REGIOPLAN BELEIDSONDERZOEK

REGIOPLAN: Effecten nieuwe gewichtenregeling zijn fors

Effecten nieuwe gewichtenregeling zijn fors
Scholen met veel allochtone leerlingen leveren soms kwart van formatie in

Amsterdam, 15 december 2004 - Met ingang van 2006 worden extra middelen voor onderwijsachterstanden verdeeld op grond van het opleidingsniveau van de ouders. Als gevolg van deze verandering zullen sommige scholen voor primair onderwijs tot 25 procent minder geld voor hun personeel ontvangen. Dit blijkt uit onderzoek van Regioplan Beleidsonderzoek.

Scholen voor basisonderwijs ontvangen extra geld voor bestrijding van onderwijsachterstanden. Zij krijgen dat extra geld met name voor allochtone leerlingen en voor autochtone leerlingen met laag opgeleide ouders. Dit gebeurt op basis van een extra gewicht dat aan deze leerlingen wordt toegekend. Het gewicht van alle leerlingen bepaalt het schoolgewicht, dat weer van belang is voor de hoeveelheid extra middelen die de school krijgt om leraren aan te nemen.

Deze zogeheten gewichtenregeling wordt gewijzigd. De wijzigingen zijn bedoeld om het extra geld voor onderwijsachterstanden nadrukkelijker te baseren op de feitelijke achterstanden van een kind. In de nieuwe regeling is etnische afkomst geen criterium meer voor de toekenning van het geld, maar uitsluitend het opleidingsniveau de ouders.

Over de effecten van de nieuwe gewichtenregeling voor het aantal aan te stellen leraren tasten veel scholen en besturen nog in het duister. Regioplan heeft in de gemeente Leidschendam-Voorburg onderzocht wat de effecten van de nieuwe regeling zijn. Hieruit blijkt dat de nieuwe gewichtenregeling voor een deel van de scholen tot een drastische daling van het schoolgewicht gaat leiden.

De scholen die nu al gewichtenleerlingen hebben, gaan er in de nieuwe situatie op achteruit, zo blijkt uit het onderzoek. Twee scholen in de gemeente hebben meer dan zeventig procent allochtone leerlingen. Een van die scholen zal bijna een kwart van het geld dat men voor formatie krijgt verliezen. Dit komt omdat deze school veel leerlingen heeft waarvan één van de ouders een opleidingsniveau hoger dan VBO heeft. Deze situatie zal vooral vaak voorkomen op scholen met veel kinderen van asielzoekers.

De nieuwe regeling kan nog andere effecten hebben die we nu nog niet kunnen voorzien. Zo is nog niet precies bekend hoe het plafond dat de minister wil instellen (bij meer dan 80 procent gewichtenleerlingen ontvangt de school geen extra geld), zal worden toegepast. Een probleem van heel andere orde is de wijze waarop scholen het opleidingsniveau straks moeten gaan vaststellen. Vooral als de opleiding in het land van herkomst is gevolgd, is dit moeilijk en kan tot interpretatieverschillen leiden. De vraag is hoe streng scholen hierop gecontroleerd zullen gaan worden.

Noot aan de redactie
Voor meer informatie,