Opnieuw dreigend personeelstekort in onderwijs- en zorgsector in
Amsterdam
1 december 2004 - Herbert Raat/Fouad Sidali
De afgelopen twee jaar werkten de gemeente en de partijen in het
onderwijs en de zorg intensief samen om het grote personeelstekort in
beide sectoren op te lossen. Door succesvolle maatregelen, maar ook
door de ingrijpend gewijzigde situatie op de arbeidsmarkt, zijn de
tekorten nu praktisch verdwenen. Investeringen blijven echter hard
nodig. De komende jaren zal door de hoge vergrijzing in beide sectoren
de verwachte uitstroom door (pre-)pensionering niet uitsluitend kunnen
worden opgevangen door uitstroom uit de opleidingen.
Om de dreigende tekorten tegen te gaan trekt de gemeente Amsterdam
voor het komende jaar 1,6 miljoen euro uit om de projecten die in gang
zijn gezet te continueren en te versterken. Voorbeelden daarvan zijn
het opleiden van niet bevoegden in het beroepsonderwijs en het
voortgezet onderwijs, het opleiden in de school om
leerlingen/studenten klaar te stomen als leraar en het inzetten van
extra coaching voor de begeleiding van allochtone leerlingen op
zorgopleidingen om uitval te voorkomen.
In de zorgsector worden al vanaf 2005 in de regio Amsterdam nieuwe
tekorten verwacht die kunnen oplopen tot 8,5% (ongeveer 3400
vacatures) in 2010. Hetzelfde geldt voor het onderwijs waar de
tekorten vanaf 2007 weer zullen optreden. Belangrijkste oorzaak is de
relatief hoge vergrijzing. In het onderwijs gaan door de vergrijzing
in 2007 tweemaal zoveel mensen met (pre-)pensioen als in 2004. Recente
cijfers van het ministerie van OC&W laten zien dat tussen 2004 en 2007
in Nederland 70.000 nieuwe personeelsleden nodig zijn. In diezelfde
periode komen slechts 27.000 gediplomeerden van de lerarenopleidingen.
Vooral in grote steden zal dit tekort voelbaar zijn. Daarom heeft het
ministerie van OC&W Amsterdam voor zowel het primair als het
voortgezet onderwijs gekenmerkt als `risicoregio'.
De interventies die vanaf 2002 in gang zijn gezet zijn er vooral op
gericht om te verwachten tekorten ook in de toekomst beter tegemoet te
kunnen treden. In de afgelopen twee jaar heeft de gezamenlijke aanpak
van het Amsterdamse onderwijs, gemeente, lerarenopleidingen en
vakbonden (verenigd in het Amsterdams Platform Onderwijsarbeidsmarkt -
APO) ertoe geleid dat in het primair onderwijs en de voorschool 40
onderwijsassistenten zijn aangesteld. Daarnaast zijn 85 zij-instromers
aangesteld waarvoor 5 coaches voor begeleiding beschikbaar zijn. In
het voortgezet onderwijs worden 45 - beginnende - leraren opgeleid in
de school en zijn 30 zij-instromers aangesteld. Er zijn
voorbereidingen getroffen voor het opleiden van 60 onbevoegde leraren.
In de beroeps- en volwasseneneducatie zijn 28 zij-instromers
aangesteld en 20 onderwijsassistenten.
In de zorgsector is de aanpak er op gericht om meer allochtoon
personeel in de zorg binnen te halen, maar ook te behouden. Dat is
niet alleen van belang om verwachte personeelstekorten op te kunnen
vangen, maar ook met het oog op de verwachte toename van zorgvraag uit
de allochtone bevolking. Net als in het onderwijs wordt daarvoor nauw
samengewerkt met de opleidingsinstellingen en werkgevers. 40% van de
zorginstellingen heeft intercultureel beleid ontwikkeld. In totaal 182
leidinggevenden en multiculturele teams zijn getraind en 18
zorgmanagers volgen een intercultureel opleidingstraject.
Tenslotte zijn in Amsterdam sinds 2001 ongeveer 670 personeelsleden
uit beide sectoren aan een sociale huurwoning geholpen. In vijf
stadsdelen waar betaald parkeren is, kunnen zorg- en
onderwijsinstellingen extra bedrijfsparkeervergunningen aanvragen.
© Gemeente Amsterdam
Gemeente Amsterdam