De Nederlandse Bank


Speech directeur Witteveen over 'Convergentie van toezichtregimes' Speech

Datum 09/12/2004
Locatie Twaalfde Verzekeringsdag van Ernst & Young in Amsterdam. Spreker mr D.E. Witteveen
Organisatie leeg DNB

Convergentie van toezichtregimes

Vandaag koersen we kriskras door verzekeringsland. In deze decembermaand bestaat dan snel de neiging om naar het afgelopen jaar achterom te zien. Ik verkies vooruit te kijken. Dat zal ik doen vanuit mijn zicht op de verzekeringssector. Ik wil met u het thema `convergentie van toezichtregimes' verkennen. Hoe gaan we convergentie in de toezichtomgeving realiseren zonder in de valkuil te stappen die "one size fits all" heet. Ik doe dat omdat een belangrijke drijfveer voor de DNB-PVK fusie juist gelegen is in de gelijkgerichtheid van het toezicht op die instellingen. In het verlengde daarvan ligt ook ons commitment om kostenbesparingen te realiseren. Bijvoorbeeld in onze `back-office': dat wil zeggen niet alleen allerlei ondersteunende diensten, maar ook de verwerking van toezicht en statistische gegevens.

Ik vind het verder nogal voor de hand liggen dat in het toezichtdomein zelf geen plaats meer is voor verschillen die geen enkele zin of rechtvaardiging hebben. Mooi denkt u, dus een pleidooi voor cross-sector convergentie van toezicht. Ja, zeg ik dan ... maar van een blinde convergentie drift mag geen sprake zijn. Ik zie juist als onze hardnekkige uitdaging: onderken de wezenlijke sectorspecifieke kenmerken én doe daar in de toezichtregelgeving én -uitvoering recht aan.

Na een intensief fusie- en reorganisatieproces is de DNB-PVK fusie sinds 30 oktober jl een feit. Ontwikkelingen in onze omgeving, dus ook die in de financiële sector - ik hecht er aan dat te onderstrepen - hebben tot die fusie aangezet. Trefwoorden zijn dan: concentratie en branchevervaging in de financiële sector. Zeker zo belangrijk is het - prudentiële - zicht op de gehele financiële sector om over de financiële stabiliteit te waken. Binnen de vernieuwde DNB draait daar alles om: van het soepel lopen van het betalingsverkeer tot het toezien op de conditie van de financiële sector. Begrijpelijk als we bedenken dat Nederland een relatief grote - 7de van de wereld - internationaal opererende financiële sector heeft, én de negatieve effecten die een stabiliteitscrisis heeft op inkomens, vermogen en werkgelegenheid. Ik wil ook benadrukken dat de fusie synergie beoogt: door de bundeling van kennis, weten we meer en zijn we slagvaardiger. Bovendien leidt de fusie tot een jaarlijkse kostenbesparing die naar verwachting tot circa 24 miljoen euro voor DNB-PVK als geheel zal op lopen.

Laat ik in het verlengde daarvan ook iets zeggen over toezichtkosten.

De laatste tijd een veel besproken onderwerp. Waar staat DNB in die discussie? Ik kan dat het best `principle based' zo samenvatten:
* we staan voor goed prudentieel toezicht, tegen zo laag mogelijke kosten - dus ook met zo min mogelijk administratieve lasten;
* we willen transparant zijn over zowel de directe als de indirecte kosten - immers wij kennen niet de corrigerende werking van marktdiscipline; en

* we vinden - gelet op de grote economische belangen die het prudentieel toezicht dient - dat de kwaliteit van het toezicht niet in het gedrang mag komen.

Mij dunkt drie principes die ons voldoende prikkels geven om daadwerkelijk naar kostenreducties op zoek te gaan en u voldoende handvatten te geven om ons daarop aan te spreken. Toch lijkt de discussie haast te verworden tot een van `rule-based' minutieuze kwantificeringen en compensatieverplichtingen. Ik vind dat zorgelijk. Immers, het gevaar is reëel dat we dan hét doel van toezicht uit het oog gaan verliezen. Natuurlijk, cijfermatige inschattingen van baten en lasten zijn relevante input om tot effectief en efficiënt toezicht te komen, maar één waarheid of één discrete beslisregel gaat het ons niet brengen. Toezicht houden is te complex om het tot een ongenuanceerd `rule-based' rekensommetje te reduceren. Een `principle based'-benadering biedt mijns inziens voor alle betrokken beduidend meer uitzicht op écht bevredigende resultaten.