nieuws > Alleen op de Wereld
Plan helpt Afrikaanse kinderen om te gaan met de gevolgen van HIV/aids
# 2. ALLEEN OP DE WERELD
2 december 2004 - HIV/aids is in deze tijd een van de grootste
uitdagingen in de strijd voor betere levensomstandigheden van kinderen
in Afrika. Het gaat daarbij niet alleen om kinderen die zelf zijn
besmet. Want nu ouders in veel Afrikaanse landen massaal bezwijken aan
aids, dreigt een hele generatie kinderen achter te blijven zonder
enige vorm van zorg. Deze kinderen moeten niet alleen het verdriet
over hun gestorven ouders onder ogen zien. Zonder inkomsten lopen zij
ook het risico op ondervoeding en discriminatie. Zij kunnen meestal
niet naar school, raken vaak hun huis kwijt en belanden op straat,
waar zij gemakkelijk slachtoffer worden van misbruik en uitbuiting. En
als ze niet zelf al met HIV zijn besmet, is de kans groot dat ze dat
daar alsnog oplopen. Plan Nederland wil met een serie berichten
aandacht vragen voor deze kinderen.
Kinderhuishoudens
In de meeste door aids geteisterde Afrikaanse landen, is het de
familie die het groeiende aantal aids-wezen probeert op te vangen.
Maar dit traditionele sociale vangnet staat onder enorme druk en
begint aan alle kant engatentevertonen.Doordeomvangvande
aids-epidemie, gekoppeld aan extreme armoede, bezwijken steeds meer
families onder de last steeds meer monden te moeten voeden. Het gevolg
is dat een groeiend aantal kinderen nergens terecht kan en de zorg
voor zichzelf en hun jongere broertjes en zusjes op hun eigen
schouders moet nemen. Kinderhuishoudens - childheaded households -
zijn een treurig, maar steeds bekender fenomeen in veel Afrikaanse
landen.
Jongeren als Christopher
Christopher is 15 en leeft in een dorpje vlakbij de Ugandese hoofdstad
Kampala. Christopher staat er na het overlijden van zijn ouders aan
aids alleen voor. Hij woont met zijn broertje Kinthu van 11 in hun
ouderlijk huis. De jongens gaan niet meer naar school een proberen op
het lapje grond bij hun huis voldoende eten te verbouwen om hun hoofd
boven water te houden.
Jongeren als Christopher lijken misschien iets minder kwetsbaar
wanneer zij alleen achterblijven dan heel jonge kinderen. Maar zonder
steun en begeleiding van volwassenen én de verantwoordelijkheid voor
jongere broertjes of zusjes, worden ook zij gemakkelijk slachtoffer
van misbruik en uitbuiting. Vooral meisjes hebben vaak geen andere
keus dan de prostitutie om geld te verdienen voor eten en kleding voor
zichzelf en hun broertjes en zusjes. De kans is levensgroot dat zij
hierdoor ook zelf aids oplopen.
Verzekeren van de toekomst
Een van de programma's van de pan-Afrikaanse organisatie Hope for
African Children Initiative (HACI) -
een samenwerkingsverband van zes ngo's, waaronder Plan - richt zich op
de steun aan aids-wezen en het verzekeren van hun toekomst. Ouders met
aids krijgen bijvoorbeeld begeleiding in het opstellen van een
juridisch waterdicht testament, zodat het ouderlijk huis - en
eventueel de bijbehorende lap grond - eigendom blijft van de kinderen.
Voor de ouders én de kinderen is er medische zorg en voor de kinderen
wordt het schoolgeld betaald. Jongeren krijgen de mogelijkheid een
beroepsopleiding te volgen, als timmerman, metselaar of kleermaker.
Daarmee kunnen zij dan zelf in hun levensonderhoud voorzien.
Steven, de oudste van drie broers waarvan beide ouders aan aids zijn
overleden, zit nog op school, maar onderhoudt ondertussen ook het
kindergezin. Steven en zijn broertjes Innocent en Patrick vertellen
dat ze respectievelijk 18, 14 en 12 zijn, maar volgens de mensen in
hun dorp zijn ze hoogstens 15, 11 en 8. Steven verdient nu wat bij met
het vlechten van touw, dat hij op de markt verkoopt. Hoe dat moet,
heeft hij nog van zijn moeder geleerd. Zodra Steven klaar is met
school - in het kader van het HACI-programma wordt het lesgeld betaald
- gaat hij een beroepstraining volgen. `Ik wil graag monteur worden',
zegt hij.
Plan Nederland