Ministerie van Buitenlandse Zaken

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4
Den Haag

Directie Integratie Europa
Bezuidenhoutseweg 67
Postbus 20061
2500 EB Den Haag


Datum:3 november 2004
Behandeld:Arjen Kool

Kenmerk:DIE/1032/04
Telefoon:00 31 70 348 4834
Fax:00 31 70 348 6381

Blad:1/3

Bijlage(n):- arjen.kool@minbuza.nl


Betreft:Uitkomsten van de Informele Bijeenkomst voor EU Ministers verantwoordelijk voor Ontwikkelingssamenwerking, 26-27 oktober 2004

Graag informeer ik u hierbij over de uitkomsten van de Informele Bijeenkomst voor EU Ministers voor Ontwikkelingssamenwerking, die plaatsvond op 26 en 27 oktober in Chateau St. Gerlach. De bijeenkomst bood een goede gelegenheid om met mijn Europese collega's op informele wijze actuele onderwerpen van de Europese ontwikkelingsagenda te bespreken.

Het Nederlands Voorzitterschap had er voor gekozen de Millennium Development Goals (MDGs) centraal te stellen in de besprekingen op deze Bijeenkomst, mede in het licht van de VN-top in 2005 waar de balans zal worden opgemaakt van de vorderingen die vijf jaar na dato zijn geboekt bij het realiseren van de MDGs. Naast een algemene discussie over dit onderwerp werden de volgende onderwerpen besproken:
1. Beleidscoherentie ten behoeve van ontwikkelingssamenwerking
2. Cairo + 10 agenda

3. Vrede, Veiligheid en Ontwikkeling, in het bijzonder in relatie tot Afrika.

Ten aanzien van het eerste onderwerp, coherentie, werd aan de hand van concrete voorbeelden over producten (zoals bijvoorbeeld maca en sardientjes uit Peru) besproken hoe op systematische wijze rekening gehouden kan worden met de gevolgen van (nieuw) EU beleid voor ontwikkelingslanden, en welke concrete stappen hiervoor ondernomen dienen te worden. De EU ministers voor ontwikkelingssamenwerking waren het erover eens dat er een grote verantwoordelijkheid op hen rust om ervoor te zorgen dat zowel op nationaal, EU als internationaal niveau meer rekening wordt gehouden met de impact op de armoedesituatie in de wereld, en voor synergie te zorgen tussen beleidsterreinen zoals handel, landbouw, visserij, migratie en ontwikkelingssamenwerking. Er was brede steun voor het Nederlandse voorstel om het EU beleid hieraan systematischer te toetsen. Hiervoor dient zowel bij de Commissie als bij de lidstaten de capaciteit versterkt te worden. De zes EU Voorzitters in de periode 2004-06 zijn uitgenodigd om een voorstel, dan wel alternatieve voorstellen, te ontwikkelen voor een middellange termijn actieplan op het gebied van coherentie. Het gaat hierbij om een informele inventarisatie van de belangrijkste concrete coherentie-dossiers, gekoppeld aan de hervorming van relevant EU-beleid en relevante internationale onderhandelingen in de komende twee tot drie jaar, welke eventueel zou kunnen uitmonden in een intensievere samenwerking van geïnteresseerde lidstaten op deze specifieke dossiers. In dit verband verwelkom ik dan ook dat Luxemburg het onderwerp coherentie ook hoog op de agenda heeft staat tijdens het volgend voorzitterschap.

Daarnaast was er ook brede overeenstemming om ontwikkelingslanden te assisteren met de effecten van EU beleid, zoals handelsgerelateerde technische assistentie, alsmede hen ondersteuning te bieden in internationale onderhandelingen, zoals bij de Doha WTO ontwikkelingsronde. Ook is gesproken over het belang van coherentie in het kader van de rapportage van de EU over de Millenniumdoelen. De ministers waren het er over eens dat versterking van de beleidscoherentie ten behoeve van ontwikkelingssamenwerking een belangrijk onderdeel uitmaakt van MDG-8 waarin de ontwikkelde landen worden opgeroepen om, in het kader van een wereldwijd partnerschap, in hun beleid ook maatregelen noemen ten behoeve van verdere sociaal-economische ontwikkeling van ontwikkelingslanden.

Het tweede onderwerp, reproductieve rechten en gezondheid, werd ingeleid door Mw. Thoraya Obaid, Under-Secretary van de Verenigde Naties en de Executive Director van UNFPA. De Ministers waren het er over eens dat de implementatie van de Cairo- agenda onlosmakelijk verbonden is met het behalen van de MDGs: de MDGs kunnen alleen behaald worden als de Cairo-agenda wordt uitgevoerd. Expliciet werd erkend dat de bestrijding van HIV/AIDS (MDG-6) nauw gerelateerd is aan de Cairo-agenda, en dat er extra geld beschikbaar dient te komen voor onderzoek op deze terreinen. Benadrukt werd dat de EU ­ als grootste hulpgever ter wereld - een grote financiële en politieke verantwoordelijk draagt voor de implementatie van de Cairo-agenda. Ik ben daarom verheugd u te kunnen melden dat tijdens de bijeenkomst in St. Gerlach de EU-lidstaten besloten hebben om 75 miljoen euro bij te dragen aan het UNFPA Reproductive Health Commodity Fund om het tekort van dit fonds voor 2004 te dekken. Afgesproken is ook om te zoeken naar structurele financiering van dit fonds. Tenslotte is overeengekomen de Cairo-agenda meer te integreren in de armoede bestrijdingsplannen van ontwikkelingslanden (PRSP's) en het beleid met EU-partners als daarbuiten beter te harmoniseren en coördineren.

Met betrekking tot het onderwerp vrede en veiligheid was er brede overeenstemming dat vrede en veiligheid onlosmakelijk met ontwikkeling verbonden zijn. De ministers waren het erover eens dat er meer samenwerking zou moeten zijn tussen de ministers van Defensie, Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking. In dit verband werd voorgesteld in het vervolg de buitenlandvertegenwoordiger van de EU, dhr. Solana, uit te nodigen.

Ook zou dit gepaard moeten gaan met de uitbreiding van instrumenten zoals de Conflict Prevention Pool in het Verenigd Koninkrijk, de African Peace Facility bij de Europese Commissie en het Stabiliteitsfonds in Nederland. Benadrukt werd dat zowel de EU als de VN hun inspanningen met betrekking tot post-conflict situaties zouden moeten intensiveren, waarbij de korte termijn stabiliteitsagenda gekoppeld dient te worden aan de lange termijn hervorming van de veiligheidssector. Afgesproken werd dat de EU verder zal onderzoeken hoe de capaciteit van de African Union verder versterkt zou kunnen worden. Er werd algemene waardering uigesproken voor het feit dat de praktische besluitvorming over financiering van verzoeken van de AU de afgelopen maanden is gereduceerd van drie weken naar vier dagen. Tenslotte werd de Commissie uitgenodigd om een werkdocument op te stellen over vrede, veiligheid en ontwikkeling.

Tijdens de lunch, waarbij Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins van Oranje aanwezig was, werd gesproken over het behalen van de MDGs. Hierbij werd door verschillende lidstaten benadrukt dat het van belang is om de internationale afspraken (0,7% ODA van het BNP) over de omvang van ontwikkelingshulp na te komen en het tijdpad voor EU-landen verder uit te werken. Kort werd gesproken over alternatieve financieringsmogelijkheden zoals de instelling van een 'global tax' systeem. Er werd bijzondere aandacht gevraagd voor de drinkwatervoorziening en de rol van de private sector hierbij, alsmede voor de relatie tussen energie en water. Ook bij dit agendapunt werd het belang benadrukt van het behalen van de MDGs.

De minister voor Ontwikkelingssamenwerking,

A.M.A. van Ardenne-van der Hoeven

===