VVD 'Vierkant achter de huidige vorm van het PGB'
Onderwerp: Algemeen Overleg Persoonsgebonden Budget (PGB)
Woordvoerder: Anouchka van Miltenburg
Datum: 14 december 2004
Wat vandaag in dit Algemeen Overleg ter discussie staat is de mate van vrijheid die budgethouders hebben.
De redenatie achter het PGB is lijkt mij vrij eenvoudig: In ruil voor een korting van 30 % t.a.v. het bedrag dat reguliere zorg ons kost, koopt de AWBZ-klant de vrijheid om zijn eigen keuzes in zorg te maken. Keuzes ten aanzien van de hoeveelhed zorg, welke zorg en over het tijdstip waarop die zorg wordt verleent, de kwaliteit en ga zo maar door.
In de visienotitie waarom ik u tijdens de begrotingsbehandeling vroeg en die door de kamer werd ondersteund, verwachtte ik dat u zou aangeven hoe u tegen deze keuzevrijheid aankijkt. Ik vind niet dat de brief die u ons vorige week stuurde antwoord geeft op die vraag. Wel wekt u de indruk, door de maatregelen die u erin voorstelt en door het in het algemeen problematiseren van het PGB, dat u afwijzend staat ten aanzien van de keuzevrijheid.
De brief staat echter vol van maatregelen die de vrijheid van de klant inperkt en van de suggesties die budgethouders in een kwaad daglicht stelt. De beeldvorming waarover u zegt zich zo zorgen te maken begint bij uw eigen opstelling. De belangrijkste reden waarom mensen die er geen verstand van hebben met scheve ogen kijken naar budgethouders is dat zij soms horen om welke hoge bedragen het kan. Het probleem is dat slechts weinigen zich realiseren hoe hoog de kosten per client zijn van reguliere zorg: In ieder geval 30 boven het verstrekte PGB.
Ik hoop dat u vandaag eerlijk en open antwoord zult geven op mijn vraag hoe u nu werkelijk denkt over het PGB en de daarbij behorende vrijheid?
De VVD, zo geef ik u alvast mee, staat nog steeds vierkant achter de huidige vorm van het PGB.
Ik loop nu zo snel mogelijk een aantal punten van de brief door:
1) Budgethouders besteedden volgens de Staatssecretaris hun eigen bijdrage niet geheel aan zorg. Daar staat wat de VVD betreft tegenover dat budgethouders gemiddeld jaarlijks 15% van hun budget niet gebruiken omdat zij ervoor waken dat er nog voldoende geld is in geval van tegenvallers in zorg aan het einde van het jaar. Dat dekt uw probleem toch afdoende af?
2) U suggereert dat de indicatiestelling van budgethouders te ruim is omdat er geld overblijft. Als dat zo zou zijn dan zou dat voor indicaties AWBZ-breed gelden, want mensen kiezen pas na indicatie voor de zorgvorm. Prijst nu toch die zuinige budgethouders, want als u ze gaat dwingen hun hele budget op te maken dan krijgt u die 15% per budget in het vervolg niet meer terug!
3) Over de monetarisering van de mantelzorg het volgende: Doordat het PGB 70% lager is dan de natura tarieven, hebben wij mensen gedwongen om hun zorg zoveel mogelijk buiten de reguliere zorg in te kopen omdat daar nu eenmaal gerekend wordt met de door ons vastgestelde CTG tarieven die 30% boven het budget liggen dus. Dat was en is een bewuste keuze en naar nu blijkt zijn de gebruikers hier ook zeer tevreden mee. Niet moeilijk doen nu, zou ik zeggen.
4) Bij de invoering van het PGB-nieuwe stijl is de meerderheid van de gebruikers erop achteruitgegaan. Dit was niet onze bedoeling dus hoe gaat u dit oplossen. Uw verklaring dat het komt door de herindicaties is ons betreft wat kort door de bocht omdat die vlieger dan voor de gehele AWBZ op zou moeten gaan. Graag een reactie.
5) Vorig jaar heeft u onder druk van de kamer besloten om extramuraal geen eigen bijdrage te gaan vragen voor Ondersteunende en activerende begeleiding, Het is ons een doorn in het oog dat budgethouders voor die functies wel een eigen bijdrage betalen. Dat komt neer op een extra korting van het PGB die mijn fractie niet aanvaardbaar vind. Wij vragen u dan ook om dit terug te draaien.
6) Bij de invoering van het PGB is besloten om de ontwikkeling ervan nauwlettend te volgen. Keer op keer is aangetoond dat er nauwelijks sprake is van misbruik of oneigenlijk gebruik. Nu wilt u, bovenop de drie onderzoeken van dit jaar, opnieuw onderzoek doen. De VVD vraagt u met klem dit niet te doen, maar u te concentreren op ander mogelijke en minder onderzochte problemen in de AWBZ.
7) Wij zijn tegen uw voorstel om het begrip gebruikelijke zorg op voorhand uit te breiden. Eerst willen wij daartoe van u een visie op de mantelzorg in het algemeen ontvangen. Dus niet de visie van een van uw ZBO's. Wat vindt u nu eigenlijk aanvaardbare mantelzorg en zijn er naar uw mening verschillen tussen wat we van partners, inwonende kinderen, buren en zo verder kunnen vragen? Dit is ook belangrijk bij het WMO-debat. Wanneer kunnen we daartoe een stuk van u tegemoet zien?
8) Beheer en verantwoording van het budget: Er zijn mensen die heel goed hun eigen zorg kunnen inkopen en beoordelen, maar die wel moeite hebben met de daarbij behorende administratie. Waarom toch mogen zij dat niet betalen uit hun budget? Zij moeten dat toch voor ons doen?
9) Als mensen ervoor kiezen zelf aan het roer van hun zorgboot te staan, dan dragen wij niet alleen het budget over, maar ook de controle op en de beoordeling van de kwaliteit. Dat is inhoud geven aan het begrip eigen verantwoordelijkheid.
10) Zoals ik ook al heb betoogt tijdens de Begrotingsbehandeling is mijn fractie zeer ongelukkig met het budgetplafond in de AWBZ. In antwoord op onze schriftelijke vragen zegt u zelfs dat u het aanvaardbaar vindt dat er een wachtlijst ontstaat voor het PGB. Wij vinden dat niet aanvaardbaar. Mensen die kiezen voor zorg op maat moeten dat te alle tijden kunnen doen. Omdat het in bijna alle gevallen zo is dat mensen vanuit zorg in natura overstappen op een PGB wil mijn fractie het volgde voostellen: Mensen die vanuit zorg in natura in een van de sectoren, overstappen naar een PGB, zetten binnen die sector hun zorg om in een budget. Afgezien van het voordeel dat mensen zo nooit hoeven wachten op een PGB levert dat daarnaast op dat instellingen echt beconcureerd worden en dus extra hun best zullen gaan doen om binnen de reguliere zorg een aanbod te creëren dat maakt dat mensen niet meer willen kiezen voor een PGB. Ik overweeg hiertoe een motie in te dienen.
---- --
VVD