dat op lange termijn ook omroep volledig digitaal zal zijn. Daarmee zal omroep - als breedbanddienst bij uitstek - een cruciale bijdrage leveren aan de convergerende wereld.

De satelliet heeft de overstap naar digitalisering al gemaakt, en dit jaar is ook de interesse van KPN gewekt. Momenteel verkoopt KPN het Digitenne-abonnement, dat men probeert vooral in combinatie met andere KPN-producten aan de man te brengen. Al deze belangstelling voor digitale televisie is logisch, zoals hierboven is uiteen gezet. Het spreekt vanzelf dat de kabelbedrijven, kenners van de televisiemarkt, meer dan actief zijn op deze markt.

Kabeltelevisie wordt digitaal

Er zijn tal van activiteiten om digitalisering van televisie een nieuwe duw in de rug te geven. Grotere pakketten tegen lagere prijzen, waarbij de benodigde digitale ontvanger in de winkel kan worden gekocht, is een richting die door een aantal bedrijven is ingeslagen. Bij een toenemend aantal bedrijven wordt digitale distributie een onderdeel van het standaardpakket. Daarnaast is er een belangrijke trend naar méér digitale kanalen. De voornemens van veel omroepen om met digitale themakanalen te beginnen worden in de kabelsector met vreugde begroet.

Het mag duidelijk zijn dat het belangrijkste doel van de kabelbedrijven is, als het gaat om televisie, om de consument de voordelen te tonen van digitale televisie. Intussen is er ook discussie over een eventuele volgende fase: als digitale televisie interactief wordt, welke standaard daar dan het beste voor zou zijn. Hiertoe is een Platform opgericht van omroepen, overheid, televisieproducenten en (via VECAI) de kabelsector. Interoperabiliteit is daarbij voor de kabelsector hét sleutelwoord.

Conclusies

In deze brief is aangegeven dat concurrentie tussen infrastructuren in Nederland écht werkt. Een veelheid aan producten tegen hoge kwaliteit, relatief lage prijzen, en een enorme golf aan innovatie in de netwerken zijn daarvan het tastbare bewijs.

Hierdoor spoelt een digitaliseringsgolf over ons land. In een hoogdynamische omgeving staan de marktstructuren in televisie, internet en telefonie onder grote druk. Werd in het verleden soms gesproken over de 'digitaliseringshobbel' voor digitale televisie, het is goed denkbaar dat de enorme dynamiek en de veranderingskrachten die daarmee gepaard gaan wél zullen leiden tot de doorbraak van digitale televisie. De dynamiek is in ons land groter dan elders, omdat weinig andere landen zo'n mate van concurrentie tussen infrastructuren kennen.

De kabelsector is en blijft daarom een erg groot voorstander van concurrentie tussen infrastructuren. De consument vaart er het beste bij. Waar de kabelsector níet voor is, is dat er overheidsgeld wordt gestoken in de ontwikkeling van telecom-infrastructuren waardoor er concurrentievervalsing optreedt. Het is niet nodig, en voor het overheidsgeld zou in deze tijden toch betere bestemmingen kunnen worden gevonden.

-----------------------
TNO: Ontwikkeling van diensten en kabelinfrastructuur, oktober 2004, gepubliceerd door Platform Nederland Breed

-----------------------

Inhoudsopgave

( Samenvatting 2
( Inleiding 3
( De kabel klaar voor de toekomst 3
( Breedbandinternet 5
Commerciële activiteiten
Maatschappelijke activiteiten
( Telefonie 6
( Digitale televisie 7
( Conclusies 8

Postbus 16201
2500 BE DEN HAAG
t 070-3053333
f 070-3053344
e vecai@vecai.nl
i www.vecai.nl
December 2004


---- --