De Nederlandse Bank
DNB publiceert Kwartaalbericht december 2004
Persbericht
Datum leeg 15 december 2004
Economische groei trekt gestaag aan, DNB: een nieuwe organisatie onder
een vertrouwde naam, Financiële instellingen en financiële
stabiliteit, De pensioensector: duurzaamheid onder druk, Nederlandse
banken klaar voor `operationeel risico' volgens `Bazel-II'
Deze en andere onderwerpen staan in het Kwartaalbericht december 2004,
dat de Nederlandsche Bank (DNB) op woensdag 15 december om 13.00 uur
vrijgeeft voor publicatie. Het Kwartaalbericht opent zoals
gebruikelijk met rapportages over financiële stabiliteit, monetaire en
economische ontwikkelingen, toezicht en betalingsverkeer. Daarnaast
komen de volgende onderwerpen aan bod:
Economische groei trekt gestaag aan
Naar verwachting zal de economische groei in Nederland gaan aantrekken
van 1,2% dit jaar tot 1,7% en 2,5% in 2005, respectievelijk 2006. De
gunstige ontwikkeling van de wereldhandel is de drijvende kracht
hierachter. Belangrijke neerwaartse risico's zijn de depreciërende
dollar en de hoge olieprijs. Dat blijkt uit de ramingen met MORKMON,
het macro-economisch model van DNB waarover het Kwartaalbericht twee
keer per jaar verslag doet. Een permanente verzwakking van de koers
van de Amerikaanse dollar met nog eens 10% tot $1,42 per euro, pakt
volgens een simulatie met MORKMON negatief uit voor het herstel van de
Nederlandse economie. De groeiraming zou dan 0,7 procentpunt lager
uitvallen in 2005. Het dempende effect is het gevolg van enerzijds het
verlies aan prijsconcurrentie voor de Nederlandse uitvoer en
anderzijds van de minder sterke groei van de wereldhandel. Een 20%
hogere olieprijs remt de groei met 0,2 procentpunt per jaar. Ook in
dit scenario is er een lagere wereldhandel, terwijl van binnenlandse
zijde vooral de consumptieve bestedingen en de bedrijfsinvesteringen
achterblijven. Simulaties met een verhoging van de pensioenpremies in
Nederland met 0,5%-punt van het brutoloon in 2005 en in 2006, laten
een dempend effect op het bbp-volume zien van 0,3% na drie jaar.
DNB: een nieuwe organisatie onder een vertrouwde naam
De Nederlandsche Bank en de Pensioen- & Verzekeringskamer zijn op 30
oktober 2004 gefuseerd. De fusie van de beide toezichthouders is een
natuurlijke afronding van een integratieproces dat al eerder in gang
was gezet. Aanleiding voor de fusie waren de belangrijke veranderingen
die de afgelopen decennia in de financiële sector zijn opgetreden,
zoals het ontstaan van omvangrijke financiële conglomeraten. De nieuwe
organisatie, die verder gaat onder de naam de Nederlandsche Bank
(DNB), verbetert de effectiviteit en efficiëntie van het prudentieel
toezicht. Bovendien wordt nu de synergie van het toezicht met de beide
andere kerntaken van DNB, monetair beleid en betalingsverkeer,
optimaal benut. Op die manier draagt DNB nog beter bij aan financiële
stabiliteit.
Financiële instellingen en financiële stabiliteit
Financiële instellingen dienen steeds meer bekeken te worden vanuit
een brede financiële stabiliteitsinvalshoek. Niet alleen groeiden
banken, pensioenfondsen en verzekeraars de afgelopen decennia veel
sneller dan de reële economie, ook is de concentratiegraad toegenomen
en is de verwevenheid met financiële markten en met het buitenland
versterkt. Beleidsmatig betekent dit dat het financiële systeem als
geheel in beschouwing moet worden genomen, met speciale aandacht voor
de dwarsverbanden tussen verschillende typen financiële instellingen,
markten en infrastructuur. Ook zal vaker een afweging moeten worden
gemaakt tussen het bevorderen van de schokbestendigheid van de
instellingen en de efficiëntie van het financiële systeem.
De pensioensector: duurzaamheid onder druk
In reactie op de sterk aangetaste solvabiliteitspositie zijn de
afgelopen twee jaar forse stappen gezet richting herstel van de
Nederlandse pensioensector. Zo is een substantiële overgang van
eindloon- naar middelloonregelingen gerealiseerd, zijn premies
opwaarts aangepast richting kostendekkend niveau en worden werknemers
gestimuleerd om langer door te werken. Ook het pensioentoezicht is in
beweging: een nieuwe pensioenwet is in voorbereiding en daaraan
gerelateerd is veel werk verzet bij het ontwikkelen van een
risicogebaseerd financieel toetsingskader. Daarbij moeten keuzes
worden gemaakt om een volwaardig pensioenstelsel overeind te houden,
zonder ongewenste belemmeringen voor het herstel van de economie.
Nederlandse banken klaar voor `operationeel risico' volgens `Bazel-II'
De banken in Nederland zijn voor het merendeel goed voorbereid op de
komst van het operationeel risico als risicocategorie in `Bazel-II',
het nieuwe stelsel van risicogevoelige kapitaaleisen voor banken. Dat
blijkt uit een recente inventarisatie van DNB onder 60 Nederlandse
banken om vast te stellen hoe zij de kapitaaleis voor operationeel
risico willen berekenen. De meeste banken kiezen voor een
berekeningsmethode die past bij de complexiteit van hun operationeel
risico. De grote, internationaal actieve Nederlandse banken voldoen
allemaal aan de verwachting door geavanceerde interne modellen te
ontwikkelen. Kleine banken kiezen relatief vaak voor de eenvoudigste
berekeningswijze; voor een aantal van deze instellingen zou de keuze
voor een iets geavanceerdere berekeningswijze te overwegen zijn.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Tobias Oudejans,
020-524 3100 en 06-524 96 961, of Herman Lutke Schipholt, 020-524 2712
en 06-524 96 900.
Een fysiek exemplaar van het Kwartaalbericht is te bestellen
via info@dnb.nl.
Vanaf woensdag 15 december 2004 om 13.00 uur is het Kwartaalbericht
ook te downloaden vanaf de website van de Nederlandsche
Bank, www.dnb.nl.