Ingezonden persbericht



- Persbericht -

Uit benchmark studie op strategische en financiële prestaties blijkt: Ziekenhuizen moeten zelf de handschoen oppakken

Amsterdam, dinsdag 14 december 2004 -Het succes van ziekenhuizen hangt af van de ambities en de inzichten van de ziekenhuizen zelf, niet zozeer van marktwerking of regelgeving. Daarom moeten ziekenhuizen zelf de verantwoordelijkheid nemen, zegt dr. Anshu Gupta van Roland Berger Strategy Consultants. Het bureau verrichtte de eerste sectorbrede vergelijkende studie naar de strategische en financiële prestaties van de Nederlandse ziekenhuizen.

Roland Berger analyseerde de jaarverslagen van vrijwel alle Nederlandse ziekenhuizen over de periode 2000 - 2003. De belangrijkste conclusie: Onafhankelijk van de druk van marktwerking of regelgevers moeten ziekenhuizen zelf al hun positie verbeteren en zich klaarstomen voor het te verwachten zware weer in de zorg. Volgens dr. Anshu Gupta, verantwoordelijk voor gezondheidszorgpraktijk van Roland Berger, is het management van ziekenhuizen de enige geloofwaardige partij om de transactie tussen specialisten en patiënten te faciliteren en daarmee efficiënte zorg te verzekeren. Daarvoor zou een diep en breed inzicht in de strategische, financiële en operationele prestaties van ziekenhuizen een vereiste zijn. "Ziekenhuizen moeten beseffen op welke gebieden zij kunnen verbeteren en wat de toekomstige strategische opties zijn," aldus Gupta.

De Nederlandse zorgsector kampt de komende jaren met twee fundamentele uitdagingen: De eerste heeft betrekking op de financiering van de groeiende zorgvraag. Roland Berger maakte afgelopen zomer al bekend dat de gemiddelde Nederlander in 2020 bij de huidige ontwikkelingen 25-30% van zijn inkomen aan zorgkosten kwijt is. De tweede uitdaging gaat over de wijze waarop de processen in de zorg op efficiënte wijze kunnen worden gemanaged. "Uit onze analyse blijkt dat er tussen ziekenhuizen op meerdere fronten verrassend grote verschillen bestaan op het gebied van groei, financiële resultaten en efficiëntie. Bovendien worden deze verschillen steeds groter," aldus Gupta.

In de studie zijn zes onderwerpen geïdentificeerd die centraal moeten staan op de strategische agenda van de ziekenhuisbestuurders:
1. Groeien ondanks financiële beperking: De zorgsector staat voor een enorme groeiopgave. De verwachting is dat de ziekenhuissector in 2020 in omvang verdubbeld is tot een waarde van E100 miljard. Dat is 20% van het BBP tegenover 12% van het BBP in 2002;
2. Verbeteren financiële positie: Ondanks een kleine verbetering zijn de gemiddelde financiële resultaten van de sector nog steeds zwak. Het verbeteren van de eigen financiële positie moet de hoogste prioriteit krijgen binnen ziekenhuizen;
3. Streven naar leiderschap: Een toenemende tweedeling in de prestaties van ziekenhuizen houdt in dat het gat tussen 'leiders' en 'volgers' steeds groter zal worden. Steeds meer ziekenhuizen leverden een extreme prestatie, zowel in positieve als in negatieve zin. Het aantal ziekenhuizen dat een nettoresultaat van meer dan 3% behaalde, steeg van twee in 2000 naar negen in 2003. Het aantal met een negatief resultaat steeg van 19 in 2000 naar 27 in 2003;
4. Optimaliseren "productie mix": Verscheidene Nederlandse ziekenhuizen hebben aanzienlijk potentieel om hun 'productiemix' verder te optimaliseren. De studie voorspelt een verdere groei in dagbehandelingen en een vermindering van verpleegdagen. Deze ontwikkeling heeft echter tot op heden nog geen kostenbesparingen opgeleverd. Ziekenhuizen moeten hun bedrijfsvoering herstructureren om de financiële voordelen van deze structurele verschuiving te kunnen benutten;
5. Verbeteren productiviteit: Loon- en inkoopkosten zijn veel harder gestegen dan de productie, wat duidt op een groot productiviteitsgat. Er bestaat dus een noodzaak voor grote productiviteitsverbeteringen; de grote verschillen tussen de onderzochte ziekenhuizen bevestigen het potentieel hiervoor. Vooral in de inkoop van goederen en diensten moeten ziekenhuizen hun prestaties aanzienlijk verbeteren. Roland Berger verwacht dat er op dit gebied een besparing van 10-20% (meer dan E 500 miljoen) mogelijk is;
6. Bepalen en realiseren unieke verbeterpunten: In de onderzochte periode hebben 25 van de 81 ziekenhuizen manieren gevonden om hun prestaties te verbeteren. Alle onderzochte ziekenhuizen (ook de best presterende) hebben echter op verschillende fronten nog aanzienlijke mogelijkheden voor prestatieverbeteringen.

Volgens Gupta zit de gezondheidszorg momenteel in een 'stilte voor de storm': "Als de duidelijke trends zich verder ontwikkelen en de sector deze niet effectief aanpakt, zullen ziekenhuizen en hun patiënten een zware tijd tegemoet gaan. Het is daarom aan het management van ziekenhuizen om de uitdagingen aan te gaan en daarmee een rustige vaart voor alle Nederlandse burgers te garanderen."

Roland Berger is voornemens om de benchmarkstudie jaarlijks te herhalen. De studie is afgelopen dagen naar alle bestuurders van de ziekenhuizen en andere zorgleiders gestuurd.

Over Roland Berger Strategy Consultants

Roland Berger Strategy Consultants is een internationaal strategisch adviesbureau met ruim 1.700 medewerkers in 32 kantoren, verspreid over 22 landen. In Europa behoort de firma tot de top-3 van strategieadviseurs, wereldwijd tot de top-5. Bij Roland Berger Nederland werken 35 mensen.

**