Marlies Bensdorp beste Nederlander op WK junioren
Het WK Junioren in het Indiase Kochi is na dertien slopende ronden tot
een einde gekomen.
Van de Nederlandse deelnemers haalde Marlies Bensdorp de meeste
punten. Dankzij een overwinning in de slotronde haalde zij bij de
meisjes 8 uit 13 en dat leverde haar de zevende plek op, voorwaar een
prima resultaat! Kampioene werd hier de Russische Ekaterina Korbut met
10,5 uit 13.
Ook Arlette van Weersel won in de slotronde en bleef daardoor met 7
uit 13 net boven de middenmoot.
Voor de jongens eindigde het toernooi minder florissant. Erwin l'Ami
speelde het hele toernooi bovenin mee maar een nederlaag in de
slotronde hield hem op 7,5 uit 13. Op zich niet slecht, maar gezien
het verloop van het toernooi zal L'Ami hiermee niet helemaal tevreden
zijn...
Jan Smeets kwam na een slechte start goed terug, maar moest in de
slotfase opnieuw een paar nederlagen incasseren. Hij eindigde eveneens
op 7,5 uit 13.
Jeugdkampioen Dennis Ruijgrok had het zwaar temidden van de wereldtop
en zag vele goede stellingen in rook oplossen maar een overwinning in
de slotronde maakte een en ander nog een beetje goed. Hij sloot af op
5 uit 13. Wereldkampioen werd de thuisspelende Pentyala Harikrishna
met 10 uit 13.
Op de jeugdteamsite zijn diverse rondeverslagen te vinden. Daar ligt
ook het gastenboek open om onze talenten aan te moedigen.
---
3e Harmonie Schaaktoernooi sterker dan ooit
Van 21 t/m 30 december organiseert de Stichting Schaakontwikkeling en
-opleiding Noord-Nederland (SO-ON) voor de derde maal het Harmonie
Schaaktoernooi. Dit toernooi is tevens het 41e internationale
schaakfestival van Groningen.
De invitatiegroep van het toernooi is opnieuw sterker bezet dan vorig
jaar. In deze groep spelen drie talentvolle Nederlandse jeugdige
schakers mee. Zij zullen zich meten met buitenlandse leeftijdgenoten
en enige ervaren grootmeesters.
De winnaar van vorig jaar, grootmeester Friso Nijboer, verdedigt zijn
titel. De Amsterdammer, recent nog winnaar van het ACT toernooi in
eigen huis, is in Groningen altijd goed op dreef. Uit de stad komen
Sipke Ernst en Yge Visser. Ernst heeft een bij een grootmeester
passende rating, maar moet nog een norm scoren om deze begeerde titel
ook daadwerkelijk in de wacht te slepen. Visser is Internationaal
Meester en in Groningen vooral bekend vanwege zijn trainingen voor de
noordelijke jeugd. Voor het eerst in zijn 41-jarige leven speelde hij
in juni mee in het Nederlands kampioenschap. Weliswaar eindigde hij in
de onderste regionen, maar hij speelde wel een beslissende rol in de
strijd om het kampioenschap door Iwan Sokolov verrassend op remise te
houden.
Ook Daan Brandenburg is van de partij. De jeugdspeler van SC Groningen
werd in augustus Open Nederlands Jeugdkampioen, terwijl hij op het
gesloten Nederlands Jeugdkampioenschap al de beste speler onder 18
jaar was. Op het wereldkampioenschap op Kreta t/m 18 jaar veroverde
hij een verdienstelijke 19e plaats. Het Harmonietoernooi wordt zijn
eerste gesloten toernooi waarin hij een meesternorm wil gaan scoren.
Erwin L'Ami uit Woerden heeft net als Ernst nog één norm nodig voor de
grootmeestertitel. Met een beetje geluk is Nederland op 30 december
twee grootmeesters rijker.
De laatste Nederlander is John van der Wiel. De 45-jarige grootmeester
uit Leiden komt terug in de plaats waar hij 25 jaar geleden zijn
internationale schaakcarrière begon. In 1979 werd Van der Wiel in
Groningen Europees jeugdkampioen.
Drie van de vier buitenlandse deelnemers komen uit Oost-Europa, maar
zijn in Nederland geen onbekenden. Merab Gagunashvili is een 19-jarige
grootmeester uit Georgië, die echter speelt voor Hotels.nl, het eerste
team van SC Groningen, dat in de Nederlandse meesterklasse uitkomt.
Onlangs won hij ook het weekendtoernooi van Den Haag. Andrey Zhigalko
is afkomstig uit Wit-Rusland. Ook hij is niet voor het eerst in
Nederland. Zhigalko was de winnaar van het Stork Young Masters, dat
tijdens het Open NK-jeugd in Hengelo werd gespeeld.
Met zeer veel genoegen haalde de SO-ON Yuriy Kuzubov naar Groningen.
De 14-jarige meester uit de Oekraïne is een van de grootste
jeugdtalenten ter wereld. Ook hij probeert in Groningen zijn laatste
grootmeesternorm te scoren.
Als laatste speler werd de Engelsman Gawain Jones vastgelegd. De
17-jarige meester is woonachtig in Ierland. Hij eindigde op het recent
gehouden WK t/m 18 jaar op Kreta op een zesde plaats.
A-groep
Ook de A-groep kent een sterke bezetting. De sterkste speler op papier
is de Oekraïense grootmeester Alexandr Aregshenko. Concurrentie krijgt
hij misschien van de drie meesters die op dit moment hun deelname
hebben toegezegd: Rob Hartoch, Bedri Sadiku (Servië) en de Groninger
Erik Hoeksema, op dit moment als tweede geplaatst.
De gewone huis- en clubschakers kunnen terecht in de B-groep (tot een
rating van 1800) of in de zogenaamde minitoernooien. Deze
minitoernooien duren vijf ronden en beginnen op tweede kerstdag.
Het toernooi wordt mogelijk gemaakt door de Rijks Universiteit
Groningen, de gemeente Groningen, Hanzehogeschool Groningen,
Adviesbureau Schrijvers, de KNSB, King Software en BDO Groningen.
Alle wedstrijden worden gehouden in het Harmoniegebouw van de Rijks
Universiteit Groningen, Oude Kijk in 't Jatstraat 26, Groningen. De
partijen beginnen elke dag om 13.00 uur. Publiek heeft gratis toegang.
De partijen, standen en uitslagen zullen te volgen zijn op:
http://www.so-on.org/kerst2004/2004ned.html
Deelnemers invitatiegroep
Merab Gagunashvili (GEO) IGM 2567
Friso Nijboer (NED) IGM 2567
Yuriy Kuzubov (UKR) IM 2530
Sipke Ernst (NED) IM 2521
Erwin L'Ami (NED) IM 2516
Andrey Zhigalko (BLR) IM 2515
John van der Wiel (NED) IGM 2493
Yge Visser (NED) IM 2451
Gawain Jones (ENG) IM 2447
Daan Brandenburg (NED) 2340
Gemiddelde rating: 2494,7 FIDE-categorie: X
Score nodig voor een IM-norm: 4 uit 9
Score nodig voor een GM-norm: 6-9
---
4e ronde Meesterklasse: HMC Calder in linkerrijtje na
winst op HWP
Een moeilijke middag, maar een grote overwinning... De 4e ronde van de
Meesterklasse was voor HMC-Calder I een belangrijke speeldag. Na de
wedstrijd tegen Witte Paard ( Sas van Gent ) zouden we weten waar we
dit seizoen staan. De eerste drie ronden waren wisselvallig verlopen,
en na het teleurstellende gelijke spel tegen Zukertort Amstelveen
vroegen de pessimisten zich al af of de lat niet te hoog lag: of het
toch geen eerste prioriteit had om boven de degradatiestreep te komen
(en te blijven) in plaats van te proberen in de bovenste helft van de
ranglijst aan te klampen.
Een overwinning tegen Witte Paard zou zeer welkom zijn, omdat het een
heleboel lucht zou verschaffen en HMC Calder zeer stevig in de
middenmoot van het veld zou plaatsen, ver weg van de onderste regionen
(en voor de optimisten: op schootsafstand van een plaats in de
play-offs). Het is gelukt, met ruime cijfers zelfs, maar heeft nog
heel wat voeten in de aarde gehad.
Het optimisme en de goede voornemens waren er volop, daar kwam ik
tijdens de heenreis wel achter. Ondanks het ontbreken van
grootmeesters Daniel Fridman en Mikhail Saltaev waren de meeste
teamgenoten ervan overtuigd dat het eerste een belangrijke overwinning
zou moeten kunnen boeken. Het feit dat om klokslag één uur de auto met
Rafael Fridman, Andrey Orlov en onze bejaarde debutant Janis Klovans
nog niet te bestemder plaatse was gesignaleerd, kon de meeste
teamgenoten ook niet verontrusten. Zij zouden toch ieder moment kunnen
arriveren. Enkel teamleider Ben Span wandelde ongerust heen en weer
tussen speellokaal en parkeerterrein, want hij was er niet helemaal
gerust op. De wedstrijd werd begonnen, en toen na een half uur spelen
de laatste auto nog steeds niet was gearriveerd, begonnen we ons toch
zorgen te maken. Ben voegde mij op fluisterende toon toe dat het hem
nog niet gelukt was om telefonisch contact met de afwezigen te leggen.
Nog geen vijf minuten later kon hij de wachtenden geruststellen. De
verloren zonen stonden in de directe omgeving van Sluiskil voor een
brug te wachten en zouden ongetwijfeld nog op tijd aanwezig zijn. Nog
eens vijf minuten later waren ze inderdaad binnen en zochten gehaast
hun plaats op.
Andrey Orlov, de chauffeur van het gezelschap, was het allemaal een
beetje te veel geworden. Een lange reis, wegopbrekingen bij Antwerpen,
diverse files en dan ook nog die brug vlak voor het eindpunt... Hij
was naar eigen zeggen hondsmoe. Een paar zetjes in een rustige
Philidor-verdediging, de tegenactie in het centrum waarmee hij gelijke
kansen waarborgde - in een overigens interessante stelling - en Andrey
bood remise aan, wat Eddy van Beers dankbaar aanvaarde. Misschien
vanwege de stelling, maar ook omdat hij nog naar een festiviteit
moest.
Dubbelaanval
Niels Ondersteijn was tot in zijn vingertoppen gemotiveerd, en
derhalve misschien wel iets te gespannen aan de partij begonnen. Tegen
de sluwe oude vos Bernard de Bruijcker probeerde hij in een Engelse
partij met zetverwisseling in een bekende structuur te komen. Dat
lukte hem echter niet en in een poging zijn ruimtenadeel op tactische
wijze te neutraliseren overzag hij een venijnige dubbelaanval en moest
een stuk inleveren. Om zijn teamgenoten niet met een snelle
achterstand op te zadelen deed hij nog wat zetten, maar dat was alleen
van belang voor de statistiek. Niels' tactiek kwam uit de verf omdat
de Zeeuw Kees Nieuwelink eenzelfde uitglijder produceerde als onze
man. Ondergetekende experimenteerde met de Aljechinverdediging , maar
na zes zetten liet mijn geheugen me in de steek.
De uiteindelijke keuze was niet de methode die ik een jaar geleden in
de voorbereiding voor de Calder-Cup op het bord heb gehad, maar leidde
eveneens in theoretische banen - al was ik me dat niet bewust. Zwart
stond weldra comfortabel, met een solide structuur en mogelijkheden
tot een minderheidsaanval. Een scherpe actie van Nieuwelink bleek
tactisch zo lek als een mandje, en al na twintig zetten gingen de
stukken weer in de doos. Dat was het sein voor Niels om zijn
vruchteloze tegenstand te staken.
Na een uur of twee spelen was de stand 1½ - 1½ maar de stellingen op
de resterende borden baarden me ernstige zorgen. Vreemd genoeg ving ik
in de wandelgangen op dat ook de Witte Paard-spelers zeer
pessimistisch gestemd waren. Onbegrijpelijk...
Laten we met het topbord beginnen. Nicolai Vesterbaek Pedersen speelde
tegen de jonge Belg Tom Piceu, nam het Wolga-gambiet aan en leek zich
vooralsnog te consolideren. Maar hij dacht wel erg lang na over zijn
zetten, en had dientengevolge al spoedig een grote tijdsachterstand.
Met de zwarte stukken moest Geert Vanderstricht proberen zich de
Schotse grootmeester Paul Motwani van het lijf te houden. Ze volgden
een lange variant van het Catalaans die wit enig initiatief belooft
ten koste van een pion. Een variant die ze ooit samen hebben
geanalyseerd, wat Paul Motwani zich echter niet realiseerde.
Geert had een zeer solide stelling, maar het actieve stukkenspel van
zijn opponent garandeerde deze voldoende compensatie. Een partij die
nog alle kanten op kon, en dan ben je altijd bang dat de grootmeester
zadelvaster is.
Een vooruitziende blik
Een nieuw gezicht aan bord 3, de Letse meervoudig oud-wereldkampioen
senioren Janis Klovans. Een legende die in de jaren 60 al finalist was
in het kampioenschap van de Sovjet-Unie, tijdgenoot en kameraad van de
onvergetelijke Michael Tal. Onze Letse connectie had zorggedragen
voor deze opmerkelijke invalkracht. Verreweg het oudste in jaren van
HMC Calder 1 bleek Janis het jongste van allemaal in zijn
schaakopvatting. Hij koos direct een vlijmscherpe bestrijding van
Helmut Cardons Siciliaan en stortte zich direct in het strijdgewoel.
Spoedig ontstonden dolle complicaties waarbij het de argeloze
toeschouwer onduidelijk was hoe dat zou gaan aflopen. Wachten en hopen
dus...
De openingsfase van de partij is niet Rafael Fridmans specialiteit.
Hij speelde Konings-Indisch in de voorhand, maar dusdanig slordig dat
zwartspeler Koen Leenhouts de damevleugel infiltreerde en een
compenserende aanval op de koningsvleugel niet van de grond kwam. Een
partij waar ik voor het ergste vreesde.
Het is altijd een genot te zien met welke overgave Michiel Abeln zijn
partijen speelt. Letterlijk alsof zijn leven ervan af hangt. Hij kwam
in een hem bekende variant van de Meraner, en annexeerde een pion en
het loperpaar in ruil voor een lelijke dubbelpion op de
koningsvleugel. De dynamische factoren waren zonder meer in zijn
voordeel. Misschien dat hij te optimistisch was, maar Michiel liet
onnodig tegenspel toe en het zag er plots helemaal niet zo duidelijk
meer uit. Hij moest zich gaan verdedigen.
Mijn hoop voor een positief resultaat was eigenlijk vooral gericht op
Paul Span. In een Slavische variant werden snel de dames geruild en
toen begon Paul met engelengeduld zijn positionele troeven uit te
spelen. Je zag de tegenstander afglijden terwijl Pauls stelling met de
zet beter werd. Een hoopvolle ontwikkeling, maar één zwaluw maakt geen
zomer, en één goede stelling liet mijn zorgen niet verdwijnen. Die
vrees voor een nederlaag gold ook zeker voor Willem Muhren, want die
had zich in een hem onbekende opening eigenlijk strategisch laten
overspelen en zat met een brak centrum te kijken. Het leek een kwestie
van tijd voordat materiaal verloren zou gaan.
Al met al zag ik voor de Zeeuwen weinig reden tot pessimisme, maar
kennelijk hadden zij een vooruitziende blik - en ik gelukkig niet!
Een jonge god
Toen de tijdnoodfase in zicht kwam vielen er een paar beslissingen.
Allereerst in de partij van de dag, die in grote stijl werd gewonnen
door Janis Klovans. Voor de toeschouwers was het onduidelijk maar in
de analyse bleek pas hoeveel hij had gezien. Helmut Cardon was diep
onder de indruk, en vroeg zich af hoe het mogelijk is dat zo'n speler
"slechts" een rating van 2450 heeft... "Hij speelde als een jonge god"
zei Ben Span vol enthousiasme en ik kon hem alleen maar bijvallen. Het
volgende punt was voor Michiel Abeln. Na zijn vergissing was het pad
heel smal geworden, maar Michiel maakte geen tweede fout meer. Met
gepointeerd spel weerde hij allereerst zwarts tegenactie af en speelde
vervolgens effectief zijn troeven uit. In de analyse bleek dat hij het
zichzelf weliswaar onnodig moeilijk had gemaakt, maar dat hij
voortdurend in het voordeel is geweest.
De tijdnoodfase
En toen brak de tijdnoodfase aan, de fase waar alle voorspellingen van
uw verslaggever op zijn kop gingen. Koen Leenhouts, de tegenstander
van Rafael, probeerde zijn voordeel te stabiliseren door de dames te
ruilen. Daarmee verzwakte hij echter een pion die Rafael onmiddellijk
belegerde. Om deze pion de ruilen moest de opponent vervolgens een
belangrijk centrumveld verzwakken. Het ging voor de zwartspeler
vervolgens van kwaad tot erger, en door handig manoeuvreren kreeg
Rafael steeds meer troeven in handen. In de tijdnoodfase stortte het
zwarte verweer vervolgens helemaal in. Een heel belangrijk keerpunt in
de wedstrijd. Met een 4½ - 1½ voorsprong zag het er plots een stuk
zonniger uit waarbij ik een overwinning van Paul Span incalculeerde.
Geert Vanderstricht bracht ons met een verdiende remise op de drempel
van de overwinning. Hij hield gewoon stand tegen het grootmeesterlijk
stukkenspel en nam Motwani's remiseaanbod aan toen die nog 7 zetten in
7 seconden moest doen. Geert kon een zetherhaling alleen vermijden
door een belangrijke pion in de aanbieding te doen maar objectief zou
dat zelfmoord zijn.
Het tweede matchpunt kwam uit onverwachte hoek, op naam van Willem
Muhren. Zijn stelling was slecht maar zijn tegenstander Walter Tonoli
niet al te doortastend. Willem offerde met de tijdnoodfase in aantocht
een pion om in elk geval nog wat stukkenspel te krijgen, en isoleerde
daarmee tevens zwarts pionnen. Dit bracht zijn Belgische opponent
duidelijk van diens apropos, en na een lange denkpauze bood hij remise
aan. Walter had nog 6 minuten, Willem 4, en laatstgenoemde dacht toen
maar eens twee minuten na. Tot afgrijzen van enkele omstanders sloeg
hij vervolgens het remiseaanbod af. Achteraf vertelde Willem dat zijn
tegenstander onzeker was, dat hij met zijn actieve stukken spel kon
genereren en dat hij dit seizoen onderhand wel eens wilde winnen.
Loffelijk maar ook roekeloos. Zijn plannen kwamen ook niet helemaal
uit de verf totdat de zwartspeler blunderde, en zich pardoes mat liet
zetten. Winnaars hebben altijd gelijk, dus hebben we voornamelijk
vrolijk gelachen over Willems beslissing. Maar o jee, als hij had
verloren, dan had er wat gezwaaid!
Laatste der Mohikanen
Op het topbord had Nicolai Pedersen het tijdnoodduel niet zonder
kleerscheuren overleefd. Het was voor de omstanders nog een wonder dat
hij de tijd haalde. Het resterende lopereindspel was uitzichtloos.
Spoedig was het een verloren pionneneindspel. Aan het gezicht van
Nicolai kon je zien dat het hem mateloos frustreerde deze partij van
een zwakkere opponent te verliezen. Maar goed, zulke dingen gebeuren.
Er ontstond echter wat onrust toen hij in dit triviale pionneneindspel
grote hoeveelheden bedenktijd begon te spenderen. Dit tot grote
opwinding van vooral Rafael Fridman, er waren later op de avond nog
afspraken gepland, Janis Klovans moest nog verder reizen , en men had
beloofd Nicolai mee naar Duitsland te nemen voor de Bundesliga op
zondag. Maar deze rekte in de ogen van zijn reisgenoten een eenvoudig
verloren eindspel nodeloos. Michiel Abeln moest eraan te pas komen om
de gemoederen te sussen. Of het nog een gezellige reis naar Duitsland
is geworden... ik hoop het wel!
Als laatste der Mohikanen zat Paul Span nog achter het bord. In de
tijdnoodfase had hij zijn positievoordeel omgezet in stukwinst, maar
daar stonden twee lastige vrijpionnen tegenover. Uiteindelijk moet
tegenstander Hans Groffen er nog een kwaliteit tegenaan gooien om de
vrijpionnen te
handhaven. Het bleef moeilijk, maar een toren is wel erg veel. Na uren
spelen moest Paul rekenen. Hij beschikte over diverse goed ogende
voortzettingen en koos voor een koningsmars. En dat bleek nu juist
enkele zetten later tot een remiseachtige afwikkeling te leiden. Paul
had een punt verdiend, maar de tegenstander ontsnapte met remise.
Gezien het spelverloop mogen we met 6½ - 3½ zielsgelukkig zijn. Rafael
meende dat we wel twee punten bijeen hebben geschwindeld. Maar hij
heeft niet meegemaakt dat daar in Pauls partij een halfje van werd
afgeknabbeld. Na de pechwedstrijden tegen Rotterdam en tegen
Amstelveen is het echter een prettige gedachte dat Vrouwe Fortuna nu
eens aan onze kant stond.
HWP (SvG) - HMC Calder 3½ - 6½
Tom Piceu - Nicolai Pedersen (w) 1-0
Paul Motwani - Geert van der Stricht (z) ½-½
Helmut Cardon - Janis Klovans 0-1
Eddy van Beers - Andrey Orlov ½-½
Koen Leenhouts - Rafael Fridman 0-1
Kees Nieuwlink - Gerard Welling 0-1
Ivo Timmermans - Michiel Abeln 0-1
Hans Groffen - Paul Span ½-½
Walter Tonoli - Willem Muhren 0-1
Bernard de Bruycker - Niels Ondersteijn 1-0
---
Koninklijke Nederlandse Schaakbond