Gemeente Ede

nummer 268 / Ede, 14 december 2004

Rechtmatigheid criterium in jaarrekening 2004

Met de komst van het duale stelsel moeten de jaarrekeningen van alle gemeenten vanaf 2004 in Nederland voldoen aan een aantal nieuwe criteria, samen te vatten onder de noemer `rechtmatigheid`. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft op 24 november 2004 invulling gegeven aan dat begrip. Dit criterium is met terugwerkende kracht van toepassing op de wijze waarop de gemeentelijke administratie gevoerd moet worden. De accountants, die nog steeds worstelen met de toepassing van dit nieuwe criterium, geven aan dat de gemeentelijke administraties en dus ook die van Ede hieraan niet voldoen. Hierdoor krijgt Ede waarschijnlijk geen goedkeurende verklaring voor de rechtmatigheid. De toets op de gebruikelijke wijze van controleren: zogeheten getrouwheid doorstaat de Edese administratie zondermeer.

Het criterium `getrouwheid` wil zeggen dat de cijfers in de jaarrekening een juist beeld geven van alle inkomsten en uitgaven én de gemeentelijke financiële positie die daarmee samenhangt. Het criterium `rechtmatigheid` heeft betrekking op de mate waarin de gemeente bij haar financiële beleid nauwgezet handelt volgens de vastgestelde regels. Deze regels gaan bijvoorbeeld over termijnen waarbinnen Edese organisaties een gemeentelijke subsidie kunnen aanvragen, of de manier waarop de gemeente offertes aanvraagt voor het verkrijgen van een lening. Deze regels zijn erg strikt. Wethouder Van t Hoog hierover: "Ik zou de regels rigide bureaucratisch willen noemen. Het Rijk spreekt veel over deregulering, maar ik moet strenger worden dan ik wil én nodig vind. Een subsidieverzoek dat voor de sluitingstermijn is aangekondigd, maar een dag erna binnenkomt moet volgens het rechtmatigheidsbeginsel worden afgewezen. Ik vind dit niet goed. We worden afgerekend op de regels, terwijl het daar niet om gaat. Regels moeten eerlijk en transparant beleid faciliteren."

Discussie
Tussen het Rijk en de Nederlandse gemeenten is veel discussie over de invoering van het rechtmatigheidsbeginsel. De Nederlandse gemeenten zijn van mening dat de regels rondom rechtmatigheid niet helder zijn. Ook zijn ze pas in de loop van 2004 gemaakt en eind november aan de gemeenten medegedeeld. De regels gelden wel met terugwerkende kracht voor het hele jaar 2004. Wethouder Van t Hoog: "Wij gaan deze kwestie per brief aan minister Remkes kenbaar maken. Wij zijn niet tegen het begrip Rechtmatigheid, wij hebben grote problemen met de wijze waarop het wordt ingevoerd. Juist van dit kabinet, dat zichzelf afficheert als de Andere Overheid; een overheid met minder regels en bureaucratische ballast, worden we gedwongen de handen van het bed weg te halen en ons in te richten als een overheid van regeltjestoetsers en boekhouders. En dat kan toch nooit de bedoeling zijn. Bovendien vrees ik dat inwoners bij het predikaat `onrechtmatig` denken aan fraude. En dat is hier totaal niet aan de orde."
---