Rabobank Nederland

Rabobank-topman blijft belang van innovatie in bedrijfsleven benadrukken

Rabobank Cijfers & Trends 2004/2005 in teken van internationalisering

28 oktober 2004

Volgens Piet van Schijndel, lid van de raad van bestuur van Rabobank Nederland, presteerde de binnenlandse economie dit jaar nog uitermate zwak. Voor het komende jaar wordt ondanks een dalende koopkracht een opleving van de binnenlandse bestedingen verwacht, mits het haperende vertrouwens-herstel alsnog doorzet. Een oplevend vertrouwensklimaat kan de weg vrij maken voor een krachtigere binnenlandse dynamiek en daarmee positief zijn voor het Nederlandse Midden- en Kleinbedrijf. "De door internationalisering toenemende concurrentie op binnen- en buitenlandse markten kan een bedreiging vormen. Ondernemers die hier goed op inspelen worden echter zeker beloond. Bovendien moeten bedrijven blijven innoveren. We kunnen het niet vaak genoeg benadrukken," aldus Van Schijndel tijdens de presentatie van de 28e editie van Rabobank Cijfers & Trends.

De Rabobank spreekt in Cijfers & Trends de verwachting uit dat de - traditioneel internationaal georiënteerde - industrie het komende jaar kan profiteren van de groei van de wereldeconomie. Van Schijndel: "Ondernemen is steeds nieuwe kansen opzoeken, plannen maken en uitvoeren. Die kansen liggen niet alleen binnen onze landsgrenzen, maar ook daarbuiten."

Herstel kwetsbaar
"Na moeilijke jaren gloort voor het MKB weliswaar licht aan de horizon, maar het wordt nu ook niet meteen een gemakkelijke tijd," aldus Van Schijndel. Zo is het verwachte herstel van de binnenlandse economie nog broos. Verder zorgen de hoge loonkosten in combinatie met het proces van internationalisering ervoor dat de concurrentiestrijd almaar heviger wordt. Deze manifesteert zich niet alleen op de buitenlandse markt, maar ook op de binnenlandse. Hierbij kan selectieve - dat wil zeggen alleen in sectoren waar het nodig is - loonmatiging op de korte termijn een hulpmiddel zijn. Tegelijkertijd moeten Nederlandse ondernemingen niet op lonen willen concurreren met landen als China. Op lange termijn is het verhogen van de arbeidsproductiviteit veel belangrijker.

Buitenlandse markten steeds belangrijker
In opdracht van de Rabobank heeft het NIPO onderzoek gedaan naar de invloed van de internationalisering op het bedrijfsleven. De helft van de Nederlandse bedrijven is in meer of mindere mate internationaal actief. Deze bedrijven zijn vooral te vinden in de groothandel, industrie en transportsector. De andere helft ondervindt steeds meer de gevolgen van internationale concurrentie en krijgt steeds vaker te maken met EU-regelgeving. Hoewel de directe betekenis van de buitenlandse markt sterk gerelateerd is aan de branche waarin een bedrijf actief is, wordt internationalisering voor het MKB dus steeds voelbaarder. Ook de bedrijven zelf ervaren dat volgens de onderzoekers.

Volgens Van Schijndel is de buitenlandse markt vooral aantrekkelijk voor het vergroten van de afzetmarkt en het genereren van meer omzetgroei. Als voorbeeld noemt hij de groothandel en de transportsector. In de laatstgenoemde sector speelt ook de toenemende concurrentie in Nederland een grote rol. In de industrie gaat het relatief vaak om schaalvergroting en het feit dat Nederland te klein is om de continuïteit te waarborgen. Dit geldt natuurlijk veel minder voor een sector als de horeca.

Overheidsmaatregelen niet altijd gunstig
De Rabobank-topman meent ook dat de overheidmaatregelen niet allemaal een even gunstig effect op het bedrijfsleven hebben. Zo berokkent de huidige impasse tussen kabinet en vakbonden het bedrijfsleven schade, bijvoorbeeld als gevolg van stakingen die voortkomen uit onvrede met de kabinetsplannen.

Ook aan de invoering van de levensloopregeling kleven volgens Van Schijndel bezwaren. Zoals de productvoorwaarden van deze regeling op dit moment zijn geformuleerd, wordt onvoldoende ingespeeld op het oorspronkelijke doel van de regeling. Van Schijndel: "Dat doel is namelijk het vergemakkelijken van de combinatie van arbeid en andere activiteiten. Voor jonge mensen zal het moeilijk zijn 12% van hun brutoloon te sparen. Voorts is de spaarloonregeling voor veel mensen een vanuit fiscaal oogpunt veel aantrekkelijker alternatief."

Specifiek voor het MKB vindt Van Schijndel het belangrijk dat zelfstandige ondernemers ook in staat worden gesteld deel te nemen aan de levensloopregeling. Juist zij ervaren de samenloop van meerdere verantwoordelijkheden en de behoefte aan een time-out, misschien nog wel meer dan mensen in loondienst. Op dit moment lijken zelfstandigen echter te worden uitgesloten van deelname.

Uitdagingen
Op langere termijn zijn er voor de Nederlandse economie zeker uitdagingen. Van Schijndel ziet deze onder meer op het gebied van infrastructuur, onderwijs en innovatie. Tegelijkertijd geeft hij aan dat het zeker niet alleen uitdagingen voor anderen betreft. Het MKB en de Rabobank moeten ook zelf initiatief tonen. Het MKB zorgt voor bijna 60% van de werkgelegenheid in de marktsector en ruim de helft van de omzet in het gehele bedrijfsleven. Dat brengt ook verantwoordelijkheden met zich mee. Zo is innovatie volgens Van Schijndel niet alleen iets wat de overheid moet stimuleren. Ook moet het bedrijfsleven zelf doordrongen zijn van het nut ervan en er blijvend in willen investeren. De als gevolg van internationalisering toenemende concurrentie op binnen- en buitenlandse markten is zeker niet alleen een bedreiging. "Hier goed op inspelen wordt beloond. De Rabobank, de grootste financier van het Nederlandse MKB, staat klaar om ondernemers die deze uitdagingen aan willen gaan met een breed scala aan financiële diensten te ondersteunen", aldus Van Schijndel.

Rabobank Cijfers & Trends geeft een visie op 75 branches en 8 sectoren in het Nederlandse bedrijfsleven. Voor meer informatie ga naar: www.rabobank.nl/bedrijven. Kijk vervolgens onder Cijfers & Trends.

Jan-Willem ter Avest, Woordvoering Rabobank Nederland, Tel: 030 - 216 17 40