Bijdrage Wim van de Camp aan behandeling begroting Algemene Zaken 2005
Mr. Ing. W.G.J.M. van de Camp Den Haag, 14 december 2004
bijdrage voor het plenair debat
Begroting Algemene Zaken 2005 (29 800 III)
Hoofdlijnen van het betoog: gesproken woord geldt.
NEDERLAND: Quo Vadis?
MdV, Nederland is veranderd sinds dinsdagochtend 2 november.
Tot die dag waren wij een redelijk vrijzinnig en tolerant land. Althans zo leek het.
Na die dag lijken wij verscheurd: tweedeling tussen religieuze en niet religieuze mensen, tussen fanatici en rekkelijken, tussen mensen die vinden dat je alles moet kunnen zeggen in het publieke debat en mensen die vinden dat je die vrijheid alleen in gebondenheid kan beleven.
Nu, anderhalve maand later, weten wij beter. Er sluimerde al veel langer een gevoel van onbehagen. Doorgeschoten individualisme versus een ongrijpbare collectiviteit.
Grote problemen met een niet afgeronde integratie.
Je zou bijna de vraag stellen, wat is dat de Nederlandse samenleving??
Een land waarin kerken, moskeeën en scholen in brand worden gestoken, waarin politici hun werk niet meer kunnen doen, waarin zogenaamde 'white power'op een idiote puberachtige manier de aandacht probeert te trekken. Zo kennen wij Nederland niet en zo willen wij Nederland ook niet kennen.
En tussen dit alles staat het kabinet Balkenende II en de minister-president Jan Peter Balkenende in het bijzonder.
Inmiddels zijn er vele maatschappelijke discussies gestart. Prima, de burgers zullen immers primair onderling het contact moeten versterken en daadwerkelijk respect naar elkaar tonen. Enkel papieren of theoretische oplossingen volstaan niet meer.
Het verantwoord samenleven in steden, wijken en dorpen is niet op te leggen. De burgers zelf vervullen daarin de cruciale rol.
Maar daarnaast moet de overheid zichtbaar zijn: "er kan geen twijfel zijn over de
harde aanpak van extremisten die de samenleving pogen te ondermijnen". (citaat uit
brief kabinet d.d. 23 november jl.)
Sociaal en Cultureel Rapport 2004
"Tevreden met het eigen leven, ontevreden met de samenleving" zo luidt de kop boven het persbericht bij het verschijnen van het Sociaal en Cultureel Rapport 2004.
Dit rapport bevat talrijke interessante, maar ook belangwekkende bespiegelingen over de Nederlandse samenleving anno 2004. Nederland dreigt een "belevingssamenleving" te worden waarin het dictaat van het "eigen gevoel"geldt.
De centrale vraag: wat kan de individuele burger bijdragen aan het verbeteren van de Nederlandse samenleving wordt echter ook door het SCP rapport niet beantwoord. De burger heeft vooral oog voor eigen welzijn en geluk, onvoldoende voor het welzijn en geluk van de samenleving als totaal
Maar voorzitter, samenleven is niet vrijblijvend. Samenleven vergt investeringen en inspanningen van de burger in de Nederlandse gemeenschap.
De CDA fractie bepleit daarom een meer actief burgerschap: alleen maar klagen over wat er niet deugt helpt ons geen stap verder; alle wensen en verwachtingen afwentelen op de overheid evenmin: wat doet U zelf om de samenleving verder te helpen? Respect tonen naar andere burgers, van welke religie, overtuiging of afkomst dan ook, elkaar durven aanspreken, maar ook aangiftebereidheid, ogen en oren open in het kader van de veiligheid, vrijwilligerswerk, sportbegeleiders, schoolbestuurders, mantelzorgers .
Welke bijdrage kan u leveren? Dat zou de centrale vraag moeten zijn!
Dit brengt mij op het waarden en normen debat. Wat heeft de afschuwelijke moord op Theo van Gogh ons geleerd?
Het debat moet worden voortgezet en is tot op dit moment te laks, te vrijblijvend gevoerd. Wat heeft het spreken over respect, tolerantie, onderling begrip voor zin als er in de praktijk niets van terecht komt??
Normen kun je opleggen; waarden kun je niet opleggen, die moet je overdragen
Wie is verantwoordelijk voor het "onderhoud "en de overdracht van de Nederlandse waarden?
Er zal opnieuw, meer en anders, vooral ook mentaal, geïnvesteerd moeten worden in ouders (opvoeding), in scholen, (doorspek de afzonderlijke vakken met burgerschapskunde), in sportclubs, buurthuizen (gemeenschapszin) en ga zo maar door. Daar staat echter tegenover dat de kleinschaligheid, de toegankelijkheid en de transparantie van de diverse soorten instellingen niet genegeerd kan blijven in dit
debat.
Hoe ziet het kabinet, de premier in het bijzonder, deze noodzakelijkheid?
Voorzitter op een dag als vandaag kunnen wij niet heen om de rol van de media in onze samenleving. Gelukkig zien wij ook het debat over de verantwoordelijkheid van de media ontstaan. Weliswaar is terughoudendheid geboden, zeker van politici, maar dat de media een grote verantwoordelijkheid hebben in het publieke debat is duidelijk. Zo maar iedereen een platform bieden kan niet de bedoeling zijn.
MdV De ontwikkelingen van de afgelopen maanden hebben ook de discussie over de plaats en de positie van de minister-president in ons staatsrechtelijk bestel nieuw leven ingeblazen. Is hij en blijft hij de klassieke primus inter pares of is voor hem (c.q. haar) een meer geprononceerde positie noodzakelijk. Ik ben het met de vele commentatoren eens dat de discussie over de 'rijksbrede communicatie' en de zogenaamde 'coördinatie-eenheid' slechts een afgeleide is. De CDA fractie steunt het streven naar een beter en meer centraal aangestuurd communicatiebeleid, maar wij vinden bovenal dat de meer principiële discussie snel gevoerd moet worden. In deze tijd van soms grote nationale en internationale bedreigingen is naar onze mening een meer centrale rol voor de minister-president noodzakelijk.
In dit verband is onze fractie ernstig benieuwd naar de stand van zaken rond de uitvoering van het Hoofdlijnenakkoord: citaat: De Minister-president zal leiding geven aan een regiegroep uit het kabinet, die een grondig en gericht onderzoek zal instellen naar de verschillende modaliteiten van de versterking van de positie van de minister -president, diens bevoegdheden en diens democratische legitimatie. (blz.12)
Onze fractievoorzitter heeft in dat kader al eens gesproken over de mogelijkheid van een aanwijzingsbevoegdheid voor de minister-president. Ook wordt wel gesproken over een grotere 'doorzettingsmacht' voor de minister-president.
Meer tempo in deze discussie én conclusies zijn naar de mening van onze fractie geboden.
Beklijven de postbus 51 spotjes nog? Evaluatie verschijnt in 2005 (pag. 10)
Zie het proefschrift van Rob Klaassen, Universiteit Twente d.d. 19 november 2004.
Voorzitter, ten slotte mijn laatste thema: De kwaliteit van de Publieke dienstverlening blijft voor onze fractie een zorg van het allergrootste belang en daar zijn de prestaties van dit kabinet onvoldoende.
Het kabinet heeft een actieprogramma Andere overheid gepresenteerd. Wat de CDA fractie betreft is de uitvoering van dit programma nog veel te veel een bestuurlijke, interne aangelegenheid: het effect voor de burger is nog in het geheel niet in beeld.
Er is en blijft, en dat neemt niet af, veel kritiek op het functioneren van (semi-) publieke diensten. (dossier Fortuin- d'Hondt).
Recentelijk is daar ook nog het rapport 'Bewijzen van goede dienstverlening'
van de WRR aan toegevoegd.
Zoals hiervoor al aangestipt: wellicht is er ook een actieprogramma Andere burger nodig. Burgerschap is immers ook de bereidheid en het vermogen onderdeel uit te maken van een gemeenschap en daaraan bij te dragen. Waar moedigt de overheid burgers toe aan, waar nodigt de overheid burgers toe uit?
Participerend burgerschap vraagt immers veel meer dan deelname aan protestdemonstraties of het plaatsen van een kruisje op een referendumformulier!!
Het verminderen van de bureaucratie bij en het verbeteren van de prestaties van de overheid heeft voor het CDA een hoge prioriteit.
Deze hervorming van de overheid vraagt om een krachtige regie. De aansturing van het proces is op dit moment te diffuus en te traag: EZ denkt na over vraagsturing, Justitie over andere wetgevingsconcepten, BZK over andere vormen van toezicht, Financiën over minder administratieve lasten en minister De Graaf mag dit alles coördineren, zonder enige vorm van doorzettingsmacht. De concrete invulling vindt per departement plaats. De CDA-fractie is van mening, dat een structurele hervorming van het overheidsapparaat coördinatie door de minister-president zelf vereist.
Voorzitter, mag ik tot slot nog een aantal concrete punten aan de orde stellen:
Datum voor het referendum over de Europese Grondwet: Departement van Algemene zaken is "leading" in het vaststellen ervan, hoe ver staat het ermee en wat voor type campagne gaat er gevoerd worden?
Innovatieplatform : Concrete resultaten tot op dit moment nog te weinig zichtbaar!!
Worden de nieuwkomers, de uitdagers voldoende gestimuleerd, de gevestigde orde eerder te veel!!
Zie de discussie in de Volkskrant (Frank Kalshoven op za 20 en 27 november jl).
Benutting computers (rekencapaciteit) in stand-by stand
IBM heft zeer onlangs het "World Community Grid" initiatief geïntroduceerd waarin iedereen wordt uitgenodigd om niet gebruikte computerkracht ter beschikking te stellen voor wereldwijde humanitaire doelen.
-----------------------
TWEEDE KAMERFRACTIE
-----------------------
postbus 20018 telefoon 070 - 318 22 11 bezoekadres: Plein 2
2500 EA ´s-Gravenhage telefax 070 - 318 26 02 2511 CR ´s-Gravenhage
---- --
CDA